تاریخچه بورس نزدک

جمهوری اسلامی تبلیغات فراوان و هیاهویی زیادی بز سر بازار بورس به راه انداخت. حسن روحانی در جلسه ستاد کرونا در ۷ اردیبهشت ۹۹ گفت:

«پلاک ۴۰ خیابان وال‌استریت»؛ آدرس بزرگترین بورس جهان

بورس نیویورک در سال ۱۷۹۲ با امضای توافق‌نامه‌ای میان ۲۴ کارگزار شکل گرفت و اکنون با ۲۴۰۰ شرکت پذیرفته شده، بزرگ‌ترین بورس جهان از نظر میزان معاملات و ارزش بازار است.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، بورس نیویورک (NYSE) از جمله قدیمی‌ترین مراکز تجارت و سرمایه‌گذاری است که به ‌همراه لندن و توکیو به عنوان پایتخت‌های مالی جهان شناخته می‌شوند.

نیویورک یا New York Stock Exchange که به اختصار لاتین NYSE نامیده می‌شود، بزرگترین بورس جهان از لحاظ میزان معاملات و ارزش شرکت‌های پذیرفته شده است. ارزش بازار این بورس، ۲۴.۴۹ تریلیون دلار و تعداد شرکت‌های پذیرش شده در این بازار، ۲۴۰۰ شرکت عنوان شده که بیشتر شامل شرکت‌های قدیمی و مستحکم همچون بانک‌ها و شرکت‌های نفتی است.

بورس نیویورک، نخستین بازار بزرگ سهام در جهان است. بازار بورس نیویورک (NYSE) و بورس نزدک (NASDAQ) هر دو تاثیر بسیار زیادی بر اقتصاد جهانی دارند.

در سال ۲۰۲۱ به طور کلی ارزش تولید ناخالص داخلی در سراسر جهان ۹۴ هزار میلیارد دلار بوده که از این میزان آسیا (بجز خاورمیانه) با ۳۳.۷ درصد از آن بیشترین سهم را در آن داراست. آمریکای شمالی ۲۷.۹ درصد و اروپا با ۲۵ درصد در جایگاه دوم و سوم قرار دارند. خاورمیانه با ۴.۶ درصد در جایگاه چهارم است و پس از این منطقه آمریکای جنوبی، آفریقا، اقیانوسیه و آمریکای مرکزی و کارائیب (به ترتیب با ۳.۴، ۲.۸، ۲ و ۰.۶ درصد) ایستاده اند.

ارزش تولید ناخالص داخلی ایالات متحده در سال گذشته میلادی ۲۲.۹ هزار میلیارد دلار بوده که به تنهایی برابر با ۲۵ درصد کل تولید ناخالص داخلی جهان (مساوی با ۱۷۰ کشور جهان) است.

وضعیت تولید ناخالص داخلی کشورهای جهان در ۲۰۲۱

* ارقام به هزار میلیارد دلار است

**منبع: صندوق بین‌المللی پول ۲۰۲۱

تاریخچه بورس نیویورک

سنگ بنای تأسیس بورس نیویورک در ۱۷ می سال ۱۷۹۲ بر اساس توافق‌ ۲۴ کارگزار معاملات سهام زیر یک درخت نارون در خیابان ۶۸ وال‌استریت شهر نیویورک شکل گرفت. این کارگزاران که از بازرگانان معروف و سرشناس نیویورک بودند، در آن زمان درباره سامان بخشیدن به بازار اوراق بهادار صحبت کردند و به دنبال راه‌هایی برای از میان برداشتن رقبای خود در این بازار بودند.

این توافق به توافق «باتن وود» یا «درخت نارون» مشهور شد. این توافق‌نامه را تمام بازرگانان سرشناس نیویورک آن زمان، امضا کرده‌اند. محتوای این توافق‌نامه به این معناست که تمام افرادی که این قرارداد را امضا کرده‌اند موظف‌اند تنها از یکدیگر اوراق بهادار خرید و فروش کنند و حتی نمی‌توانند در بازارهای دیگر اوراق بهادار شرکت کنند.

شروع به کار بورس نیویورک توسط این بازرگانان و در ساختمانی با پلاک ۴۰ واقع در خیابان وال استریت انجام شد. «آنتونی استکهلم» در آن زمان وظیفه ریاست این بازار را بر عهده داشت. او هر روز صبح فهرستی از سهام‌هایی که قابل خرید و فروش بود، تهیه و اعلام می‌کرد.

در آن زمان، افراد برای ورود به هیئت مدیره بورس نیویورک باید رأی اعضای دیگر را به دست می‌آورد. همچنین، افراد برای ورود به این بازار، باید برای جایگاه خود پولی می‌پرداختند و آن را خریداری می‌کردند. قیمت هر جایگاه در سال ۱۸۱۷ به ارزش ۲۶ دلار و در سال ۱۸۲۷ به ارزش ۱۰۰ دلار بود.

با آغاز قرن ۲۰ میلادی پایه و اساس نظام اقتصادی آمریکا در وال استریت شروع به کار کرد. «جی پی مورگان» با ساخت «شرکت استیل آمریکا»ی چند میلیاردی در سال ۱۹۰۱، سبب رونق بخشیدن به وال استریت شد.

سالشمار بورس نیویورک

* ۱۷ می ۱۷۹۲: آغاز به کار بورس نیویورک در در پلاک ۴۰ وال استریت

*۱۸۳۵: اتش‌سوزی ساختمان بورس نیویورک و انتقال تالار بورس نیویورک به یک مکان موقتی

* ۲۲ آوریل ۱۹۰۳: انتقال بازار بورس نیویورک به ساختمان ۴ میلیارد دلاری با پلاک ۱۸ خیابان براد

*۱۹۲۲: انتقال بورس نیویورک به پلاک ۱۱ وال استریت: محل تجمع نهادهای مالی (ساختمان فعلی بورس نیویورک)

* ۲۴ اکتبر ۱۹۲۹: نابودکننده‌ترین ریزش بازار بورس تاریخ آمریکا در چهارشنبه سیاه شروع شد و با فروش پراسترس تا سه‌شنبه سیاه در ۲۹ اکتبر ادامه یافت. این واقعه در ادامه ریزش بازار بورس لندن در سپتامبر به وقوع پیوست و سیگنال شروع افسردگی بزرگ که همه کشورهای صنعتی غرب را درگیر کرد را صادر کرد.

*۱ اکتبر ۱۹۸۷: میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average (DJIA)) در یک روز ۵۰۸ واحد یا ۲۲.۶ درصد ریزش کرد.

*۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱: معاملات به مدت ۴ روز در بورس سهام نیویورک پیرو حملات ۱۱ سپتامبر متوقف شد و در ۱۷ سپتامبر بازگشایی شد. حدود ۱.۴ تریلیون دلار در ۵ روز معاملاتی بعد از بازگشایی از دست رفت که بزرگترین میزان ضرر در تاریخچه بورس سهام نیویورک است.

* اکتبر ۲۰۰۸: بخش یورونکست بورس سهام نیویورک مالکیت بورس سهام آمریکایی (American Stock Exchange (AMEX)) را به ارزش ۲۶۰ میلیون دلار سهام تصاحب می‌کند.

* ۶ می ۲۰۱۰: میانگین صنعتی داو جونز بزرگترین ریزش روزانه خود بعد از ریزش ۱۹ اکتبر ۱۹۸۷را تجربه می‌کند. به میزان ۹۸۰ واحد ریزش کرد که به آن ریزش برق‌آسای ۲۰۱۰ گفته می‌شود.

* سپتامبر ۲۰۱۱: راه‌اندازیجنبشی با نام وال استریت را تسخیر کن (Occupy Wall street Movement) که در آن رسانه‌های اجتماعی را به ضد سرمایه‌داری در نیویورک دعوت می‌کرد.

* دسامبر ۲۰۱۲: بورس میان‌قاره‌ای (Intercontinental Exchange (ICE)) پیشنهاد خرید بخش یورونکست بورس سهام نیویورک را با مبادله سهام به ارزش ۸ میلیارد دلار داد.

* ۱ می ۲۰۱۴: بورس سهام نیویورک به ارزش ۴.۵ میلیون دلار توسط کمیسیون بورس آمریکا (U.S. Securities and Exchange Commission (SEC)) به دلیل نقض قانون بازار جریمه شد.

* ۲۵ می ۲۰۱۸: خانم استیسی کانینگهام (Stacey Cunningham) اولین رئیس زن بورس سهام نیویورک شد.

* ۲۳ مارس ۲۰۲۰: بورس سهام نیویورک به طور موقت به دلیل پاندمی کووید-۱۹ معاملات حضوری را متوقف کرد و عملیاتش را به صورت الکترونیکی ادامه داد.

شاخص‌های بازار بورس نیویورک

مهمترین شاخص‌های بازار بورس نیویورک عبارتند از:

*شاخص مرکب بورس نیویورک (NYSE)

این شاخص به منظور انعکاس ارزش همه سهم‌های مورد معامله در بورس نیویورک است و به جای ۳۰ شرکتی که متوسط صنعتی داوجونز ارائه می‌کرد، استفاده می‌شود. وزن این شاخص بر اساس تعداد سهام پذیرفته‌شده هر شرکت تعیین می‌شود. این شاخص افزون بر اینکه یک شاخص ترکیبی برای همه شرکت‌ها ارائه می‌دهد، برای شرکت‌های صنعتی، مالی و حمل و نقل نیز به طور جداگانه شاخص‌هایی ارائه می‌دهد.

*شاخص صنعتی داوجونز (Dow jones index)

شاخص صنعتی داوجونز قدیمی‌ترین شاخص بورس اوراق بهادار نیویورک است که تغییرات قیمتی سهام ۳۰ شرکت برتر صنعتی، ۲۰ شرکت حمل و نقل و ۱۵ شرکت خدماتی را نشان می دهد. ۵۷ شرکت از ۶۵ شرکت در شاخص متعلق به NYSE و بقیه متعلق به نزدک است.

این شاخص توسط اکثر معامله‌گران به عنوان شاخص اول بازار مطرح تاریخچه بورس نزدک است. با توجه به تأثیر بسیار زیاد وضعیت اقتصادی آمریکا، این شاخص به عنوان شاخص پیشرو که نشان‌دهنده چشم انداز اقتصاد جهانی است در سرتاسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

*شاخص استاندارد S&P۵۰۰

شاخص S&P مبتنی بر ۵۰۰ سهم مختلف است به طوری که شامل سهام ۴۰۰ شرکت صنعتی، ۴۰ شرکت خدماتی، ۲۰ شرکت حمل و نقل و ۴۰ موسسه مالی است. وزن سهام تشکیل‌دهنده این شاخص در هر لحظه متناسب با ارزش بازار محاسبه می‌شود. شاخص مورد بحث، شرکت‌هایی که هم در بورس نزدک و هم NYSE است را مورد بررسی قرار می‌دهد. این شاخص در برگیرنده درصد۸۰ ارزش بازار همه سهام بازار بورس نیویورک است.

ساعات و روزهای کاری بورس نیویورک

بورس نیویورک در طول روزهای کاری هفته یعنی دوشنبه تا جمعه و طی ساعات ۰۹:۳۰ صبح تا ۱۶ عصر به وقت محلی (منطقه زمانی شرقی Eastern) فعالیت می‌کند.

این بازار به طور میانگین ۲۵۳ روز در طول سال فعالیت می‌کند؛ اما در روزهای به خصوصی تعطیل است، که شامل روزهای اول سال نو، مارتین لوتر کینگ، تولد جرج واشنگتن، آدینه مقدس، یاد بود (روز ملی بزرگداشت سربازان ارتش آمریکا)، استقلال ایالات متحده، کارگر، شکرگزاری و کریسمس می‌شود.

همچنین، این بازار، پیش از روز استقلال آمریکا، پس از روز شکرگزاری و کریسمس این بازار زودتر از حالت معمول بسته می‌شود.

اصطلاحات تأثیرگذار در بازار سهام برگرفته از بازار بزرگ بورس نیویورک

بازار بزرگ بورس نیویورک، وال‌استریت، از نماد چهار حیوان برای معرفی چهار تیپ سرمایه‌گذار به لحاظ رفتاری بهره برده است. این اصطلاحات در بازار ارزهای دیجیتال نیز که بازاری نوظهور است به کار برده می‌شوند. این نشانه‌های نمادین، بیانگر نحوه رفتار معامله‌گران در برابر تغییرات قیمت ارزهای دیجیتال است.

آنچه در این میان اهمیت دارد این است که می‌توان با رفتارشناسی درست و تحلیل‌های تکنیکالی، در تمام شرایط بازار به سود رسید؛ از این‌روی، برخی تحلیلگران بر این باورند بازار در هر شرایطی که باشد، این چهار نماد را می‌توان در آن مشاهده کرد. به بیانی دیگر، گاوها و خرس‌ها سود کسب می‌کنند، اما گوسفندان و خوک‌ها قربانی می‌شوند (مشاهده گزارش).

نزدک (NASDAQ) چیست؟ آشنایی با بازار بورس نزدک

بازار بورس نزدک NASDAQ یک بازار بورس آمریکایی و بزرگ ترین بازار الکترونیکی جهانی در شهر نیویورک، برای خرید و فروش اوراق بهادار است. نزدک توسط انجمن ملی معامله گران اوراق بهادار (NASD) ایجاد شد تا سرمایه گذاران بتوانند اوراق بهادار را بر روی یک سیستم کامپیوتری، سریع و شفاف معامله کنند و در هشتم فوریه سال ۱۹۷۱ نیز شروع به کار کردند.

نزدک (NASDAQ) چیست؟ آشنایی با بازار بورس نزدک

نزدک (NASDAQ) چیست؟

بازار بورس نزدک NASDAQ یک بازار بورس آمریکایی و بزرگ ترین بازار الکترونیکی جهانی در شهر نیویورک، برای خرید و فروش اوراق تاریخچه بورس نزدک بهادار است. نزدک توسط انجمن ملی معامله گران اوراق بهادار ( NASD ) ایجاد شد تا سرمایه گذاران بتوانند اوراق بهادار را بر روی یک سیستم کامپیوتری، سریع و شفاف معامله کنند و در هشتم فوریه سال ۱۹۷۱ نیز شروع به کار کردند.

واژه « Nasdaq » برای اشاره به نزدک کامپوزیت به کار می رود، شاخصی با بیش از 3300 سهم در بورس اوراق بهادار که بزرگترین شرکت های سهام آبی ( blue-chip ) در حوزه فن آوری و بیوتکنولوژی مانند اپل، فیس بوک، گوگل، مایکروسافت، اوراکل، آمازون، استارباکس و اینتل را به خود جلب کرده است. (1)

بر خلاف برخی بازارهای دیگر، نزدک سیستم تجاری فیزیکی ندارد و سهامداران برای انجام معاملات خود نیاز به حضور در محل ندارند. تمام سهام آن به صورت الکترونیکی از طریق شبکه خودکار کامپیوترها مبادله می شوند و این ماموریت این بازار از ابتدا بوده است.

این بدان معنی است که سهام به جای خرید مستقیم از کارگزاران دیگر، توسط کارگزاران از طریق بازارگردان (فعال بازار یا عضوی از شرکتی است که اوراق بهادار را در قیمت مشخص شده در سیستم معامله گری خرید و فروش می کند) خریداری می شود. بازار گردان ها با شهام خاصی سر و کار دارند و تعدادی از سهام را برای خود نگه می دارند. بنابراین زمانی که یک کارگزاری قصد خرید سهامی دارد، می تواند از طریق بازارگردان آن ها را خریداری کند. (2) و (3)

تاریخچه نزدک

Nasdaq به طور رسمی از NASD جدا شد و در سال ۲۰۰۶ به عنوان بورس اوراق بهادار ملی شروع به کار کرد. در سال ۲۰۰۷، این شرکت با گروه مبادله اسکاندیناوی ترکیب شد تا به گروه نزدک اوام اکس که بزرگ ترین شرکت مبادله ای در جهان است، تبدیل شود که مالک و مجری بازار بورس نزدک و هشت بازار بورس اوراق بهادار دیگر در اروپا است. (1)

نزدک از سال های آغازین خود، به طرز چشمگیری تکامل یافت و در نخستین روز فعالیت در 8 فوریه سال 1971، دو هزار و 500 سهام فرابورسی در آن معامله شد. نزدک در سال 1990 به عنوان رقیبی جدی برای بورس نیویورک ( NYSE ) محسوب شد و در سال 1994 از نظر سهم معاملات سالانه از بورس نیویورک پیشی گرفت. با بیش از ۱.۸ میلیارد معامله در هر روز، نزدک بیشترین حجم مبادلات تجاری را نسبت به سایر معاملات سهام در ایالات متحده دارد. تاثیرگذاری بسیار بالای این مسأله، آن را مورد توجه اقتصاد دانان و سرمایه گذراران قرار داده است. (4)

نحوه انجام معاملات در بازار بورس نزدک

معاملات قبل از شروع بازار Pre-market trading

معاملات پس از بازار After-Hours Trading

در این جلسات تجاری گسترده، شبکه های ارتباطی الکترونیکی ( ECNs ) با خریداران و فروشندگان بالقوه بدون استفاده از بازار سهام سنتی رقابت می کنند. حجم معاملات در طول ساعات پس از بازار نسبتا کم است. چرا که معمولا تعداد کمی از بازرگانان در طول این بازه زمانی فعال هستند. اما اگر اتفاقات اقتصادی بزرگ رخ دهد یا در مورد یک شرکت اخباری منتشر شود، این شرایط تغییر می کند.

بازار بورس ایران

بازار بورس در ایران برای اولین بار در سال ۱۳۱۵ در دوره‌ی رضا شاه مطرح شد اما ایجاد نشد. بازار بورس به طور رسمی در سال ۱۳۴۶ کار خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۵۷ و در آستانه‌ی انقلاب تعداد شرکت‌های ارائه شده در بازار بورس به ۱۰۵ شرکت رسید. پس از روی کار‌آمدن جمهوری اسلامی تعداد شرکت‌هایی که سهام خود را در بازار بورس ارائه می‌دادند، به شدت کاهش یافت. در سال ۱۳۶۸ بار دیگر با درپیش گرفتن سیاست خصوصی سازی که در واقع واگذاری شرکت‌ها و کارخانه‌جات دولتی به عوامل حکومتی بود، بار دیگر روند صعودی ارائه ‌سهام شرکت‌ها در بازار بورس آغاز شد. [۱]

در سال ۱۳۹۹ و بعداز اوج گیری بحران کرونا، دولت حسن روحانی به علت تعطیلی بازار کار و تجارت و کاهش درآمدهای مالیاتی که سهم به سزایی از بودجه‌ی خود را بر آن سوار کرده بود، هم‌چنین به خاطر وضعیت وخیم اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و کاهش شدید قیمت نفت در مضیقه شدید مالی قرار گرفت.

راه حل دولت جمهوری اسلامی برای این کسری بودجه ارائه‌ی سهام بسیاری از شرکت‌ها در بازار بورس و تبلیغات حول آن بود تا خود را از ورشکستگی نجات دهد. شستا یکی از غول‌های اقتصادی ایران از تاریخچه بورس نزدک جمله این شرکت‌ها است. گفته می شود بسیاری از شرکت‌های مشارکت کننده حتی وجود خارجی ندارند و فقط بر روی کاغذ هستند.‌ ۷ شرکت پتروشیمی در نقاط مختلف ایران از این جمله‌اند.

بسیاری از کارشناسان اقتصادی جمهوری اسلامی، این وضعیت را یک حباب توصیف ‌کردند و بر خلاف تبلیغات رسمی آن‌را ناشی از نیاز دولت به در ‌آمد و پول می‌دانند. هم اکنون بازار بورس پس از گذشت چند ماه در حال سقوطی بی سابقه است. [۲] درحالی که در مرداد ماه شاخص کل به کانال دو میلیون واحد رسید، در اواخر مرداد وارد کانال یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحد و در نهایت یک‌شنبه ۲۶ مردادماه با بیش از ۶۷ هزار واحد ریزش، وارد کانال یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد شد. [۳]

محتویات

تاریخچه بازار بورس در ایران

در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی مصادف با حکومت رضاشاه پهلوی، مطالعات اولیه بر روی بورس آغاز شد. در این سال، «ران لوترفلد» بلژیکی که برای دربار ایران کار می‌کرد، اساس‌نامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد، اما با توجه به شرایط آن زمان و شروع جنگ جهانی دوم و سایر مسائل داخلی کشور، موضوع بررسی و تأسیس بورس در ایران بیش از ۲۵ سال به تأخیر افتاد.

پس از ایجاد ثبات نسبی در کشور و در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعت و معدن ایران تشکیل و موافقت‌نامه اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون تنظیم گردید. در نهایت در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد.

در پانزدهم بهمن ماه سال ۱۳۴۶ و حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معادله بر روی سهام بانک توسعه صنعت و معدن که بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار می رفت، به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

سیر تحولات تاریخ ۵۰ ساله بورس ایران

تاریخچه بورس ایران را می‌توان به ۴ دوره زمانی تقسیم کرد. در دوره اول که به زمان پیش از انقلاب برمی‌گردد، بورس ایران با عرضه سهام بانک صنعت و معدن، شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه عباس آباد، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اسناد خزانه شروع به کار کرده و تا سال ۱۳۵۷ تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به عدد ۱۰۵ رسید.

پس از انقلاب، رویدادهای سیاسی و شروع جنگ ایران و عراق و همچنین اتفاقات اقتصادی پس از آن، منجر به کاهش تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس از ۱۰۵ شرکت در سال ۱۳۵۷ به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۸ شد.

دوره سوم از سال ۶۸ آغاز شد. در سال ۱۳۷۵ تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به حدود ۲۵۰ شرکت رسید. در ادامه و تا سال ۱۳۸۳ شاخص‌های بورس از رشد برخوردار بود.

آغاز دوره زمانی چهارم در بورس ایران همزمان با رشد این بازار در سال‌ ۱۳۸۳ اتفاق افتاد. یکی از مهم‌ترین تحولات تاریخ بورس در ایران، تصویب قانون جدیدی تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار در اول آذر سال ۱۳۸۶ بود. براساس این قانون، بخش نظارتی بورس از بخش های عملیاتی آن تفکیک شد، به این معنا که سازمانی به عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتی بورس تشکیل شد.

امروز، چهار بورس بزرگ ایران تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند:

• بورس اوراق بهادار تهران : انجام معاملات سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت و …
• فرابورس ایران : که در آن‌جا هم سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند، مورد داد و ستد قرار می‌گیرد.
• بورس کالای ایران : انجام معاملات انواع کالاها و محصولات مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی تاریخچه بورس نزدک و … .
• بورس انرژی : انجام معاملات حامل‌های انرژی از جمله برق، زغال‌سنگ و کُک و … [۱]

تبلیغات درباره‌ بازار بورس

به دلیل شرایط کرونا و رکود اقتصادی که بر جهان حاکم شد، تمام بازارهای بورس جهان افت داشتند، از «داو-جونز» و «نزدک» تا «اس اند پی» تا بازار «بورس لندن» ژاپن و خاور دور و بازار بورس کشورهای عربی و تقریباً همه‌ی کشورها. در ایران از اسفند۱۳۹۸ با اوج گرفتن کرونا بازار بورس روند صعودی داشته است. [۲]

جمهوری اسلامی تبلیغات فراوان و هیاهویی زیادی بز سر بازار بورس به راه انداخت. حسن روحانی در جلسه ستاد کرونا در ۷ اردیبهشت ۹۹ گفت:

«توی گوشتان یک پنبه بگذارید این حرف‌های خوب را نشنوید. بورس ما خوب شده عصبانی هستند، می‌گویند تمام دنیا بورس بهم ریخته چرا بورس ایران خوب است؟ خب بورس ایران خوب است؛ به‌خاطر تلاش همه شرکت‌ها، فعالان اقتصادی و خوشبختانه عرضه کردن سهام شرکت‌هایی که شرکت‌های بزرگ هستند خوب شستا اعلام کرد. بانک‌ها سهام‌شان را به‌زودی عرضه خواهند کرد در بورس، بورس ما رونق پیدا می‌کند.» [۴]

‌ اوج فروش سهام از اوایل اسفند۹۸ به بعد بوده است. فروش ۷۰۰۰ میلیارد تومان سهام شرکت‌‌های سرمایه گذاری تآمین اجتماعی یا شستا به ۲ میلیون نفر در قالب ۸ میلیارد سهم است، که به هر کد بورسی یعنی هر خریدار ۳۶۰۰ سهم رسید. این سهام ۱۰ درصد سرمایه شستا است.

شستا یک ابر هلدینگ با هلدینگ‌های میانی که صاحب ۱۸۷ شرکت بزرگ و ۴۴ هزار نیروی انسانی است. شستا متعلق به بازنشسته‌ها و بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی است اما اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت‌های آن توسط وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی یا به بیان دیگر توسط دولت تعیین می‌شود.

کشتیرانی جمهوری اسلامی، رایتل، سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین، سرمایه‌گذاری دارویی تامین، سرمایه‌گذاری سیمان تامین، سرمایه‌گذاری صدر تامین، سرمایه‌گذاری صنایع عمومی تامین، سرمایه‌گذاری توسعه انرژی تامین و سرمایه‌گذاری صبا تامین ۹ هلدینگ اصلی شستا هستند.

دولت روحانی بیش از ۲۵۰ هزار میلیارد تومان به شستا بدهکاراست، شستا متعلق به میلیون‌ها کارگر و حقوق بگیر است که حق بیمه می‌دهند اما دولت همواره از صندوق آن بهره‌برداری کرده است.

شریعتمداری وزیر کاردولت روحانی گفت که می‌خواهیم شستا را از تاریک‌خانه به تالار شیشه‌ای ببریم. [۲]

علت روآوردن دولت روحانی به عرضه سهام شرکت‌های بزرگ در بورس و تبلیغات تاریخچه بورس نزدک حول آن این است که برآوردها حکایت از کاهش ۴۰ هزار میلیارد تومانی بودجه‌ی دولت از محل درآمدهای مالیاتی است. جمع این میزان با کسری بودجه دولت در سال ۹۸ به عدد نزدیک به ۸۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد. تنها راه دولت برای جبران این کسری بودجه تأمین سرمایه از بازار بورس است. [۵]

کسری بودجه کلان دولت حسن روحانی در سال ۹۹ دلیل تبلیغات و هیاهوی برای چپاول دارایی‌های ناچیز مردم است. فایده‌ی دیگر این رشد بورس این است که دولت می‌تواند در خصوص رشد بورس و اینکه بر خلاف دیگر کشورها، در ایران بازار بورس رشد داشته نیز تبلیغات بسیاری کند.

یکی دیگر از اتهامات دولت در بازار بورس فروش سهام شرکت‌هایی است که فقط بر روی کاغذ هستند و وجود خارجی ندارند. یک تاریخچه بورس نزدک عضو هیئت علمی دانشگاه صنعت نفت به نام شکوهی گفت:‌

«سهام این ۷ شرکت خطرناک است. ۷ طرح پتروشیمی که اصلا ساخته نشده‌اند، در بورس بصورت کاغذ مبادله شده و رشدهای خیره‌کننده دارند که عبارتند از پتروشیمی ممسنی، داراب، فسا، جهرم، دهدشت، کازرون و پتروشیمی که قرار است در گلستان احداث شود.»

یپتروشیمی دهدشت

۱۲ سال پس از افتتاح پیشرفت ۴ درصدی داشته است، فقط زمین خالی با مقداری آجر است، این شرکت در بورس ارائه شده و سهام آن ۷ برابر شده و از ۱۰۰ تومان به ۷۲۳ تومان رسیده است.

پتروشیمی گلستان

این پتروشیمی تنها بر روی کاغذ وجود دارد. با این همه سهام آن ۲۸۰ تومان معامله می‌شود. تا اردیبهشت ۱۳۹۹، ۲۸ میلیارد تومان از پول اهالی گلستان در این پروژه‌ی کاغذی سرمایه گذاری شده است.

پتروشیمی داراب

پتروشیمی داراب نیز وضعیتی مشابه دارد و پس از گذشت ۱۰ سال و صرف هزینه‌ای بالغ بر ۱۰۰ میلیارد ریال، بدون پیشرفت قابل ملاحظه‌ای رها شده است. در حال حاضر، هر سهم داراب در بازار سرمایه ۲۳۶ تومان خریدار دارد. [۲]

سهام برخی شرکت‌‌‌های ورشکسته تا چهار برابر افزایش یافته است. همچنین تورم تاریخچه بورس نزدک ارزش دارایی‌های بورس در دو سال اخیر چیزی حدود ۶۰ درصد از قیمت ارز در سال ۹۷ بیشتر شده و از دو برابر جهش‌های قیمتی مسکن نیز فراتر رفته است. [۶]

علاوه بر شستا دولت روحانی قصد دارد برخی شرکت‌‌های دولتی از جمله ایمیدرو یا سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، فولاد مبارکه و مس سرچشمه را هم وارد بورس کند. مهدی کرباسیان رئیس سابق هیئت مدیره‌ی ایمیدرو به صراحت مطرح کرده است که جبران کسری بودجه دلیل بردن شرکت‌‌‌ها به بورس است اما با دلایلی همچون «شفاف‌سازی» یا «خصوصی‌سازی» رفتن به سمت بورس را توجیه می‌کنند.

کارشناسان اقتصادی این وضعیت را یک حباب می‌دانند زیرا این افزایش سهام نه به دلیل افزایش تولید بلکه به دلیل عرضه مالکیت اموال عمومی صورت گرفته و به سرعت این حباب در آینده نزدیک خواهد ترکید و ماهیت ضد اقتصادی آن بر ملا می‌شود. [۲]

وضعیت اقتصادی دولت روحانی

صندوق بین‌المللی پول در گزارشی گفت که رشد اقتصادی ایران برای سال میلادی ۲۰۱۹ منفی ۵ و نه دهم درصد است. این گزارش می‌گوید رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۸ منفی ۴ و هشت دهم درصد بود.

صندوق بین‌المللی پول نرخ تورم در ایران برای سال ۹۸ را ۳۷ و نیم درصد پیش‌بینی کرده بود، اما ارزیابی بانک‌ جهانی نرخ تورم در ایران را ۳۸ و سه دهم درصد پیش‌بینی کرده بود.

صندوق بین‌المللی پول می‌گوید نرخ تورم در ایران بعد از ونزوئلا و سودان، بالاترین نرخ تورم در جهان است.

این نهاد پولی بین‌المللی همچنین نرخ بیکاری در ایران برای تاریخچه بورس نزدک سال ۹۷ را ۱۴ و نیم درصد، برای سال ۹۸، ۱۶و هشت دهم درصد و برای سال ۹۹، ۱۷و چهار دهم درصد برآورد کرده بود.

با توجه به این آمار و این وضعیت اقتصادی رشد بازار بورش نمی‌تواند واقعی باشد و بیشتر یک تبلیغات و رشد حباب‌گونه است که خواهد ترکید. یکی از اعضای مجلس به نام مجتبی توانگر در این زمینه گفت، احتمال شروع سقوط بورس در اواسط خرداد ماه هست. وی ماجرای مؤسسات مالی واعتباری را یا‌دآوری کرد که چه بلایی سر مردم آمد.

یک کارشناس اقتصادی به نام احسان سلطانی در توییتی نوشت:

«صعود ۲.۵ برابری ارزش بورس تهران نسبت به بورس‌های جهان، براستی با وجود تحریم‌ها، بی‌ثباتی اقتصاد کلان، رشد اقتصادی منفی، نرخ تشکیل سرمایه منفی، رکود تورمی و. چه معجزه‌ای در اقتصاد ایران افتاده است که بورس تهران ۲.۵ برابر نسبت به جهان بالا رفته است؟» [۲]

نتیجه وضعیت بازار بورس

به عقیدة کارشناسان، دولت به دلیل کسری بودجه‌ی شدید، با تبلیغات و هیاهو حبابی ایجاد کرده است تا بتواند مردم را به خرید سهام و پرداخت پول وادار کند. این رشد موهوم یک حباب و تورم تو خالی تاریخچه بورس نزدک است تا سرمایه‌های ناچیز مردم در شرایط رکود وحشتناک اقتصادی را جذب کند. جمهوری اسلامی این سیاست را در سال‌های گذشته نیز در ابعاد کوچکتر انجام داده است.

هنوز هم مالباختگان ایران به دنبال بازپس گیری پول‌هایی هستند که توسط مؤسسات مالی دزدیده شده است. مطبوعات و تلویزیون جمهوری اسلامی با هیاهوی فراوان برای این مؤسسات از شاندیز گرفته تا مؤسسات رنگارنگ مالی، از ثامن الحجج و کاسپین و قوامین و . تبلیغ می‌کردند.

یک نمونه‌ی دیگر بازار سکه و ارز و مسکن بود. دولت در سال ۹۷ با ایجاد هیجان در بازار قیمت دلار را تا ۲۰ هزار تومان و سکه را تا ۶ میلیون تومان بالا برد و سرمایه‌ی زیادی از مردم حذب کرد سپس قیمت دلار را به آرامی کاهش داد. دو نفر را نیز تحت عنوان سلطان سکه که در بازار سکه فعال بودند اعدام کرد تا موضوع را مرتفع کند.

دولت با حراج شرکت‌های دولتی و فروش آن به ارزان‌ترین قیمت در حال انتقال مالکیت عمومی به باندهای درونی قدرت و ثروت است. شرکت نیشکر هفت تپه که یک شرکت ۲۳۰ میلیون دلاری است به یکی از وابستگان حکومت به قیمت ۲ میلیون دلار به صورت قسطی فروخته شد. [۲]

تاریخچه بورس در جهان

تاریخچه بورس : فلسفه کلیدی شکل‌گیری بازار بورس در جهان، تجمیع سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آن‌ها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است. مبنای اساسی تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت، تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکا است. بورس با تجمیع سرمایه‌های جزئی و پراکنده، سرمایه‌گذاری‌های مهم و کلان را میسر می‌سازد و تاثیرات بسزایی بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه و پیشرفت صنایع و آبادانی کشور می‌گذارد و درعین‌حال سود و منافع برای سهامداران ایجاد می‌کند.

تاریخچه پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی بازمی‌گردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبه‌ شهری در شمال غربی بلژیک، در مقابل خانه‌ بزرگ‌زاده‌ای به نام «واندِر بورس» جمع می‌شدند و به خرید و فروش کالاهای خود براساس حراج و مبادله پول های خود می‌پرداختند

پیشینه‌ تاریخی واژه بورس

به اعتقاد اغلب کارشناسان، تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمی‌گردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبه‌ شهری به نام بورُوژ (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تِربورس (Ter Beurze) در مقابل خانه‌ بزرگ‌زاده‌ای به نام «واندِر بورس» جمع می‌شدند و به خرید و فروش کالاهای خود بر اساس حراج می‌پرداختند. از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا به حراج کالا مبادرت می‌کردند و به‌تدریج شکل توسعه‌یافته‌تر و مسقف به خود گرفت، به بورس می‌گفتند.

در آن زمان، این مکان‌ها از نظم و انضباط خاصی برخوردار نبود و هر کسی می‌توانست در آنجا به فعالیت‌ بپردازد، اما به‌مرورزمان و رفته‌رفته، نظم و انضباط خاصی در این مکان‌ها حاکم شد؛ به‌نحوی‌که پس از مدتی، فقط بازرگانان، صرافان و دلالان بودند که اجازه داشتند در این مکان‌ها خریدوفروش کنند. درگذر زمان، تالارهای مسقف بورس شکل گرفت و بازرگانان که تا پیش از آن، در هوای آزاد خریدوفروش می‌کردند، برای خریدوفروش به این تالارها می‌رفتند. در بسیاری از منابع علمی و تاریخی، زمان آغاز به کار تالارهای مسقف بورس را به‌عنوان تاریخ رسمی تأسیس بورس در دنیا معرفی می‌کنند، اگرچه همان‌طور که گفتیم، پیشینه آن به قبل‌ از آن تاریخ و به قرن پانزدهم میلادی در بلژیک برمی‌گردد.

شرکت سهامی چیست و تاثیر آن در تاریخچه بورس

در زمان‌هاي گذشته، بازرگانان همواره به دنبال آن بودند تا ضرر و زيان‌هاي احتمالي ناشي از تجارت خود را کاهش دهند. شراکت، راهي بود که مي‌توانست ريسک کسب و کار آنها را کاهش دهد؛ چون با شريک‌شدن چندين فرد در يک کسب و کار، سود و زیان‌هاي احتمالي آن کسب و کار بين شرکا تقسيم مي‌شد. اين تجربه، به تدريج به تشكيل شرکت‌هاي سهامي منجر شد. در اين شرکت‌ها، هر يک از شرکا به نسبت سهمي که در شرکت داشت، در منافع و يا ضررهاي احتمالي شرکت سهيم مي‌شد.

اولين شركت سهامي در بورس

اولين شركت سهامي با نام «ماسکُوِي» (Muscovy) در سال 1553 ميلادي، با مشارکت عده‌اي از تجار در روسيـه ايجـاد شد. گسترش مبادلات تجاري در جهان، نياز به سرمايه‌هاي بيشتـر و شرکاي بيشتري را آشکار کرد. پيدا کردن شرکاي متعدد براي سرمايه‌گذاري در يک کسب و کار، به مراکزي تاریخچه بورس نزدک تاریخچه بورس نزدک نياز داشت که بتواند در واقع بين دارندگان سرمايه و متقاضيان سرمايه، ارتباط برقرار کند. اين مراکز، به نام «بورس» معروف شدند. شرکت‌ها با فروش سهام خود در بورس، در واقع سرمايه‌گذاران و شرکاي بيشتري را براي مشارکت در کسب و کار خود، پيدا مي‌کردند.

اولين بورس اوراق بهادار

اولين بورس اوراق بهادار جهان در اوايل قرن هفدهم ميلادي در شهر «آمستردام» هلند تشکيل شد و كمپاني هند شرقي، اولين شرکتي بود که سهام خود را در آن عرضه کرد. فعاليت‌هاي مرتبط با بورس در شهر لندن از اوايل قرن هجدهم ميلادي و در قهوه‌خانه‌ها شروع شد. اين فعاليت‌ها در سال 1773 ميلادي و با خريد ساختمان مستقل توسط معامله‌گران وارد فصل جديدي شد. در نهايت در سوم مارس سال 1801 ميلادي، بورس لندن فعاليت رسمي خود را آغاز کرد.

«پلاک ۴۰ خیابان وال‌استریت»؛ آدرس بزرگترین بورس جهان

بورس نیویورک در سال ۱۷۹۲ با امضای توافق‌نامه‌ای میان ۲۴ کارگزار شکل گرفت و اکنون با ۲۴۰۰ شرکت پذیرفته شده، بزرگ‌ترین بورس جهان از نظر میزان معاملات و ارزش بازار است.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، بورس نیویورک (NYSE) از جمله قدیمی‌ترین مراکز تجارت و سرمایه‌گذاری است که به ‌همراه لندن و توکیو به عنوان پایتخت‌های مالی جهان شناخته می‌شوند.

نیویورک یا New York Stock Exchange که به اختصار لاتین NYSE نامیده می‌شود، بزرگترین بورس جهان از لحاظ میزان معاملات و ارزش شرکت‌های پذیرفته شده است. ارزش بازار این بورس، ۲۴.۴۹ تریلیون دلار و تعداد شرکت‌های پذیرش شده در این بازار، ۲۴۰۰ شرکت عنوان شده که بیشتر شامل شرکت‌های قدیمی و مستحکم همچون بانک‌ها و شرکت‌های نفتی است.

بورس نیویورک، نخستین بازار بزرگ سهام در جهان است. بازار بورس نیویورک (NYSE) و بورس نزدک (NASDAQ) هر دو تاثیر بسیار زیادی بر اقتصاد جهانی دارند.

در سال ۲۰۲۱ به طور کلی ارزش تولید ناخالص داخلی در سراسر جهان ۹۴ هزار میلیارد دلار بوده که از این میزان آسیا (بجز خاورمیانه) با ۳۳.۷ درصد از آن بیشترین سهم را در آن داراست. آمریکای شمالی ۲۷.۹ درصد و اروپا با ۲۵ درصد در جایگاه دوم و سوم قرار دارند. خاورمیانه با ۴.۶ درصد در جایگاه چهارم است و پس از این منطقه آمریکای جنوبی، آفریقا، اقیانوسیه و آمریکای مرکزی و کارائیب (به ترتیب با ۳.۴، ۲.۸، ۲ و ۰.۶ درصد) ایستاده اند.

ارزش تولید ناخالص داخلی ایالات متحده در سال گذشته میلادی ۲۲.۹ هزار میلیارد دلار بوده که به تنهایی برابر با ۲۵ درصد کل تولید ناخالص داخلی جهان (مساوی با ۱۷۰ کشور جهان) است.

وضعیت تولید ناخالص داخلی کشورهای جهان در ۲۰۲۱

* ارقام به هزار میلیارد دلار است

**منبع: صندوق بین‌المللی پول ۲۰۲۱

تاریخچه بورس نیویورک

سنگ بنای تأسیس بورس نیویورک در ۱۷ می سال ۱۷۹۲ بر اساس توافق‌ ۲۴ کارگزار معاملات سهام زیر یک درخت نارون در خیابان ۶۸ وال‌استریت شهر نیویورک شکل گرفت. این کارگزاران که از بازرگانان معروف و سرشناس نیویورک بودند، در آن زمان درباره سامان بخشیدن به بازار اوراق بهادار صحبت کردند و به دنبال راه‌هایی برای از میان برداشتن رقبای خود در این بازار بودند.

این توافق به توافق «باتن وود» یا «درخت نارون» مشهور شد. این توافق‌نامه را تمام بازرگانان سرشناس نیویورک آن زمان، امضا کرده‌اند. محتوای این توافق‌نامه به این معناست که تمام افرادی که این قرارداد را امضا کرده‌اند موظف‌اند تنها از یکدیگر اوراق بهادار خرید و فروش کنند و حتی نمی‌توانند در بازارهای دیگر اوراق بهادار شرکت کنند.

شروع به کار بورس نیویورک توسط این بازرگانان و در ساختمانی با پلاک ۴۰ واقع در خیابان وال استریت انجام شد. «آنتونی استکهلم» در آن زمان وظیفه ریاست این بازار را بر عهده داشت. او هر روز صبح فهرستی از سهام‌هایی که قابل خرید و فروش بود، تهیه و اعلام می‌کرد.

در آن زمان، افراد برای ورود به هیئت مدیره بورس نیویورک باید رأی اعضای دیگر را به دست می‌آورد. همچنین، افراد برای ورود به این بازار، باید برای جایگاه خود پولی می‌پرداختند و آن را خریداری می‌کردند. قیمت هر جایگاه در سال ۱۸۱۷ به ارزش ۲۶ دلار و در سال ۱۸۲۷ به ارزش ۱۰۰ دلار بود.

با آغاز قرن ۲۰ میلادی پایه و اساس نظام اقتصادی آمریکا در وال استریت شروع به کار کرد. «جی پی مورگان» با ساخت «شرکت استیل آمریکا»ی چند میلیاردی در سال ۱۹۰۱، سبب رونق بخشیدن به وال استریت شد.

سالشمار بورس نیویورک

* ۱۷ می ۱۷۹۲: آغاز به کار بورس نیویورک در در پلاک ۴۰ وال استریت

*۱۸۳۵: اتش‌سوزی ساختمان بورس نیویورک و انتقال تالار بورس نیویورک به یک مکان موقتی

* ۲۲ آوریل ۱۹۰۳: انتقال بازار بورس نیویورک به ساختمان ۴ میلیارد دلاری با پلاک ۱۸ خیابان براد

*۱۹۲۲: انتقال بورس نیویورک به پلاک ۱۱ وال استریت: محل تجمع نهادهای مالی (ساختمان فعلی بورس نیویورک)

* ۲۴ اکتبر ۱۹۲۹: نابودکننده‌ترین ریزش بازار بورس تاریخ آمریکا در چهارشنبه سیاه شروع شد و با فروش پراسترس تا سه‌شنبه سیاه در ۲۹ اکتبر ادامه یافت. این واقعه در ادامه ریزش بازار بورس لندن در سپتامبر به وقوع پیوست و سیگنال شروع افسردگی بزرگ که همه کشورهای صنعتی غرب را درگیر کرد را صادر کرد.

*۱ اکتبر ۱۹۸۷: میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average (DJIA)) در یک روز ۵۰۸ واحد یا ۲۲.۶ درصد ریزش کرد.

*۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱: معاملات به مدت ۴ روز در بورس سهام نیویورک پیرو حملات ۱۱ سپتامبر متوقف شد و در ۱۷ سپتامبر بازگشایی شد. حدود ۱.۴ تریلیون دلار در ۵ روز معاملاتی بعد از بازگشایی از دست رفت که بزرگترین میزان ضرر در تاریخچه بورس سهام نیویورک است.

* اکتبر ۲۰۰۸: بخش یورونکست بورس سهام نیویورک مالکیت بورس سهام آمریکایی (American Stock Exchange (AMEX)) را به ارزش ۲۶۰ میلیون دلار سهام تصاحب می‌کند.

* ۶ می ۲۰۱۰: میانگین صنعتی داو جونز بزرگترین ریزش روزانه خود بعد از ریزش ۱۹ اکتبر ۱۹۸۷را تجربه می‌کند. به میزان ۹۸۰ واحد ریزش کرد که به آن ریزش برق‌آسای ۲۰۱۰ گفته می‌شود.

* سپتامبر ۲۰۱۱: راه‌اندازیجنبشی با نام وال استریت را تسخیر کن (Occupy Wall street Movement) که در آن رسانه‌های اجتماعی را به ضد سرمایه‌داری در نیویورک دعوت می‌کرد.

* دسامبر ۲۰۱۲: بورس میان‌قاره‌ای (Intercontinental Exchange (ICE)) پیشنهاد خرید بخش یورونکست بورس سهام نیویورک را با مبادله تاریخچه بورس نزدک سهام به ارزش ۸ میلیارد دلار داد.

* ۱ می ۲۰۱۴: بورس سهام نیویورک به ارزش ۴.۵ میلیون دلار توسط کمیسیون بورس آمریکا (U.S. Securities and Exchange Commission (SEC)) به دلیل نقض قانون بازار جریمه شد.

* ۲۵ می ۲۰۱۸: خانم استیسی کانینگهام (Stacey Cunningham) اولین رئیس زن بورس سهام نیویورک شد.

* ۲۳ مارس ۲۰۲۰: بورس سهام نیویورک به طور موقت به دلیل پاندمی کووید-۱۹ معاملات حضوری را متوقف کرد و عملیاتش را به صورت الکترونیکی ادامه داد.

شاخص‌های بازار بورس نیویورک

مهمترین شاخص‌های بازار بورس نیویورک عبارتند از:

*شاخص مرکب بورس نیویورک (NYSE)

این شاخص به منظور انعکاس ارزش همه سهم‌های مورد معامله در بورس نیویورک است و به جای ۳۰ شرکتی که متوسط صنعتی داوجونز ارائه می‌کرد، استفاده می‌شود. وزن این شاخص بر اساس تعداد سهام پذیرفته‌شده هر شرکت تعیین می‌شود. این شاخص افزون بر اینکه یک شاخص ترکیبی برای همه شرکت‌ها ارائه می‌دهد، برای شرکت‌های صنعتی، مالی و حمل و نقل نیز به طور جداگانه شاخص‌هایی ارائه می‌دهد.

*شاخص صنعتی داوجونز (Dow jones index)

شاخص صنعتی داوجونز قدیمی‌ترین شاخص بورس اوراق بهادار نیویورک است که تغییرات قیمتی سهام ۳۰ شرکت برتر صنعتی، ۲۰ شرکت حمل و نقل و ۱۵ شرکت خدماتی را نشان می دهد. ۵۷ شرکت از ۶۵ شرکت در شاخص متعلق به NYSE و بقیه متعلق به نزدک است.

این شاخص توسط اکثر معامله‌گران به عنوان شاخص اول بازار مطرح است. با توجه به تأثیر بسیار زیاد وضعیت اقتصادی آمریکا، این شاخص به عنوان شاخص پیشرو که نشان‌دهنده چشم انداز اقتصاد جهانی است در سرتاسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

*شاخص استاندارد S&P۵۰۰

شاخص S&P مبتنی بر ۵۰۰ سهم مختلف است به طوری که شامل سهام ۴۰۰ شرکت صنعتی، ۴۰ شرکت خدماتی، ۲۰ شرکت حمل و نقل و ۴۰ موسسه مالی است. وزن سهام تشکیل‌دهنده این شاخص در هر لحظه متناسب با ارزش بازار محاسبه می‌شود. شاخص مورد بحث، شرکت‌هایی که هم در بورس نزدک و هم NYSE است را مورد بررسی قرار می‌دهد. این شاخص در برگیرنده درصد۸۰ ارزش بازار همه سهام بازار بورس نیویورک است.

ساعات و روزهای کاری بورس نیویورک

بورس نیویورک در طول روزهای کاری هفته یعنی دوشنبه تا جمعه و طی ساعات ۰۹:۳۰ صبح تا ۱۶ عصر به وقت محلی (منطقه زمانی شرقی Eastern) فعالیت می‌کند.

این بازار به طور میانگین ۲۵۳ روز در طول سال فعالیت می‌کند؛ اما در روزهای به خصوصی تعطیل است، که شامل روزهای اول سال نو، مارتین لوتر کینگ، تولد جرج واشنگتن، آدینه مقدس، یاد بود (روز ملی بزرگداشت سربازان ارتش آمریکا)، استقلال ایالات متحده، کارگر، شکرگزاری و کریسمس می‌شود.

همچنین، این بازار، پیش از روز استقلال آمریکا، پس از روز شکرگزاری و کریسمس این بازار زودتر از حالت معمول بسته می‌شود.

اصطلاحات تأثیرگذار در بازار سهام برگرفته از بازار بزرگ بورس نیویورک

بازار بزرگ بورس نیویورک، وال‌استریت، از نماد چهار حیوان برای معرفی چهار تیپ سرمایه‌گذار به لحاظ رفتاری بهره برده است. این اصطلاحات در بازار ارزهای دیجیتال نیز که بازاری نوظهور است به کار برده می‌شوند. این نشانه‌های نمادین، بیانگر نحوه رفتار معامله‌گران در برابر تغییرات قیمت ارزهای دیجیتال است.

آنچه در این میان اهمیت دارد این است که می‌توان با رفتارشناسی درست و تحلیل‌های تکنیکالی، در تمام شرایط بازار به سود رسید؛ از این‌روی، برخی تحلیلگران بر این باورند بازار در هر شرایطی که باشد، این چهار نماد را می‌توان در آن مشاهده کرد. به بیانی دیگر، گاوها و خرس‌ها سود کسب می‌کنند، اما گوسفندان و خوک‌ها قربانی می‌شوند (مشاهده گزارش).