روش مارتینگل چیست؟ چگونه میتوان سود خود را مدیریت کرد؟
یکی از دغدغههای افرادی که شرطبندی میکردند همیشه این بوده که چگونه کمترین ضرر را متوجه سرمایه خود کنند یا چه کار کنند که شانس کسب سود آنها از این شرطبندی، بیشتر از باخت و ضررشان باشد. در این زمینه نظریههای متنوعی منتشر شد که طی آزمون و خطاهای بسیار، کارایی آن چنانی نداشت. تا این که نظریه مارتینگل این گره را تا حدودی باز کرد. در این روش تا حد زیادی شانس کسب سود و برنده شدن بیشتر از حالت نرمال است و به مرور زمان کمی دستخوش تغییرات شد تا این که بعدها در بازار بورس نیز مورد استفاده سرمایهگذاران قرار گرفت. به منظور آشنایی با روش خرید پله ای مارتینگل برای کاهش میزان ضرر سرمایهگذاری با ما همراه باشید.
آشنایی با تاریخچه ی مارتینگل
مارتینگل نام یک شخص نیست. در لغت، Martingale یعنی افسار اسب! در فرانسه قرن هجدهم این لغت به بعضی استراتژیهای شرطبندی اشاره داشت. مثلا روشی که در آن پرتاب سکه صورت میگرفت و افراد بر سر شیر یا خط شرطبندی میکردند. در سال 1939 دانشمندی به نام ویل (Ville) اصطلاح مارتینگل را در اشاره به یک دنباله از متغیرهای تصادفی مثال ضرر در بورس به کار برد. بعدها ژوزف دوب(Joseph Doob) تئوری مارتینگل را توسعه داد. این تئوری در گذر زمان از حوزه شرطبندی فراتر رفت و راه خود را به بورس و بازارهای مالی باز کرد.
مارتینگل چیست؟
مارتینگل یک نوع استراتژی معاملاتی است که سرمایهگذاران با استفاده از آن میتوانند به سودهای قابل توجهی دست پیدا کنند. به عبارت دیگر مارتینگل به روشی گفته میشود که در آن، با وارد شدن یک معامله به زیان، حجم معامله بعدی باید دو برابر شود. در ابتدا این روش بیشتر در شرط بندیها کاربرد داشت و این استراتژی برای اولین بار توسط یکی از ریاضیدانهای فرانسوی به نام پاول پیر لوی در قرن 18 میلادی مطرح شد.
در مقابل این استراتژی یک استراتژی به نام ضد مارتینگل وجود داشت که معتقد بود با هر شکستی که در معاملات تجربه میکنید، باید مقدار پولی که در معامله تزریق کردهاید را نصف کنید و هر دفعه که سود کسب کردید، مقدار سرمایه را دو برابر کنید. این روش دقیقا برعکس روش مارتینگل بود. باید در نظر داشته باشید که روش مارتینگل در معاملات بازار بورس، نیاز به ریسکپذیری بالایی دارد.
روش خرید پلهای مارتینگل
همانطور که در بخشهای قبلی اشاره شد، روش مارتینگل در بازار بورس یک نوع استراتژی معاملاتی برای افراد ریسکپذیر است.
برای خرید سهام به صورت پلهای به روش مارتینگل باید بر اساس مراحل عمل کنیم:
- در مرحله اول تمام مبلغی را که میخواهیم سرمایهگذاری کنیم، مشخص کرده و مشخص میکنیم که این مبلغ را در چند مرحله سرمایهگذاری خواهیم کرد.
- در مرحله بعدی، سرمایه را به چند قسمت مساوی تقسیم میکنیم.
- مقدار خرید در هر مرحله باید با نسبتی از توان ۲ انجام شود.
برای درک بهتر به این مثال توجه کنید: فرض کنید بعد از ارزیابی سهم مورد نظر، قصد داریم سهم را در سه مرحله یا سه پله خریداری کنیم. وقتی میگوییم قصد خرید در سه پله را داریم، یعنی میخواهیم در (پله اول، ۱ قسمت)، در (پله دوم، ۲ قسمت) و در (پله سوم، ۴ قسمت) از تمام سرمایهمان را به خرید سهم اختصاص دهیم. (۱+۲+۴=۷)
- در مرحله اول، یک قسمت را خریداری میکنیم، اگر شرایط مطابق با خواسته ما نبود و قیمت سهم کاهش پیدا کرد، پله دوم را شروع میکنیم.
- در پله دوم، دو قسمت از کل پول (دو برابر مرحله قبل) را روی سهم سرمایهگذاری خواهیم کرد.در صورت رشد قیمتی سهام، سریعتر از ضرر خارج خواهیم شد و حتی ممکن است به سود هم برسیم اما اگر باز هم قیمت سهم کاهش پیدا کرد و به حد ضرر تعیین شده رسیدیم، وارد پله سوم خواهیم شد.
- در مرحله سوم میتوانیم ۴ قسمت باقی مانده را در قیمت جدید که پایینتر از سایر قیمتها است، خریداری کنیم.
مدیریت ریسک و سرمایه با مارتینگل
همانطور که تا این بخش از مقاله اشاره کردیم، روش مارتینگل به سبک معاملاتی سرمایهگذاران توجه چندانی ندارد و تنها رکن آن، این است که با ورود معامله به زیان در فواصل مشخص، باید به حجم معامله مورد نظر افزوده شود تا با برگشتن به اصلاح قیمت در بازار، اول زیان به وجود آمده جبران شود و دوم این که مجموع معاملات انجام شده وارد سود شود.
شاید بگویید که این استراتژی همیشه کارساز بوده و بهتر است همیشه از این روش برای جبران ضرر و کسب سود استفاده کنیم اما اینطور نیست! دقت داشته باشید که افزایش حجم معامله در فواصل تعیین شدهای امکانپذیر است و کافی است بین این فاصلههای مشخص شده، بازار هیچ اصلاح قیمتی را به وجود نیاورد، با این روال، آنقدر سرمایه خود را در معامله تزریق خواهید کرد که در نهایت معامله شما به ضرر شناور تبدیل شده و آرام آرام تمام سرمایه خود را از دست بدهید.
شرح یک مثال از فرآیند شرط بندی
برای درک بهتر از عنوان روش خرید پله ای مارتینگل بهتر است با یک مثال از شرط بندی شروع کنیم و در ادامه این روش را در بازار بورس بررسی و ارزیابی کنیم. برای شروع فرض کنید یک شخص در یک شرط بندی حاضر شده و عنوان شرطبندی هم پرتاب یک سکه به آسمان و ظاهر شدن روی شیر و خط همان سکه است. اگر شخص داستان ما روی شیر سکه شرطبندی نکرده باشد، معادل سرمایهای که گذاشته سود کسب خواهد کرد و اگر در این پروسه روی خط سکه ظاهر شود معادل همان سرمایه متضرر خواهد شد.
فرض کنید سرمایهای که این شخص در بازی گذاشته، به میزان A تومان بوده است. در پرتاب اول اگر روی شیر سکه ظاهر شود طبیعی است که سرمایه این شخص در این شرط بندی به2A تومان تبدیل شده است. حال اگر در نقطه مقابل روی خط سکه ظاهر شود این شخص در شرطبندی باخته و طبق این نظریه اگر دو برابر سرمایه را مجدد شرطبندی کند سرمایه جدید او 2A تومان است، اگر در این مرحله ببرد سود او مثال ضرر در بورس به شکل زیر خواهد بود:
- باخت مرحله اول: A تومان
- برد در مرحله دوم: 2A تومان
- محاسبه سود در این شرط بندی: A=2A-A تومان
بیایید فرض کنید این شخص با ادامه شرطبندی مجدد در این مرحله میبازد و طبق این نظریه باید دو برابر سرمایه قبلی یعنی 4A را به این پروسه تخصیص دهد. اگر برنده شد شرایط به شکل زیر نمایش داده میشود:
- باخت مرحله اول و دوم: A+2A=3Aتومان
- برد در مرحله سوم: 4A تومان
- محاسبه سود در این شرط بندی: 4A-3A=A تومان
دقت داشته باشید اگر این چرخه بارها در این فرآیند پیش بیاید به شرطی که سرمایه شما تمام نشده باشد، از این فرآیند با کسب سود خارج خواهید شد.
کاربرد روش مارتینگل در بورس چیست؟
طبق روش مارتینگل در بورس شما سرمایه اولیه خود را به قسمتهای نامساوی (از توانهای مثال ضرر در بورس عدد 2) تقسیم میکنید و خرید خود را در قیمتهای مختلف بر مبنای این ضرایب انجام میدهید.
برای درک بهتر تصور کنید که شما یک سهم را با ارزش 100 تومان خریداری کردهاید و بر خلاف تصورات و پیشبینیهایی که داشتهاید، سهم با ضرر مواجه شده و ارزش قیمتی آن 5 درصد افت کرده است و طبیعتا به 95 تومان رسیده است. مطابق روش مارتینگل در بورس در این مرحله شما باید 2 عدد سهم جدید خریداری کنید. اگر این کار را انجام دهید میزان میانگین کل خرید شما به 96.7 تومان خواهد رسید و در صورتی که سهم رشد قیمتی به بالای 96.7 تومان داشته باشد، کل فرآیند سرمایهگذاری شما سودآور خواهد بود و این امر در صورتی اتفاق افتاده که قیمت سهم شما هنوز به 100 تومان اصلی که سهم را در آن قیمت خریداری کردهاید نرسیده است.
فرض کنید باز قیمت سهم بر خلاف پیش بینیهای شما مجدد 5 درصد دیگر ضرر کند و قیمت آن به 90.25 تومان برسد، باز شما طبق روش مارتینگل باید دو برابر خرید قبلی یعنی 4 سهم را خریداری کنید. با این کار میانگین کل خرید شما از این سهم به 93 تومان کاهش پیدا میکند و این در حالی است که قیمت اصلی سهم شما 10 درصد کاهش پیدا کرده است. اگر قیمت این سهم تنها 3.5 درصد رشد داشته باشد، باز کل خرید شما طبق نظریه مارتینگل سودآور خواهد بود.
مزایای روش مارتینگل
در صورتی که در فرآیند سرمایهگذاری قیمت سهام شما از قیمت اولیه که در آن سهام را خریداری کردهاید، فاصله گرفت و به زبان سادهتر ارزش قیمتی سهام کاهش پیدا کرد، با این نظریه میتوان قبل از رسیدن سهام به قیمت اولیه که در آن سهم خریداری شده است وارد سود شد؛ به جای این که دست روی دست بگذاریم تا یک روز سهم به وضعیت عادی برگردد. طبق تجربه در بازار بورس مشاهده شده است که یک سهم زمانی که افت قیمتی پیدا میکند به راحتی قیمت قبلی برنمیگردد و سرمایهگذاران زمان زیادی منتظر برگشت قیمت سهام خود در بازار هستند که این فرآیند برای بسیاری از افراد غیر قابل تحمل است. این جا است که با استفاده از نظریه مارتینگل به راحتی و با خیال آسوده به شرط تمام نشدن پولتان میتوانید قبل از این که قیمت سهام به قیمت خرید شما رسیده باشد، سرمایهتان را با سود از بازار خارج کنید.
معایب روش مارتینگل
در نظر داشته باشید که روش خرید پله ای مارتینگل در بخشهای مختلف دنیا توسط سرمایهگذاران و متخصصان بزرگی به اجرا درآمده و بسته با چهارچوبها و ضوابط بازار مالی و سرمایهگذاری همان بخش، بومیسازی شده است. طبق این نظریه کاملا شفاف است که در صورت داشتن سرمایه، به دفعات میتوان از آن استفاده کرد تا با ضرر کمتر از سهم خارج شد چه بسا حتی با کسب سود!
نکته مهم این است که سرمایه ما منبع نامحدودی ندارد که به دفعات از آن استفاده کنیم و تا ابد نمیتوانیم دو برابر سرمایه قبلی سهام بخریم! وقتی چند مرحله طبق این روش پیشروی کنیم میبینیم که سرمایهمان تمام شده و دیگر پولی برای خرید سهام بیشتر در این بازار نمانده است.
در گام اول باید توجه داشته باشید که الزاما دفعات تکرار این پروسه باید توسط سرمایهگذار مشخص شده باشد تا بتوان از عهده آن به راحتی برآمد. طبق تجربه معمولا فعالان بازار اظهار میکنند که دفعات این نظریه را به 3 مرحله کاهش دهید. یعنی سرمایه خود را به چهار بخش نامساوی تقسیم کنید که به این شکل خواهد شد: 1، 2، 4، 8. همانطور که مشخص است این ضرایب طبق روش مارتینگل چیده شدهاند که در هر مرحله میزان آن به توان 2 رسیده است.
در صورت اجرای این تقسیمبندی، زمانی که قیمت سهام اولیهتان کاهش پیدا کرد، بازه حد ضرر خود را باید به سه قسمت تقسیم کنید و هر باری که قیمت سهام به یکی از این سه بخش مد نظر نزدیک شد، باید پله بعدی خرید خود روی آن سهم را اجرا کنید. در نتیجه هم حد ضرر را رعایت کردهاید و هم در صورت فعال نشدن آن و رشد قیمت سهم از هر قیمتی (چه خرید اول و چه خرید آخر) قیمت خرید شما بهینه شده است و با اولین رشد،کل خریدتان وارد سود میشود.
باید در نظر داشته باشید که موفقیت در استفاده از این روش، به میزان دانش و آگاهی شما از فرآیند سرمایهگذاری در بازار بورس بستگی دارد. در صورتی که نسبت به روشهای تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی مسلط باشید، شانس کسب سود شما بسیار قویتر خواهد بود. در غیر این صورت به احتمال زیاد سرمایه شما با ضرر و زیان جبران ناپذیری مواجه خواهد شد.
سخن آخر
افراد در فرایند سرمایهگذاری خود در بازار سرمایه، ممکن است بر خلاف تصورات و پیشبینیهایی که داشتهاند با ضرر و زیان مواجه شوند یعنی سهم را در روز اول با یک قیمت مشخصی خریداری کردهاند و با مرور زمان ارزش قیمت سهم کاهش پیدا کرده است. در این موارد شخص سرمایهگذار سه راهکار در پیش دارد، در ابتداییترین حالت، ممکن است شخص تصمیم به فروش سهام بگیرد و با ضرری که متحمل شده است از سهم خارج شود. در حالت دوم ممکن است شخص تصمیم به صبر گرفته باشد و به امید برگشت قیمت سهم دست روی دست گذاشته باشد. در حالت آخر ممکن است شخص سرمایهگذار با استفاده از برخی از راهکارها برای به حداقل رساندن این ضرر و گاهی کسب سود در این موقعیت از سهم خارج شود. استراتژی مارتینگل یکی از بهترین استراتژی برای جلوگیری از متحمل شدن زیان بیشتر و شاید کسب سود در این شرایط باشد. طبق توضیحات کاملی که در این مقاله ارائه شد شما با استفاده از نظریه مارتینگل میتوانید در شرایط ریزش قیمت، ضرر کمتری را متحمل شوید. این امر به شرطی دارای اعتبار است که شما نسبت به تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی در بازار سرمایه آشنایی داشته باشید.
جزئیات خبر
این محاسبه، اطلاعاتی مهم برای هر سرمایهگذار محسوب میشود زیرا شخص میتواند عملکرد سرمایهگذاری خود را در مقایسه با تورم و یا در مقایسه با رشد شاخص بورس و… بسنجد.
برای محاسبهی درصد سود حاصل از یک سرمایهگذاری، ابتدا فرد باید مقدار دقیق سرمایهگذاری یا قیمت خرید را بدست آورد.
در مرحله بعد، قیمت فروش سرمایهگذاری از قیمت خرید کسر شده و در آخر، سود یا ضرر سرمایهگذاری به دست خواهد آمد.
اگر سرمایهگذار، قیمت خرید اصلی خود را نداشته باشد، میتواند آن را از طریق کارگزاری خود به دست آورد.
شرکتهای کارگزاری، تاریخچه خرید سهام و سایر اوراق بهادار را در اختیار مشتریان خود میگذارند. این اطلاعات ممکن است بصورت خام و یا پردازش شده در اختیار مشتریان باشد.
در هر حال، قیمت خرید و فروش و جزئیات سرمایهگذاری برای هر تراکنش ارائه میشود.
نکات کلیدی
- در محاسبه درصد سود یا زیان یک سرمایهگذاری، فرد ابتدا باید هزینهی اصلی یا قیمت خرید را مشخص کند.
- در مرحله بعد، قیمت فروش سرمایهگذاری، از مبلغ خرید کاسته میشود تا سود یا زیان به دست آید.
- سود یا زیان حاصل از سرمایهگذاری را بر مقدار اصلی سرمایهگذاری یا قیمت خرید تقسیم کنید.
- در آخر، نتیجه را در صد ضرب کرده تا درصد تغییر در سرمایه به دست آید.
محاسبه سود یا ضرر در سرمایهگذاری
1- قیمت فروش را از قیمت خرید اولیه بکاهید. نتیجه، سود یا ضرر شما از سرمایهگذاری خواهد بود.
2- سود و زیان حاصل از سرمایهگذاری را بر مبلغ اصلی یا قیمت خرید سرمایهگذاری تقسیم کنید.
3- در آخر، نتیجه را در صد ضرب کرده تا به درصد تغییر در سرمایهگذاری خود برسید.
اگر درصد منفی به دست آمد، نشان دهندهی پایین آمدن ارزش بازار نسبت به قیمت خرید اصلی (مبنای قیمت) و در نتیجه متضرر شدن سرمایهگذار است.
اگر این درصد مثال ضرر در بورس مثبت باشد، نشان دهندهی افزایش ارزش بازار یا قیمت فروش نسبت به قیمت خرید اصلی و در نتیجه حاصل شدن سود در سرمایهگذاری است.
فرمول محاسبه درصد سود یا زیان
1- کم کردن قیمت فروش از قیمت خرید، مقدار سود یا ضرر را مشخص میکند.
2- از تقسیم مقدار پولی سود یا زیان حاصل بر قیمت خرید، رقمی اعشاری به دست خواهد آمد. این عدد، سود کسب شده را با مقدار اولیه سرمایهگذاری مقایسه میکند و نتیجه را به نمایش میگذارد.
3- ضرب رقم به دست آمده در 100 تنها برای جابهجایی اعشار و ارائه درصد سود یا ضرر نسبت به مبلغ سرمایهگذاری اصلی است.
محاسبات درصد سود یا ضرر یک سرمایهگذاری، بدون فروش سرمایهگذاری نیز روندی بسیار مشابه دارد.
در زمانی که هنوز دارایی موردنظر (مثلا سهم) به فروش نرفته، قیمت فعلی بازار جایگزین قیمت فروش میشود.
نتیجه نیز سود (یا ضرر) غیرواقعی خواهد بود که به عنوان سود/زیان محقق نشده نیز شناخته میشود. دلیل این که به حاصل محاسبه، سود (یا زیان) غیرواقعی یا محقق نشده گفته میشود، این است که سرمایهگذاری هنوز فروخته نشده است.
به عبارت دیگر شما تا زمانی که سرمایهگذاری خود را نفروختهاید (داراییتان چه سهام باشد و چه یک خانه) نمیتوانید بگویید سود محقق شده است.
دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر
محاسبه سود یا زیان در یک سرمایهگذاری در قالب درصد بسیار اهمیت دارد. زیرا نشان میدهد که نسبت به مقدار مورد نیاز، چقدر سرمایه به دست آمده است.
به عنوان نمونه، اگر دو سرمایهگذار هر کدام 5 میلیون تومان، از سرمایهگذاری در سهام یک شرکت سود کسب کنند، هردو سود یکسانی به دست آوردهاند.
در ابتدا به نظر میرسد که هر دو نتیجهی ثابتی داشتهاند؛ اما اگر یکی از آنها هنگام سرمایهگذاری 20 میلیون تومان سرمایه وارد کرده باشد و دیگری با تنها 10 میلیون تومان به همین نتیجه رسیده باشد، سرمایهگذار دوم بهتر عمل کرده و پول کمتری را در معرض ریسک قرار داده است.
علاوه بر این، سرمایهگذار دوم میتوانسته 10 میلیون تومان دیگر را (با در نظر گرفتن این مثال ضرر در بورس که هر دو 20 میلیون تومان در اختیار داشتهاند) در سهم دیگری سرمایهگذاری کرده و سود بیشتری به دست آورد.
مثالهایی از محاسبه درصد سود یا زیان
محاسبهی درصد سود یا زیان، در بسیاری از سرمایهگذاریها قابل استفاده است.
دو مثال برای محاسبه سود و زیان در زیر آورده شده:
بازدهی یک سهم در بورس
به عنوان مثال، یک سرمایهگذار تعداد 10 هزار سهم شرکت X را با قیمت هر سهم 3000 تومان خریداری میکند. بدین معنی که سرمایهگذاری اولیه 30 میلیون تومان است.
این 10 هزار سهم، هر کدام به ارزش 3800 تومان به فروش میرسند. بدین معنی که کل مبلغ فروش 38 میلیون تومان خواهد بود.
ارزش سودی که از این سرمایهگذاری کسب شده است، 8 میلیون تومان است.
محاسبه درصد سود به صورت زیر خواهد بود:
از طرف دیگر، میتوان سود هر مثال ضرر در بورس سهم را به روش زیر محاسبه کرد:
محاسبه بازدهی شاخص بورس (یا هر شاخص دیگر)
اگر سرمایهگذاری بخواهد عملکرد شاخص بورس را محاسبه کند نیز میتواند از همین روش استفاده کند.
در خصوص محاسبه بازدهی شاخص بورس، فرض کنیم اگر شاخص بورس در ابتدای هفته 900 هزار و در آخر هفته، 935 هزار باشد محاسبهی درصد رشد شاخص به صورت زیر خواهد بود:
ملاحضات ویژه: کارمزد معاملات و سود نقدی سهام
سرمایهگذاری بدون هزینه انجام نمیشود و این هزینه باید در محاسبات درصد سود یا زیان اعمال شوند. در مثالهای بالا، کارمزد کارگزاری، کمیسیونها یا مالیات در نظر گرفته نشدهاند.
برای گنجاندن هزینهی تراکنشها، کارمزد را از سود حاصل (قیمت خرید – قیمت فروش) کم کنید.
کارمزدها
در ادامهی مثال سهم شرکت X، بیایید فرض کنیم فرد جمعا 530 هزارتومان به عنوان کارمزد معامله و مالیات پرداخت کرده است.
با در نظر گرفتن کارمزد معامله و مالیات، درصد سود کسب شده به صورت زیر محاسبه میشود:
میتوان دید که کارمزد کارگزاری بیش از 1.5 درصد از بازده سرمایهگذاری را کم میکند. به بیانی دیگر، 26.66 درصد را به 24.9 درصد کاهش میدهد.
سود نقدی سهام
اگر سرمایهگذاری انجام شده هر گونه پرداخت نقدی مثل سود سهام (DPS) داشته باشد، این مبلغ نیز باید به سود اضافه شود.
سود سهام، مبلغی نقدی است که به سهامداران پرداخت شده و بر اساس هر سهم تنظیم میشود. نکته:
در مثال شرکت X، در نظر بگیریم که اگر شرکت به ازای هر سهم، 200 تومان به عنوان سود سهام پرداخت کرده باشد و سرمایهگذار مشمول دریافت این سود نقدی شود از آن جایی که سرمایهگذار مذکور 10 هزار سهم خریداری کرده بوده، 2 میلیون تومان نیز به عنوان سود نقدی سهام بدست میآورد.
در صورت دریافت سود نقدی سهام، درصد سود به روش زیر محاسبه میشود:
فرض کنیم هیچ کارمزدی برای کارگزاری وجود نداشته باشد و سهام نیز برای یک سال نگهداری شود. میبینیم که سود سهام، نرخ بازده سرمایه گذاری را بیش از 6 درصد افزایش داده است. به بیان دیگر، سود سرمایهگذاری از 26.66 درصد به 33.33 درصد افزایش یافته است.
با لحاظ هزینههای معامله، کارمزدها و همچنین سود سهام، سرمایهگذاران میتوانند به دید دقیقتری از سود یا ضرر خود در سرمایهگذاری دست یابند.
محاسبه سود و زیان در نرمافزارها و پنلهای معاملاتی
در اغلب نرمافزارهای تحت وب که کارگزاریهای بورس تهران به مشتریان خود ارائه میدهند سود و زیان به صورت خودکار محاسبه شده و به نمایش در میآید.
بنابراین کار سرمایهگذار بسیار ساده است و در اغلب مواقع نیازی نیست فرمولهای فوق را بصورت دستی محاسبه کنید.
استاپ لاس یا حد ضرر چیست؟ معرفی یک ابزار مهم برای تریدرها
یکی از مزیتهای ارزهای دیجیتال، قابلیت معامله در هر زمان از شبانه روز است. این ویژگی، ترغیبکننده بسیاری از سرمایهگذاران بازارهای مالی است، اما همزمان میتواند به ضرر آنها نیز تمام شود.
ممکن است در ساعتی از شبانهروز، هنگامیکه شما مشغول استراحت هستید ارز مورد نظر شما سقوط قیمتی شدیدی را تجربه کند و سرمایه خود را از دست بدهید. اینجاست که ویژگی مهمی به نام استاپ لاس یا حد ضرر به کمک شما میآید. در این مقاله با مفهوم استاپ لاس بیشتر آشنا میشویم.
تعریف استاپ لاس
استاپ لاس یا حد ضرر یک ابزار معاملاتی است که برای محدود کردن حداکثر ضرر یک معامله با نقد کردن خودکار داراییها پس از رسیدن قیمت بازار به یک مقدار مشخص طراحی شده است. انواع مختلفی از استاپ لاس وجود دارد که بسته به وضعیت بازار کریپتوکارنسی در سناریوهای مختلف قابل استفاده است.
گاهی اوقات اجتناب از ضرر بسته به شرایط غیر قابل پیش بینی بازار دشوار است، اما استاپ لاس میتواند برای معاملهگران جدید و کم تجربه مفید باشد و از ضرر آنها تا حدی جلوگیری کند. یک معاملهگر ارز دیجیتال از دستور استاپ لاس برای محدود کردن زیانهای احتمالی بازار استفاده میکند.
البته که برای استفاده موثر از این ابزار، معاملهگر باید توانایی پیش بینی رفتار بازار را داشته باشد تا بر اساس آن حد ضرر را تعیین کند. در غیر این صورت ممکن است نه تنها از ضرر جلوگیری نکند بلکه آن را چند برابر کند.
معرفی استراتژی برای استفاده از استاپ لاس
دو استراتژی کلی برای استفاده از استاپ لاس وجود دارد که در این بخش به آنها میپردازیم:
استاپ لاس کامل
در صورت فعال کردن حد ضرر به صورت کامل، پس از رسیدن ارز مورد نظر به قیمت تعیین شده، صرافی تمامی دارایی شما را نقد میکند. استفاده از این استراتژی برای ارزی مفید است که نوسان غیر منتظره و ناگهانی داشته باشد. بهعنوانمثال برای خرید بیت کوین و سپس استفاده از حد ضرر برای آن، استفاده از حد ضرر کامل مفید نخواهد بود.
استاپ لاس جزئی
همانطور که از نامش پیداست در صورت استفاده از استاپ لاس جزئی، پس از رسیدن ارز مورد نظر به قیمت تعیین شده تنها مقداری از داراییهای شما را نقد میکند. استفاده از این استراتژی در یک بازار پر نوسان میتواند بسیار مفید باشد. از سوی دیگر این روش میتواند به ضرر معاملهگر نیز تمام شود. در صورتی که ارز مورد نظر از قیمت تعیین شده کمتر شود، معاملهگر باقیمانده دارایی خود را ضرر خواهد کرد و تنها بخشی از آن را که در استاپ لاس تعریف کرده بود نجات داده است.
مزایای استفاده از استاپ لاس
استفاده از استاپ لاس یک استراتژی خروجی از موقعیتهایی در بازار است که ممکن است شما متضرر شوید. این ابزار به شما امکان میدهد تا تصمیمهای از پیش تعیین شدهای برای تحلیل خود داشته باشید. در صورتی که ارز مورد نظر شما سقوط ناگهانی ارزش را تجربه کرد، شما درگیر هیجانات و احساسات در معاملات خود نشوید و به استراتژی از پیش تعیین شده خود متکی باشید.
استفاده از ابزار استاپ لاس در بسیاری از صرافیهای دنیا از جمله صرافی ارز دیجیتال والکس کاملاً رایگان است. همچنین استفاده روتین از ویژگی حد ضرر به سرمایهگذاران کمک میکند تا در فروش سهامهای زیان ده نظم بیشتری پیدا کنند.
معایب استفاده از استاپ لاس
استفاده از استاپ لاس همیشه برای کاربران مفید نخواهد بود. به عنوان مثال شما برای خرید ارز دیجیتال مورد نظر خود در بازار اقدام میکنید و سپس برای آن ارز حد ضرر تعیین میکنید. قیمت ارز مورد نظر شما به حد ضرر تعیین شده شما رسیده است و این ابزار داراییهای شما را برای جلوگیری از ضرر به فروش میرساند. اما تنها دقایقی بعد رشد قیمت آن ارز مجددا آغاز میشود و به قیمت بالاتری از قیمت خرید اولیه شما میرسد.
توصیه بسیاری از کارشناسان بازارهای مالی بر این است که استفاده از بازار استاپ لاس یا حد ضرر با دانش قبلی صورت گیرد. در صورتی که از این ابزار به درستی استفاده نشود میتواند برای بسیاری از کاربران کم تجربه زیان ده باشد.
استفاده از استاپ لاس با ریسک همراه است
استفاده از ابزار تعیین حد ضرر میتواند کمک شایانی به شما برای جلوگیری از ضرر در بازار داشته باشد، اما استفاده از این ویژگی با ریسک همراه است. بهعنوان مثال مثال ضرر در بورس اگر حد ضرر تعیین شده شما برای ارز مشخصی بیشتر از حد ضرر بازار تنظیم شود، شما با خطر افزایش قیمت فراتر از حد ضرر تعیین شده مواجه هستید و ممکن است فرصت کسب سود را از دست بدهید.
البته برعکس این حالت نیز ممکن است. مثلاً حد ضرر تعیین شده شما خیلی کم باشد و افت قیمت بازار به عددی که شما تعیین کرده باشید نرسد، متحمل ضرر خواهید شد.استفاده از استاپ لاس نیازمند بررسی دقیق بازار و قدرت پیش بینی آن است. مانند هر ابزار دیگری در معاملات مالی، در صورتی که از استاپ لاس استفاده صحیح و با دانش نداشته باشید، ممکن است در معامله متضرر شوید. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که استفاده از استاپ لاس در بازارهایی با نوسان بسیار کم عملاً هیچ کاربردی برای شما نخواهد داشت.
باید از حد ضرر در بازارهایی استفاده کرد که نوسانات زیادی را تجربه میکنند و شما قادر نیستید تمام طول روز را پای سیستم خود باشید و نظارهگر تغییرات قیمتی آن شوید.
روشی مطمئن برای تازه کارها
بسیاری از کارشناسان باور دارند استفاده از استاپ لاس یا تعیین حد ضرر یک ابزار حیاتی برای معاملهگران کم تجربه و تازه کار در بازارهای مالی است، اما تنها در صورتی که از این ابزار به درستی استفاده شود. درنظر داشته باشید استاپ لاس تنها برای افراد تازه کار نیست. ابزار تعیین حد ضرر در دستان یک معاملهگر با تجربه که در تجزیه و تحلیل بازار مهارت دارد یک ویژگی ارزشمند است که علاوه بر جلوگیری از ضررهای احتمالی، در زمان و هزینههای خود نیز صرفه جویی خواهد کرد.
استفاده از ابزار استاپ لاس یا حد ضرر برای جلوگیری از خسارات احتمالی در صورت نوسان غیر قابل پیش بینی طراحی شده است. در عین حال عدم استفاده صحیح و بدون دانش از این بازار میتواند ضررهای زیادی را برای افراد تازه کار به وجود آورد. برای استفاده صحیح از این ابزار باید تسلط کافی روی شناخت بازار و البته قدرت تحلیل روند حرکتی بازار را داشته باشید.
صرافی والکس با ایجاد این سرویس کمک میکند تا از شکار سرمایه خود در بازار پر فرازونشیب رمزارزها، نگهبانی کنید. همین حالا می توانید با ورود به نشانی wallex.ir در این صرافی عضو شوید و معاملات خود را در پلتفرمی حرفهای و امن آغاز کنید.
حد ضرر یا استاپلاس چیست؟
حد ضرر به درصدی گفته میشود که سهامدار برای خود تعیین میکند تا اگر قیمت سهام پایینتر از قیمت خریداری شده رسید، بدون تامل و فکر اقدام به فروش کند و عاملهای گوناگونی بر تعیین حد ضرر، تاثیرگذار هستند.
– باشگاه خبرنگاران نوست: سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعهای از آموزشها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.
حد ضرر یا استاپلاس (stop loss) چیست؟
ضرر در بازار بورس به دو نوع ضرر کوتاه مدت و بلند مدت طبقه بندی میشود و از لحاظ ماهیت نیز به ضرر مالی و ضرر زمانی تقسیم بندی میشود؛ که رویکرد مواجهه با هر یک از این انواع ضرر متفاوت است.
در ابتدا به تعریف استاپلاس یا حد ضرر میپردازیم:
حد ضرر در واقع به درصدی گفته میشود که سهامدار برای خود تعیین میکند تا در هر شرایطی اگر قیمت سهامش پایینتر از قیمت خریداری شده توسط او رسید، بدون تامل و فکر اقدام به فروش آن کند تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.
۱- حد ضرر برای سهامداران بلندمدت
دردناکترین ضرر در بورس نوعی است که قیمت سهام خریداری شده توسط سهامدار مثال ضرر در بورس پایین میرود و او به تصور اینکه سهمش بار دیگر به دوران اوج خود باز خواهد گشت و او را به سودهای رویایی میرساند و به انتظار بازگشت صبر میکند، اما نه تنها بازگشتی در کار نیست بلکه قیمت سهام بیشتر اُفت کرده و برای مدت طولانی، قیمت سهام، پایینتر از قیمت خرید سهامدار باقی میماند و از لحاظ روحی نیز او را به هم میریزد.
به طور معمول افرادی که حد ضرر را برای فروش سهام خود رعایت نمیکنند در دام چنین زیانهای دردناکی گرفتار میشوند و در نهایت نیز با ضررهای بیش از ۲۰ درصد مجبور به فروش سهام خود میشوند.
۲-حد ضرر برای سهامداران کوتاه مدت
برخی سهامداران حرفهای به حد ضرر پایبند هستند و مثلاً با تعیین ۷ تا ۱۰ درصد افت قیمت سهام، مبادرت به فروش سهام خود میکنند تا در فرصت مناسب دوباره با خرید یک سهام سودآور، ضرر ناچیز خود را جبران کنند. این نوع از سهامداران در بازههای زمانی کوتاه مدت به طور مداوم در حال ترید و معامله هستند و ریسک آنها به واسطه همین مورد بسیار بالاست.
در بازار بورس ایران به چنین افرادی، نوسانگیر گفته میشود که با کسب سودهای کوچک نیز به سود خود قانع هستند و با تعیین حد ضررهایی حدود ۶-۷ درصد، در بزنگاههایی که سهم در مسیر سقوط قرار دارد، از آن سهم فرار میکنند همچنین اگر قصد ترید در بازههای زمانی کوتاه مدت دارید، بهتر است حد ضرر خود را بین ۶ تا ۸ درصد قرار دهید.
اما به جز این دو نوع ضرر، یک ضرر بزرگ دیگر نیز وجود دارد که بسیاری از سهامداران را آزار میدهد؛ ضرری که به ضرر از دست دادن زمان و فرصت سرمایه گذاری بر روی یک سهم رو به رشد معروف است.
به عنوان مثال اگر فردی تمام سرمایه خود را بر روی چند سهم درگیر کرده که عمده آنها در ضرر باشد و به حد ضرر در فروش سهامش نیز پایبند نباشد، ممکن است برای مدت طولانی تنها نظاره گر نوسانات روزانه سهمش باشد و این در حالیست که در همان برهه که سهم او در ضرر قرار دارد، در بخشی دیگر از بازار فرصتهای سرمایه گذاری مناسبی برای سودآوری به وجود آمده که او به واسطه نداشتن نقدینگی از این سودآوری بی بهره میماند و به نوعی دو ضرر یعنی زیان سرمایهای و زمانی را باهم تجربه میکند.
تبعات رعایت نکردن حد ضرر سهام
رعایت نکردن حد ضرر یا استاپلاس توسط سهامداران منجر به بار آمدن لطمات روحی و مالی جبران ناپذیری به سهامداران میشود و شاید بهتر باشد سهامداران پس از اینکه سهامشان در موقعیت ضرر قرار گرفت سهم مورد نظر را با رعایت حد ضرر به فروش رسانند و برای مدتی بی خیال سرمایه گذاری و بورس بازی شوند تا با بازیابی اوضاع روحی خود، مجدداً به شناسایی و خرید سهام پر پتانسیل و سودآور اقدام کنند.
البته این بدان معنا نیست که با هر بار فعال شدن حد ضرر، لزوماً سهامداران میبایست سهام خود را به فروش برسانند و اگر فردی نسبت به آینده سهم مطمئن است، میتواند با بالا بردن آستانه تحمل خود و سهامداری میان مدت یا بلند مدت، نه تنها از زیان خارج شده بلکه سودهای بزرگی را به دست آورد چرا که همانطور که در ابتدای این مطلب عنوان شد، شناسایی سود یا ضرر تا زمانی که سهام به فروش نرفته، محقق نمیشود و سرمایه سهامدار تا قبل از فروش سهم در امنیت قرار دارد و تنها زمانی ضرر شناسایی میشود که او مبادرت به فروش سهامش مگر همراه با ضرر کند.
به حد ضرر و حد سود پایبند باشید
ذکر این نکته ضروری است که اگر در ترید و معامله در بورس دارید و همچنین آشنایی کامل ندارید میتوانید از صندوقهای سرمایه گذاری مختلفی که در بازار وجود دارد استفاده کنید چرا که کارشناسان حرفهای که در این صندوقها به طور دائم در حال معامله هستند، با رعایت حد سود و ضرر در بزنگاههای معین، سهام خود را به فروش میرسانند و به طور تضمینی به شما سود میرسانند.
نتیجه اینکه اگر به صورت مستقیم وبه طور آنلاین اقدام به خرید و فروش سهام در بازار بورس میکنید، حتماً به حد سود و ضرر خود پایبند باشید تا از گیر کردن در باتلاق ضرر گرفتار نشوید چرا که در موارد بسیاری دیده شده که سهامداران کوتاه مدت با معاملات احساسی خود حوصله شان از صبر کردن برای رشد سهم سر رفته و سهم را با ضررهای بالای حد ضرر به فروش رسانده اند تا به خیال خود با یک خرید مناسب دیگر، ضرری که در سهم قبل متحمل شدند را جبران کنند، اما در سهم جدید نیز بار دیگر طعم تلخ افت قیمت سهام را میچشند و اینگونه در باتلاق ضرر گرفتار میشوند.
ضرر در بورس؛ از چگونگی تا جبران آن
تقریبا کمتر سرمایهگذاری است که طعم تلخ ضرر در بورس را نچشیده باشد؛ با این حال، جبران ضرر بورس، فوتوفن های خاص خود را دارد. هنگام ضرر در بورس، واکنش افراد در مقابل ضرر بورس، مهم تر از میزان ضرر می باشد. بسیاری از سرمایهگذاران متضرر، مغلوب احساس شکست خود می شوند و با انکار این احساس سعی در معاملات بیشتر دارند! و نهایتا ضررهای بیشتری را متحمل خواهند شد. اما چگونه در بورس ضرر نکنیم اصلا چرا در بورس ضرر می کنیم و رفتار صحیح برای جبران ضرر در بورس، چه می باشد؟ در ادامه با باشگاه سرمایه گذاری رزسا همراه باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.
چگونه در بورس ضرر نکنیم؟
- با خود شناسی باید بدانیم در کدام دسته از سهامداران، قرار داریم.
- سهامدار موفق، کسی است که همه رفتارهای معاملاتی خود را به صورت منظم پیش ببرد.
- سهامدار موفق کسی است که بر رفتارش تسلط داشته باشد.
- پخش سرمایه در چندین سامانه معاملاتی، ضرر و زیان کمتری به همراه دارد.
- از اقدامات هیچانی فاصله بگیرید.
- فکر انتقام از بورس را از سر خود بیرون کنید.
- قوانین شخصی برای خود داشته باشید و به باید ها و نبایدهای خود پایبند باشید.
- با پول قرضی سهامی را خریداری نکنید.
- اطلاعات زیادی هر روز در جریان است. پا به پای بازار حرکت کنید و به روز باشید.
- به وعده سودهای فضایی دقت نگنید و واقع گرا باشید.
- سهامدار هم احتیاج به استراحت دارد، به خودتان مرخصی بدهید
- به موقع وارد سهم شوید و به موقع از آن خارج شوید.
ضرر در بورس چگونه است؟
بازار بورس مانند دیگر بازارهای مالی، سرمایه گذاری همراه با ریسک بوده که احتمال ضرر در آن وجود دارد. تقریبا اکثر سرمایه گذاران در یک دوره زمانی، ضرر در بورس را چشیده اند. علت ضرر بورس هرچه باشد، آسیب روحی ناشی از آن بسیار آزار دهنده تر است.
در چنین مواقعی به جای از دست اعتماد به نفس، باید با واقعیت کنار آمد و برای رفع آن دست به کار شد. زیرا ترس و تردید، منجر به اشتباهات بزرگتر شده و و تمرکز را از فرد متضرر می گیرد. متاسفانه در بسیاری از موارد، افراد برای جبران ضرر در بورس دست به اقدامات درستی نمی زنند.
اما با داشتن یک استراتژی صحیح و مشخص و تعیین حد ضرر و زیان، برای هر اتفاق ناگواری، می توان یک سناریو خاص، در نظر داشت و طبق آن عمل کرد تا ضررها جبران شوند.
چند گام موثر برای جبران ضرر بورس
با ضرر، دنیا به آخر نمی رسد!یک سهامدار پس از ضرر در بورس، تنها هفت قدم با آن چه که می خواهد، فاصله دارد. با ما همراه باشید:
مسئولیت ضرر و زیان را بپذیرید
اولین قدم این است که مسئولیت ضرر خود را تمام و کمال بپذیرید. بسیاری از سرمایه گذاران، مشاوران بورس را مسئول ضرر خود می دانند. اما مشاوران تنها شما را راهنمایی می کنند و این شما هستید که با غلم به خطرات بازار بورس، در این راه قدم نهاده اید.
معاملات را متوقف کنید
معمولا افراد متضرر در بورس، یا برای همیشه بازار را کنار می گذارند یا، با شدتی چند برابر قبل مشغول معامله می شوند. هر دو این روش ها اشتباه است! و قطعا مسیری است برای ضررهای دوباره! برای جبران ضررهای خود سریعا دست به کار نشوید.
معمولا افراد مثال ضرر در بورس سعی می کنند ضرر خود را در یک معامله یا در یک روز جبران کنند. بهتر است مدتی دست نگه دارید و این نکته را فراموش نکنید که ضررهای عمده را نمی توان با سودهای کلان جبران کرد. به همین دلیل، بهترین کار اندکی صبر لازم است.
در این مدت زمان، اشتباهات خود را شناسایی کنید و اتفاقات را به دقت بررسی نمایید. باید بفهمید که در کدام مرحله کوتاهی کرده اید؟ آیا بیش از حد ریسک کرده اید؟ آیا برنامه ریزی درستی داشته اید؟ آیا به اندازه کافی تیز بین نبوده اید؟
اشتباهات خود را تکرار نکنید
در زمان استراحت خود، همه معاملات را به دقت بررسی کرده تا اشتباهات را پیدا کنید. پس از کشف اشتباهات، برای آینده برنامه بچینید. برنامه ای دقیق برای جبران ضرر در بورس؛ شامل همه کارهایی که باید انجام دهید و کارهایی که نباید انجام دهید.
- برنامه ریزی بهتری داشته باشید
یک سرمایه گذار با تجربه، ضرر را به یک موقعیت طلایی تبدیل می کند و در انتظار یک فرصت خوب و سود ده، می ماند. با این کار نه تنها ضرر اولیه جبران خواهد شد، بلکه سود قابل توجهی به سود اصلی اضافه خواهد شد.
ضرر خود را در چشم انداز قرار دهید
فراموش نکنید که ارزش شما با یک ضرر تجاری مشخص نمی شود. حتی اگر این ضرر بسیار عظیم باشد. یادتان باشد که نقش شما در بازار بورس فراتر از یک سرمایه گذار است و به راحتی می توانید در جهت تعادل بهتر چرخه معاملات، گام بردارید.
پس از بازگشت به چرخه سرمایه گذاری، همواره محدودیت های خود را به یاد داشته باشید. هیچ گاه ذر سرمایه گذاری مثال ضرر در بورس افراط ننمایید و سرعت خود را با سرمایه ای که دارید همگام سازید. این از بهترین راه ها برای جبران ضرر در بورس می باشد.
الهام بگیرید
به ضرر در بورس، به چشم یک انگیزه نگاه کنید و این شکست را پله ای برای موفقیت در جهت رشد و کسب تجربه و یادگیری مهارت های جدید، بنگرید و مطمئن شوید که این مهارت ها انگیزه شما را برای ادامه تجارت قوی و قوی تر خواهد کرد. درست مانند ورزشکاران حرفه ای که ضعف های خود را شناسایی می کنند و از آن در جهت رشد و پیشرفتشان استفاده می کنند.
به بازی برگردید
اکنون که همه اقدامات لازم را برای بازیابی انجام داده اید، قدرتمند تر از قبل به تجارت برگردید. چرا که از لحاظ ذهنی، قوی و آماده هستید. ضرر را رها کنید و اهداف بزرگ در ذهن بپرورانید. این اهداف شما را با سرعت بالایی به سمت جلو هل می دهند.
فرمول جبران ضرر و زیان در بورس
به عنوان یک سرمایه گذار، باید با همه فرمول های مهم بورس آشنا باشید. یکی از مهم ترین آن ها، فرمول جبران ضرر در بورس می باشد؛ با این فرمول می توان محاسبه کرد که برای هر میزان زیان، چقدر باید سود بدست آورد.
این فرمول به دو صورت زیر تعریف میشود:
[(B – A) ÷ A] × ۱۰۰ = n
که در آن، A قیمت قبلی یا همان قیمت خرید سهم است و B قیمت فعلی است. با این فرمول میزان n به دست میآید که معادل میزان سودی است که برای جبران زیان لازم است.
فرمول دیگری نیز برای محاسبه درصد کسب سود برای جبران زیان تعریف شده که به صورت زیر است:
[[۱ ÷ (۱ – (N ÷ ۱۰۰))] – ۱] × ۱۰۰ = n
در این فرمول، N معادل درصد ضرر فعلی شما از سهم مورد نظر است. برای جبران N درصد ضرر شما باید n درصد سود به دست آورید.
به طور مثال فرض کنید که سهم را در قیمت 5000 تومان خریدهاید و اکنون قیمت آن به مثال ضرر در بورس 3000 تومان رسیده است و شما متحمل 40 درصد ضرر شدهاید. برای جبران این ضرر شما باید معادل 66 درصد سود کسب کنید.
[(5۰۰۰ – 30۰۰) ÷ 3000] × ۱۰۰ = 66
[[۱ ÷ (۱ – (40 ÷ ۱۰۰))] – ۱] × ۱۰۰ = 66
سخن پایانی
در بورس هم میتوان سودهای کلان به دست آورد و هم ممکن است متحمل زیانهای هنگفتی شد. به طور کلی همه معاملهگران در یک دوره زمانی ضرر بورس را چشیده اند. در این مقاله نشان دادیم هنگام ضرر بورس، چه اقداماتی انجام دهیم که علاوه بر مدریت آن را جبران نمود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره راهکارهای مناسب برای جبران ضرر در بورس می توانید از مشاوران باشگاه سرمایه گذاری رزسا به صورت کاملا رایگان کمک بگیرید. ممنون که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید.
دیدگاه شما