رابطه معکوس در بازار ارز

اقتصاد

کورولیشن در بازارهای مالی اعم از فارکس و بورس چیست؟

ضریب همبستگی یا کورولیشن (Correlation) یکی از اصطلاحات رایج در حوزه‌های مختلف بازارهای مالی است. کورولیشن در تحلیل‌های آماری به‌عنوان ابزاری برای تعیین انواع روابط متغیرهای کمی با یکدیگر است. ضریب همبستگی در بازار بورس و فارکس و بسیاری دیگر از بازارهای مالی، کاربرد زیادی دارد. کورولیشن در حقیقت رابطه مستقیم یا معکوس یا حتی عدم وجود رابطه میان دو متغیر را نشان می‌دهد. تفاوت یک سرمایه‌گذار آماتور با سرمایه‌گذاری حرفه‌ای، در آشنایی با تمامی این نکات رابطه معکوس در بازار ارز خاص بازار سرمایه است. با توجه به ضریب همبستگی، سرمایه‌گذار تا حد ممکن، خطای تحلیل‌های خود را کم می‌کند و از فرصت‌های سرمایه‎گذاری استفاده بهینه می‌برد. در این مطلب، سعی می‌کنیم نقش ضریب همبستگی یا کورولیشن را در بازار بورس ایران و بازار فارکس توضیح دهیم.

اصول محاسبه کورولیشن چیست؟

اولین نکته در مورد کورولیشن، دانستن اصول اولیه این ضریب است. ضریب همبستگی یک بازه تغییر میان ۱+ تا ۱- را نشان می‌دهد. زمانی که یک متغیر با افزایش متغیر دیگر، افزایش پیدا کند، یا کاهش آن متغیر همراه با کاهش متغیر دیگر باشد، در این صورت ضریب همبستگی مثبت می‌شود. اما اگر افزایش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر همراه باشد یا برعکس، در این صورت، ضریب همبستگی را منفی در نظر خواهند گرفت. زمانی که دو متغیر کاملا مستقل از هم بوده و کاهش و افزایش یکی بر دیگری تاثیر نداشته باشد، ضریب همبستگی صفر است. همبستگی متغیرها چه مثبت و چه منفی، زمانی قوی‌تر است که عدد کورولیشن به ۱- یا ۱+ نزدیک‌تر باشد.

نقش ضریب همبستگی در بازار بورس

تا اینجا در مورد مفهوم ضریب همبستگی و اصول آن گفتیم. حالا می‌خواهیم بدانیم که در بازار بورس چگونه ضریب همبستگی برای پوشش ریسک معامله به‌کمک سرمایه‌گذار خواهد آمد. زمانی که ارزش سهام یک شرکت با سهام چند شرکت دیگر به‌صورت هماهنگ بالا یا پایین برود، ضریب همبستگی مثبت است. یعنی میزان سود یا ضرر این شرکت‌ها با هم یکسان است. اما وقتی بالا رفتن ارزش سهام شرکتی هم‌زمان با پایین آمدن سهام شرکت‌های دیگر باشد، در این صورت ضریب همبستگی منفی است. اگر هم شرکت‌ها هیچ ارتباطی با هم نداشته و رشد و افت ارزش سهام آن‌ها تاثیری بر سهام یکدیگر نداشته باشند، ضریب همبستگی صفر خواهد بود. در بازار بورس بارها دیده‌ایم که رشد سهام یک شرکت به‌صورت اتوماتیک وار، باعث رشد سهام شرکت‌های دیگر شده است. این موضوع مفهوم کورولیشن و نقش مهم آن را در بازار بورس نشان می‌دهد. سرمایه‌گذار حرفه‌ای، زمانی که در تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی، الگوها و نمودارهای صحیح رسم می‌کند، حتما در انتخاب سهام مورد نظر خود، ضریب همبستگی را در نظر می‌گیرد تا بیشترین میزان سود و کمترین میزان ریسک را تجربه کند.

نقش کورولیشن در بازار فارکس

مفاهیم اصلی بازارهای مالی و سرمایه، در تمامی این بازارها اعم از بورس، فارکس یا ارز دیجیتال، تقریبا ثابت است. کورولیشن در بازار فارکس نیز نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. در این بازار، ارزهای هر کشور، بازیگران اصلی بازار هستند. به‌همین رابطه معکوس در بازار ارز دلیل قدرت اقتصادی آن کشور، صادرات و واردات، شرایط سیاسی و اجتماعی و روابط آن با دیگر کشورها، نقشی تعیین کننده در ارزش پول آن کشور دارد. در هنگام خرید جفت ارزها در بازار فارکس، باید توجه کرد که جهت حرکت کدام دو ارز با یکدیگر همسو است. اصولا کشورهایی که روابط اقتصادی خوبی با یکدیگر دارند، ضریب همبستگی ارزهای آن‌ها هم قوی‎تر است. برای مثال جفت ارزهای دلار آمریکا و یورو، یا دلار آمریکا و پوند انگلستان، ضریب همبستگی قوی دارند چون کشورهای صاحب این ارزها، روابط بسیار نزدیک اقتصادی و سیاسی با هم دارند. به‌همین دلیل سرمایه‌گذاری بر روی این جفت ارزها، سودآوری خوبی دارد. اگر به‌هر دلیلی بازار فارکس، حرکتی غیرمنتظره داشته باشد، یا روابط کشورها به مشکل برخورد کند، ریسک معامله بالا می‌رود.

پایان‌بندی

مفهوم ضریب همبستگی بسیار گسترده‌تر رابطه معکوس در بازار ارز از مطلبی است که به اختصار بیان کردیم و برای آموزش این ضریب، همانند دیگر ابزارهای بازار بورس و سرمایه، باید در دوره‌های مختلف آموزشی شرکت کرد. آنچه مسلم است، یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای، باید بینش خوبی نسبت به مسائل سیاسی و اقتصادی و روابط کشورها داشته باشد. همانطور که خواندیم، حتی میزان صادرات میان دو کشور، تا حد زیادی بر روی ارزش پول آن کشور تاثیر گذاشته و میزان ضریب همبستگی یا کورولیشن را کم یا زیاد خواهد کرد. توجه به این نکات در هنگام تحلیل بازار بورس و فارکس، کمک می‌کند که با حداقل ضرر، و با پوشش ریسک‌های احتمالی، به سود خوبی دست پیدا کنید.

امروز شاخص CPI در آمریکا اعلام می‌شود؛ شرایط بیت کوین و اتریوم چگونه است؟

در فاصله ۲ روز تا آپدیت مرج اتریوم، قیمت بیت کوین و اکثر رمزارزهای بازار افزایشی است. این در حالی است که قیمت اتریوم در آستانه انتقال به اثبات سهام، عملکردی نامطمئن از خود بروز داده است که نشانه‌ای از تردید سرمایه‌گذاران اتر است. از طرف دیگر امروز داده‌های ماه به ماه شاخص قیمت مصرف کننده آمریکا (CPI) قرار است اعلام شود که می‌تواند نوساناتی در بازار ایجاد کند.

به گزارش میهن بلاکچین و به نقل از کوین دسک، آپدیت مرج اتریوم در روز پنجشنبه این هفته انجام می‌شود و نگاه‌ اهالی دنیای کریپتو به اتر، دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار، دوخته شده است. در این هفته بالاخره توسعه مورد انتظار اتریوم پس از بارها تعویق اتفاق می‌افتد و پروتکل بلاک چین آن از گواه اثبات کار به گواه اثبات سهام منتقل می‌شود. انتظار می‌رود این تغییر روز پنجشنبه بین ساعت ۰.۲:۳۸ و ۰۳:۵۲ به وقت جهانی (بین ۰۷:۰۸ و ۰۸:۲۲ صبح به وقت تهران) رخ دهد.

امروز ساعت ۱۷ به وقت تهران قرار است نرخ تورم ماه به ماه آمریکا (CPI) اعلام شود که از مهم‌ترین فاکتورهای تعیین نرخ بهره توسط فدرال رزرو است. انتظار می‌رود امروز شاهد کاهش این نرخ باشیم. کاهش نرخ CPI در ماه گذشته به عنوان کاتالیزور رشد قیمت بیت کوین عمل کرد اما به نظر می‌رسد رفتار قیمت اتر با انتظارات در مورد مرج مرتبط باشد. با وجود همبسته نبودن این کاتالیزورها، BTC و ETH در ۳۰ روز گذشته ضریب همبستگی ۰.۹ داشته‌اند.

اگر بازه زمانی را به ۱۰ روز کاهش دهیم همچنان این همبستگی بالا است (۰.۸۹). شایان ذکر است ضریب همبستگی زیر ۰.۳ نشان دهنده همبستگی پایین و ضریب همبستگی بالای ۰.۷ نشان دهنده همبستگی بالای دو متغیر است.

روز دوشنبه ۳٪ افزایش یافت و در طول روز به روند صعودی خود ادامه داد. حجم معاملات روزانه برای BTC در مقایسه با میانگین متحرک ۲۰ روزه حجم معاملات معمولی بود. در حال حاضر قیمت بیت کوین برابر ۲۲,۳۴۲ دلار است.

در روز دوشنبه ۲.۸٪ کاهش یافت و حجم معاملات هم معمولی بود. قیمت در ساعت اولیه صبح افزایش داشت اما بعدا کاهش یافت. در حال حاضر قیمت اتر برابر ۱۷۱۱ دلار است.

شاخص‌های اقتصادی در چه وضعیتی قرار دارند؟

رشد اقتصادی بریتانیا کمتر از حد انتظار بود. تولید ناخالص داخلی جولای (تیر) این کشور ۲.۳٪ رشد داشت که کمتر از مقدار مورد انتظار آن یعنی ۲.۶٪ بود. ماه گذشته تولید ناخلص داخلی رشد ۱.۹٪ را ثبت کرده بود.

همان‌طور که گفته شد امروز اطلاعات تورم ایالات متحده اعلام می‌شود و توجه سرمایه گذاران به آن معطوف خواهد شد. تحلیلگران میزان ۸.۵٪ تورم قیمت‌ها را پیش‌بینی می‌کنند. نرخ تورم بدون درنظر گرفتن هزینه‌های غذا و انرژی ۵.۹٪ پیش‌بینی شده است. کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) داده‌های تورم را بررسی می‌کند تا تعیین کند که آیا سرعت افزایش نرخ بهره را بالا ببرد یا کاهش دهد.

سهام ایالات متحده: دیروز بازارهای سنتی سهام صعودی‌تر بودند. شاخص‌های میانگین صنعتی داوجونز (DJIA)، S&P 500 و شاخص‌های ترکیبی نزدک به‌ترتیب ۰.۷٪، ۱٪ و ۱.۲٪ افزایش یافتند.

کالاها: در بازارهای انرژی، گاز طبیعی ۴.۹٪ افزایش قیمت داشت، در حالی که نفت خام ۱.۴٪ افزایش یافت. مس، که اغلب به عنوان فشارسنج برای فعالیت‌های اقتصادی در نظر گرفته می‌شود، ۱.۲٪ رشد یافت.

شاخص دلار (DXY) که رابطه معکوس با قیمت بیت کوین دارد، ۰.۵۷٪ کاهش یافت و در حال حاضر در سطح ۱۰۸ قرار دارد. ضریب همبستگی آن نسبت به بیت کوین ۰.۹- است.

آلتکوین‌ها هم وضعیت خوبی داشتند. بر اساس داده‌های قیمت میهن بلاکچین، در لحظه نوشتن این مطلب، قیمت کوین شبکه پولکادات (DOT)، ٪۰.۳ و قیمت کوین آوالانچ (AVAX) و قیمت کوین سولانا (SOL) به ترتیب ۴٪ و ۶٪ افزایش یافتند.

قیمت ارزهای دیجیتال منبع: میهن بلاکچین

آخرین قیمت‌ها در بازار جهانی

• قیمت بیت کوین: ۲۲٬۴۱۰ دلار (رشد ۳.۲٪)
• قیمت اتریوم: ۱٬۷۲۵ دلار (کاهش ۲.۷٪)
• شاخص اس اند پی ۵۰۰: ۴٬۱۱۰.۴۱ (رشد ۱.۱٪)
• قیمت هر اونس تروا طلا: ۱٬۷۳۷ دلار (رشد ۱.۲٪)
• بازده خزانه‌داری ده ساله: ۳.۳۶٪ (رشد ۰.۰۴٪)

تحلیل تکنیکال بیت کوین

رفتار محتاطانه در بازار اتریوم قبل از مرج به وضوح قابل احساس است.

گرچه شاید فقط قبل از مرج اینطور باشد اما حجم معاملات اتر در روز دوشنبه بیشتر از بیت رابطه معکوس در بازار ارز کوین بود. جفت ارز ETH/BTC با دو برابر حجم عادی خود معامله می‌شود.

حرکت اتریوم از گواه اثبات کار به پروتکل اثبات سهام با مصرف انرژی کارآمدتر، مهم‌ترین پیشرفت اخیر برای اتر است. علاوه بر کاهش مصرف انرژی، اثبات سهام تاثیر منفی بر عرضه رابطه معکوس در بازار ارز ETH خواهد داشت.

انتظار می‌رود با کاهش عرضه ETH ارزش آن افزایش پیدا کند. افزایش ۴۰٪ قیمت اتریوم نسبت به بیت کوین ناشی از خوشبینی‌ها در مورد مرج اتریوم بود. در حالی که کاهش ۹.۲٪ از ۸ سپتامبر (۱۷ شهریور) نشان دهنده احتیاط سرمایه‌گذاران است.

نمودار زیر کاهش اخیر را به همراه کاهش شاخص قدرت نسبی (RSI) برای ETH/BTC از ۷۵.۷ به ۴۱.۴ در روزهای اخیر نشان می‌دهد. RSI یک شاخص تحلیل تکنیکال است که سطح تقاضا را در نوسان قیمت اندازه گیری می‌کند. مقادیر بالای ۷۰ نشان می‌دهد دارایی بیش از حد و مقادیر کمتر از ۳۰ نشان می‌دهد که دارایی کمتر از ارزش خود قیمت‌گذاری شده است. و ۴۱.۴ خنثی محسوب می‌شود.

RSI قیمت دلاری اتریوم عدد ۵۷ را نشان می‌دهد است که بالاتر از شاخص RSI رابطه معکوس در بازار ارز مربوط به جفت ارز ETH/BTC است، اما زنگ هشدار خرید بیش از حد را نیز به صدا در نمی‌آورد.

مقدار فاندینگ ریت (Funding Rate) اتریوم منفی است که نشان دهنده احساسات نزولی است. فاندینگ ریت، پرداخت‌های بین خریداران و فروشندگان قراردادهای آتی است. هنگامی که مقدار آن مثبت است، خریداران (موقعیت لانگ) قراردادها به فروشندگان (موقعیت شورت) بدهکار می‌شوند. عدد منفی برای فاندینگ ریت نتیجه عکس خواهد داشت.

مقادیر فاندینگ ریت اتر در فاصله بین ۱ می (۱۱ اردیبهشت) و ۱۴ آگوست (۲۳ مرداد) در تمام روزها مثبت بود اما پس از آن از آن زمان تاکنون به جز ۵ روز، هر روز منفی بود. بر اساس داده‌های صرافی FTX، متوسط ​​نرخ سالانه فاندینگ ریت در بازه‌های ۳۰ روزه اتر برابر ۱۲.۱۶٪ است. در حالی که این شاخص در بازه زمانی ۹۰ روزه ۵.۶۵٪ است. مقدار فاندینگ ریت کلی اتریوم ۱۳.۰۳٪ است.

سرمایه گذاران، به ویژه در بخش نهادی، به منظور تخصیص سرمایه بیشتر می‌توانند تا مرج صبر کنند. علاوه بر این، داده‌های آن چین افزایش اندکی در ETH ارسال شده به صرافی‌ها را نشان می‌دهد. افزایش واریز دارایی به صرافی‌ها معمولا پیش درآمدی برای افزایش فروش تلقی می‌شود.

نمودار قیمت جفت ارز BTC/ETH در تایم فریم روزانه منبع: تریدینگ‌ویو

تحلیل وضعیت آلت کوین‌ها

طبق گزارش تحقیقاتی بانک آمریکا، به‌روزرسانی بلاک چین اتریوم ممکن است منجر به پذیرش سازمانی بیشتر اتر شود. با این حال یکی از کارشناسان امنیت بلاکچین‌های لایه ۲ که نمی‌خواهد نامش فاش شود، می‌گوید امنیت شبکه جدید به اندازه بلاکچین قبلی نخواهد بود و امکان حمله اکسپلویت وجود دارد. به طور کلی حرف و حدیث‌هایی در مورد مرج شبکه از جمله هارد فورک‌ اتریوم وجود دارد که می‌توان احتیاط سرمایه‌گذاران و عدم رشد اخیر اتریوم را از چشم آن‌ها دید.

مطابق گزارش پیشین میهن بلاکچین، گری گنسلر، رییس کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) در آخرین صحبت‌های خود گفت که از کارکنان این کمیسیون خواسته است تا توکن‌ها و واسطه‌ها در حوزه رمزارزها را به دقت زیرنظر بگیرند. وی بار دیگر تاکید کرد اکثر توکن‌های دیجیتال زیرمجموعه اوراق بهادار هستند.

بررسی تأثیر نرخ ارز در قیمت مصالح

افزایش قیمت مصالح ساختمانی که به رشد هزینه‌های تولید مسکن منجر شده انتقاد فعالان بازار را در پی داشته و در این زمینه به دو برابر شدن قیمت میلگرد در طی سال گذشته اشاره کرده اند. از هم پاشیدن تعادل بازار مسکن در پی افزایش مصالح ساختمانی که بنا به گفته مسئولان و کارشناسان از رشد بازارهای موازی نشئت می‌گیرد، ساخت‌وساز را نیز به سمت رکود کشانده است. باوجودآنکه طی هفت سال گذشته بخش ساخت‌وساز رشد چندانی نداشته، انبوه‌سازان بر این باور هستند که عمده فعالان بخش ساخت‌وساز از این حوزه خارج شده‌اند.

برای دریافت مطالعه امکان سنجی در کمترین زمان به اکوساختمان مراجعه کنید.

تأثیر نوسانات نرخ ارز بر بازار مسکن

اساساً تأثیر نوسانات نرخ ارز در معاملات بازار مسکن به دو دسته کوتاه مدت و بلندمدت تقسیم‌بندی می‌گردد. اثر کوتاه مدت این نوسانات قیمت با افزایش قیمت مسکن رابطه معکوس و در بلندمدت با آن رابطه مستقیم خواهد داشت. بدین صورت که در کوتاه مدت با افزایش نرخ ارز، از رونق بازار مسکن کاهش یافته و این رکود زمینه را برای مساعد شدن این بازار به نفع مستأجران یا همان متقاضیان رهن و اجاره تغییر می‌دهد.

به همین دلیل است که بیشتر مردم تمایل دارند تا سرمایه‌های خود را به خرید ارز اختصاص داده و از سودهای کوتاه مدت بهره‌مند شوند و بنابراین ممکن است املاک خود را زیر قیمت متداول بازار به فروش برسانند. در بلندمدت اما نتیجه کاملاً معکوس است زیرا با افزایش نرخ ارز کلیه کالاها و تجهیزات مرتبط با ساختمان متأثر از افزایش نرخ ارز افزایش قیمت داشته و درنتیجه نرخ تمام‌شده هر واحد آپارتمان ساخته‌شده برای سازندگان افزایش‌یافته و به اجبار با بهای بیشتری به متقاضیان عرضه خواهد گردید.

آیا رابطه معکوس در بازار ارز قیمت مسکن در سال ۱۴۰۰ هم افزایش می‌یابد؟

از مهم‌ترین موضوعاتی که اثر تهدیدکننده بر بازار ملک در سال جدید دارند، ادامه افزایش قیمت مصالح ساختمانی از نیمه دوم سال ۱۳۹۹ به بعد است. در این مدت که انواع مصالح بعضاً تا ۱۰۰ درصد رشد قیمت را تجربه کرده اند. این رشد تقریباً با میزان افزایش قیمت مسکن شهر تهران در سال جاری برابری می‌کند. رئیس اتحادیه مشاوران املاک در این رابطه می‌گوید که بالا رفتن قیمت نهاده‌های ساختمانی تأثیر چندانی بر قیمت تمام‌شده مسکن نخواهد داشت.

اخیراً کارشناسان، نظرات متفاوتی درباره آینده بازار مسکن ارائه داده‌اند؛ نظراتی که بعضاً ۱۸۰ درجه باهم اختلاف دارند. برخی فعالان بازار مسکن با اشاره به رشد قیمت نهاده‌های ساختمانی بر این اعتقاد هستند که قیمت مسکن در سال آتی شمسی افزایش خواهد داشت و در سوی دیگر عده‌ای بر این باورند که متغیرهای کاهشی بر متغیرهای افزایشی در بازار مسکن غلبه خواهند کرد.

بازار مسکن در سال ۱۳۹۹ روند پرالتهابی را سپری کرد. در نیمه اول آن سال نرخ رشد ماهانه مسکن در شهر تهران حدود ۱۰ درصد بود که در بازه زمانی کوتاهی در نیمه دوم تحت تأثیر امیدواری برای احیای برجام، سرعت رشد ماهانه قیمت‌ها افت نمود و به حدود ۳ درصد رسید. در بهمن این سال اما قیمت مسکن ۳.۷ درصد نسبت به دی‌ماه افزایش پیدا کرد و متوسط قیمت آن در تهران به ۲۸.۳ میلیون تومان در هر مترمربع رسید. با توجه به این اتفاق نرخ معاملات ۷۰ درصد نسبت به زمان مشابه سال قبل کاهش یافت.

کارشناسان بر این باور هستند که تناقض ایجادشده بین رکود معاملاتی و رشد ماهانه قیمت ناشی از کاهش خوش بینی نسبت به احیای برجام بعد از دو ماه است و علت رشد ۳.۷ درصدی قیمت مسکن در بهمن‌ماه همین موضوع بوده است. البته در این روزها باز هم اخبار مثبتی از سیاست بین‌الملل رسیده و حاکی از آن است که آمریکا باوجودآنکه هنوز تحریم‌ها را برنداشته آمادگی خود را برای بازگشت به برجام اعلام نموده است.

تحریم از یک جهت تأثیر مستقیم و از جهت دیگر اثر غیرمستقیم بر بازار مسکن دارد. تحریم به عنوان یک عامل روانی باعث افزایش قیمت کالاها می‌شود. از طرف رابطه معکوس در بازار ارز دیگر کاهش درآمدهای نفتی کشور را به دنبال دارد که به رشد قیمت ارز منجر شده و هردوی این اتفاقات باعث افزایش قیمت مصالح ساختمانی خواهد شد.

از سوی دیگر آمارها از رشد اقتصادی ایران در سال آینده حکایت دارند و مطابق گزارش صندوق بین‌المللی پول، تولید ناخالص داخلی ایران پس از سه سال متوالی که منفی گزارش‌شده در سال میلادی پیش روی تا ۳.۲ درصد رشد مثبت خواهد داشت. نتیجه رشد صادرات نفتی و غیرنفتی می‌تواند به افزایش درآمد خانوار، رونق ساخت‌وساز و ثبات نسبی بازار مسکن بینجامد.

تأثیر نرخ ارز در قیمت مصالح

نوسانات نرخ ارز از مهم‌ترین عوامل افزایش قیمت مصالح و تجهیزات ساختمانی است. بر اساس برآوردهای انجام‌گرفته، قیمت مصالح ساختمانی مانند سیمان با ۲۴ درصد، سنگ با ۲۷ درصد، آجر و بلوک با ۲۸ درصد، سرامیک با ۳۸ درصد، گچ با ۴۴ درصد افزایش‌یافته است. از سوی در همین سال مصالحی چون شیرآلات با ۵۶، یراق‌آلات با ۶۲، شیشه با ۶۴، عایق حرارتی با ۷۵، نقاشی ۷۶، تأسیسات برقی با ۷۹ و آهن‌آلات با ۸۱ درصد و چوب نیز با گرانی ۱۰۰ درصدی روبه‌رو بوده‌اند.

باید دانست که حدود ۶۰ درصد از ذخایر شناسایی شده معدنی کشور مصالح ساختمانی است. اگر این حقیقت مبتنی بر آمار را در کنار نوسانات شدید قیمت مصالح ساختمانی قرار دهیم، متوجه بروز یک مشکل ساختاری در تنظیم قیمت این دسته از مصالح خواهیم شد. به بیان دیگر وقتی ذخایر مصالح ساختمانی در کشور وجود دارد، ولی تورم قیمتی بالا است، باید رد پای ماجرا را در نظام تعیین قیمت یافت. به خصوص اینکه این مواد و مصالح داخلی نبایستی تأثیرپذیری زیادی از نوسان نرخ ارز داشته باشند.

اما باید دانست تأثیر نرخ ارز در اقتصاد کلان باعث بالا رفتن هزینه‌های تولید هم می‌شود که این به صورت غیرمستقیم روی نرخ مصالح تأثیرگذار خواهد بود. البته در چند وقت اخیر شاهد کاهش قیمت‌ها در بازار ارز بوده‌ایم. در صورتی که این روند کاهشی قیمت در بازارهای موازی ادامه داشته باشد قیمت مصالح ساختمانی و مسکن هم‌روند نزولی به خود می‌گیرند.

به گفته رئیس اتحادیه مشاوران املاک بررسی‌ها نشان می‌دهد که کاهش قیمت مسکن آغاز شده است به طوری که این بازار در آینده نزدیک از رکود خارج شده و در آینده وارد رونق می‌شود. وی با اشاره به اینکه در چند وقت اخیر بازارهای موازی مسکن با نوسان چشمگیر قیمتی روبه‌رو شده بودند، اظهار کرد: این موضوع در بخش مسکن تأثیرگذار بوده است و افزایش قیمت در بازارهای موازی زمینه‌ساز رکود و افزایش قیمت مسکن شده بود.

سناریوی دیگر هم در صورت وقوع دوباره تلاطم ارزی در سال آتی رخ خواهد داد که افزایش نرخ مصالح ساختمانی هم در پی آن رخ خواهد داد. پس در صورت انجام توافقات بین‌المللی و به فرض کنترل هیجانات ارزی و یا حتی کاهش ارز، انتظاری از بابت بروز شوک قیمتی در بازار مصالح ساختمانی و انتقال این شوک به بازار خرید و فروش و معاملات واحدهای مسکونی وجود نخواهد داشت.

نکته آخر در ارتباط با تأثیر نرخ ارز در قیمت رابطه معکوس در بازار ارز مصالح ساختمانی این است که برخی تولیدکنندگان با افزایش نرخ ارز رو به صادرات بیش از حد آورده تا بتوانند با فروش محصولات خود به دلار سود بسیار بیشتری را در مقایسه با ارائه محصول خود در بازار داخل کسب کنند. این موضوع در یک مدت کوتاه نرخ تعادل بین عرضه و تقاضا را از بین برده و کمبود را در بازار داخل رقم می‌زند که این خود باعث افزایش قیمت‌ها خواهد شد.

سخن آخر

در آخر باید به این نکته اشاره کرد که اگر بازار ارز به حالت ثبات نرسد، به‌طور یقین تولیدکنندگان مصالح ساختمانی نرخ محصولات تولیدی خود را افزایش خواهند داد و این افزایش ممکن است سبب کاهش تقاضای داخلی و خروج سرمایه‌ها به سمت ارز و طلا شود. این موضوع می‌تواند موجب تشدید رکود بازار و نیز تشدید پیامدهای وقوع آن برای چندمین سال متوالی باشد.

چرا دلار قوی برای بورس خوب نیست؟

یک بازار کامودیتی محور است و این نمادها سهم بالایی از ارزش کل شرکت‌های بورسی را به خود اختصاص داده‌اند. بنابراین یکی از مهم‌ترین عوامل در روند درآمدی این نمادها و در نتیجه روند کلی بورس، تغییر نرخ کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی است.

اقتصاد

معمولاً یک رابطه معکوس میان ارزش دلار و نرخ کامودیتی‌ها وجود دارد. به صورت تاریخی زمانی که دلار در برابر سایر ارزهای اصلی تقویت می‌شود، نرخ کامودیتی‌ها کاهش پیدا می‌کند و برعکس. هرچند اغلب یک رابطه معکوس قابل توجه میان ارزش دلار و نرخ کامودیتی وجود دارد اما این یک همبستگی کامل نیست. دلیل رابطه معکوس میان ارزش دلار و نرخ کامودیتی‌ها چیست؟

به طور معمول یک رابطه معکوس میان ارزش دلار و نرخ کامودیتی‌ها وجود دارد. دلیل اصلی این موضوع این است که دلار، ارز معیار در مکانیسم قیمت‌گذاری کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی است.

با توجه به اینکه دلار به صورت تاریخی باثبات‌ترین ارز خارجی است، همواره به عنوان ارز ذخیره میان کشورها مطرح بوده‌است؛ به این معنا که غالب کشورها، بخشی از ذخایر دارایی‌های خودرو را به صورت دلار نگه می‌دارند. همچنین زمانی که صحبت از تجارت بین‌المللی هر کالایی مانند مواد خام و کامودیتی‌ها می‌شود‌، دلار در بسیاری از موارد ارز مبادلاتی میان طرفین است.

دلار ارزان، نرخ کامودیتی‌ها را افزایش می‌دهد

زمانی که ارزش دلار کاهش پیدا می‌کند، هزینه دلاری خرید کالا افزایش پیدا می‌کند و در نقطه مقابل مقدار کم‌تری از سایر ارزها برای خرید مقدار مشخصی دلار مورد نیاز است؛ به عنوان مثال اگر ارزش کالایی ۱۰۰ دلار باشد و نرخ برابری یورو و دلار برابر با یک باشد، خریدار اروپایی برای خرید این کالا باید ۱۰۰ یورو پرداخت کند. حالا اگر نرخ برابری دلار و یورو به ۰.۹ کاهش پیدا کند و دلار تضعیف شود، برای خرید آن کالا نیاز به ۹۰ یورو است. در اقتصاد کلاسیک این به معنای افزایش قدرت خرید و تقاضا است که به افزایش قیمت‌ها منجر خواهد شد. حالا اگر ارزش دلار افزایش پیدا کند، این مکانیسم معکوس می‌شود و باعث کاهش تقاضا و افت نرخ می‌شود.

بنابراین‌ به دلایل تاریخی و اقتصاد قوی امریکا، در بخش اعظمی از تجارت بین‌الملل جهانی از دلار به عنوان ارز مبادله‌ای استفاده می‌شود؛ در این شرایط زمانی که دلار تقویت می‌شود، نرخ کالاها به ارزهای دیگر گران‌تر و منجر به کاهش تقاضا می‌شود و وقتی دلار تضعیف می‌شود، نرخ کالاها در سایر ارزها کاهش می‌یابد که باعث افزایش تقاضا می‌شود.

به عنوان مثال وقتی ارزش دلار در سال ۲۰۱۴ شروع به افزایش کرد، شاخص دلار در قراردادهای آتی برابر با ۷۸.۹۳ بود که این عدد در سال ۲۰۱۶ به حدود ۹۷ رسید؛ به بیان دیگر، ارزش دلار در حدود دو سال ۲۳ درصد افزایش یافت. در این بازه زمانی شاهد این بودیم که نرخ بسیاری از کامودیتی‌ها کاهش پیدا کرد.

همیشه رابطه ارزش دلار و نرخ کامودیتی‌ها برقرار نیست

البته باید توجه داشت که هرچند روابط تاریخی را می‌توان به عنوان یک معیار مهم در نظر گرفت اما در برهه‌هایی از زمان هم شاهد واگرایی‌هایی که روابط تاریخی نقض شده‌است، بودیم. بنابراین ممکن است قمیت کامودیتی‌ها و ارزش دلار در بازه‌های زمانی خاصی در یک جهت حرکت کرده باشند.

نکته دیگری که باید توجه داشت این است که برخی مطالعات نشان می‌دهند که همبستگی ارزش دلار و نرخ کامودیتی‌ها در حال تضعیف شدن است؛‌ یک مؤسسه تحقیقات بازار، ‌سال ۲۰۱۷ گزارش کرد که از سال ۲۰۱۶ این رابطه تضعیف شده است و به عنوان نمونه در نیمه دوم سال ۲۰۱۶ حتی با افزایش ارزش دلار در برابر سایر ارزها، نرخ کالاها افزایش یافت. هر چند که دوباره شاهد ارتباط میان ارزش دلار و نرخ کامودیتی‌ها در سال‌های بعد بودیم.

رابطه معکوس؛ارز و سود بانکی!

فراتاب – گروه اقتصادی: اختلال در بازارها سبب گردیده که مقامات تصمیم گیر برای رفع آشفتگی موجود در بازارها؛ دست به اقدامات کنترلی انتظامی همچون دستگیری دلالان ارز بنمایند؛ این موضوع نشان دهنده عدم موفقیت بسته های سیاستی بانک مرکزی همچون مجوز صدور گواهی سپرده های 20 درصدی بوده که شرایط را به مراتب متشنج تر از قبل نمود. رئیس کل بانک مرکزی هدف از افزایش نرخ سود سپرده های بانکی را جمع آوری نقدینگی موجود در بازار عنوان نمودند؛ اما صف های طولانی پشت درهای صرافی های مجاز حاکی از موضوعی دیگر است. بدین ترتیب نه تنها نقدینگی رابطه معکوس در بازار ارز در بازار کاهش نیافت بلکه سبب اعمال سوداگری های بیش از پیش سوداگران در بازار ارز گردید. در ادامه ضمن بررسی ارتباط بین دو نرخ ارز و سود بانکی به تأثیر و تأثر آنها بر یکدیگر نیز پرداخت خواهد شد.

نرخ ارز يکي از مهمترين متغيرهاي حوزه تجارت بين‌المللي است. در کشورهای در حال توسعه برخي از سياستگذاران اقتصادي از آن به عنوان لنگر اسمي ياد مي‌کنند. از سوي ديگر نرخ سود بانکي نيز يکي از متغيرهاي بازار پول است که بر سرمايه‌گذاري‌ و بخش واقعي اقتصاد اثرگذار است. حال ارتباط نرخ ارز و نرخ بهره از مباحث اقتصاد بين‌الملل است که از ديرباز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. بسياري از اقتصاددانان اين حوزه اعتقاد دارند که با اندک نوسانات در تفاضل نرخ ‌هاي بهره داخل و خارج از کشور؛ نقل و انتقال سرمايه صورت مي‌گيرد. پژوهش‌هاي بسياري در رابطه با ارتباط اين دو متغير صورت گرفته که دورنبوش در سال 1976 به ارتباط مستقيم اين دو متغير در کوتاه مدت و ارتباط معکوس در بلندمدت بين آنها اشاره مي‌کند، اين درحالي است که روگوف در سال 1983 و اديسون و مليک در سال 1999در پژوهشهاي خود به اين نتيجه رسيدند که اين دو متغيير رابطه معکوسي با هم دارند.

همچنين در سال 2003 هانگنس هاوارد در تحقيق خود در ارتباط با کشور نروژ به اين نتيجه رسيد که نرخ بهره داخلي بالاتر سبب مي‌شود که در کوتاه‌ مدت نرخ ارز افزايش يابد. علاوه بر اين، نصرت عزيز در سال 2008 در پژوهشي به اين موضوع اشاره نمود که نرخ ارز، تعيين‌کننده روند تجاري، جريانات سرمايه و سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي، تورم، ذخيره و پرداخت‌هاي بين‌المللي در رابطه معکوس در بازار ارز يک اقتصاد است. مضاف بر پژوهش‌ هاي بين‌المللي پژوهش‌هاي داخلي نيز مبين اين موضوع هستند که چنانچه نرخ برابري ارز در اقتصاد بالا رود بالتبع مقامات پولي بايد اجازه کاهش نرخ بهره را بدهند و نشان از رابطه معکوس و منفي بين نرخ بهره و نرخ ارز دارد.

همانطور که اشاره شد، نرخ ارز و نرخ سود بانکي در ارتباط با يکديگر می باشند و هر گونه سياستي در مورد اين متغيرها نيازمند در نظر گرفتن هر دو متغير و متغيرهاي جانبي ديگري نيز مي ‌باشد. با اين حال به نظر مي‌رسد موضوع فوق ‌الذکر که مقام پولي کشور اذعان داشتند هدف از افزايش نرخ سود بانکي جمع‌ آوري نقدينگي در کشور است در تضاد با نتايج پژوهش‌ هاي آکادميک و علمي است.

با اين اوصاف که پیش تر گفته شد؛ به نظر مي ‌رسد براي پيشگيري از اختلال در بازارهاي پولي و مالي بايد متغيرهاي مرتبط همچون اعمال تغیير در نرخ سود بانکي با توجه به نرخ ارز مورد توجه قرار گرفته و در تصميم‌گيري‌ ها لحاظ گردد. لذا پيشنهاد مي‌گردد جهت دوری گزیدن از اقدامات کنترلی انتظامی که بدترین نوع نظارت و کنترل از نظر علم اقتصاد است همزمان با هدف قرار کاهش نقدینگی در دست اشخاص به تغییر و تحولات و اثر آن بر بازار ارز توجه بیشتری نمود تا آرامش نسبی به بازارهای مالی و پولی کشور برگردد.