همبستگی شاخص بلند مدت

همبستگی شاخص بلند مدت

سولماز بابایی بناب * 1 ، احسان نوبران 2 ، رویا درختی 2

زمینه و هدف: اضطراب بدنی اجتماعی به نگرانی افراد در خصوص نگاه کردن به اندام آن‌ها اشاره دارد که موجب کاهش عزت‌نفس افراد می‌شود از طرفی شیوع چاقی و عوارض همراه آن به سرعت در سراسر جهان در حال افزایش است. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین یک دوره فعالیت بدنی منظم و اضطراب بدنی اجتماعی در زنان چاق انجام شد.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل زنان چاق شرکت‌کننده در کلاس های آمادگی جسمانی شهرستان عجب‌شیر در سال 1396 بود که از بین آن‌ها 141 نفر بر اساس جدول مورگان به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های فعالیت بدنی بک و پرسشنامه اضطراب بدنی اجتماعی Hart استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل همبستگی شاخص بلند مدت داده ها از آمار توصیفی، همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد بین اضطراب بدنی اجتماعی با شاخص کار (0/001= p )، ورزش (0/001= p ) و اوقات فراغت (0/001= p ) ارتباط معکوسی وجود داشت. 34% از تغییرات اضطراب بدنی اجتماعی زنان توسط شاخص کار پیش‌بینی می‌شد.
نتیجه گیری: تمرینات ورزشی می‌تواند منجر به بهبود تصویر بدنی و اضطراب بدنی اجتماعی شود؛ بنابراین انجام این تمرینات برای کاهش اضطراب بدنی اجتماعی ضروری به نظر می رسد.

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
دریافت: 1396/8/19 | ویرایش نهایی: 1398/4/9 | پذیرش: 1397/9/1 | انتشار: 1398/8/2 | انتشار الکترونیک: 1398/8/2

1. Zadhasan A, Khorrami S. Correlation between Physical Body Worries, Early Maladaptive Schemas and Mood Nougat with Social Anxiety among Female Students of Islamic Azad University. J Soc Psychol. 2016;10(1):61-80. [Persian]

2. Frilander H, Solovieva S, Mutanen P, Pihlajamäki H, Heliövaara M, Viikari-Juntura E. Role of Overweight and Obesity in Low Back Disorders among Men: A Longitudinal Study with a Life Course Approach. Bmj Open. 2015;5(8):68-85. [DOI:10.1136/bmjopen-2015-007805]

3. Ogden CL, Carroll MD, Kit BK, Flegal KM. Prevalence of Childhood and Adult Obesity in the United States 2011-2012. Jama. 2014;311(8):806-14. [DOI:10.1001/jama.2014.732]

4. Voderholzer V, Dersch R, Dickhut HU, Herter A, Freyer T, Berger M. Physical Fitness in Depressive Patients and Impact of Illness Course and Disability. J Affect Disor.2011;128(1-2):160-74. [DOI:10.1016/j.jad.2010.06.028]

5. Kamali K, Galyan SH, Banaei M, Jamshidi Manesh M, Mohseni SH. Prevalence of Constipation and its Related Factors in Postmenopausal Women in Roodan City in 2016. Ijogi. 2017;20(7):725-35. [Persian]

6. Haidari F, Haghighizade M, Karimi Birgani N. Evaluation of the Relationship between Iron Status with Obesity and Obesity-Induced Inflammation in Female Students. Tehran Univ Med J. 2018;76(2):129-34. [Persian]

7. Rezaei A, Inanloo M, Fekril M. Management Body and its Relationship with Social Factors in Mazandaran University Girls. J Women Strate- Gic Studies. 2010;47(1):1-23. [Persian]

8. Mousa TY, Mashal RH, Al-Domi HA, Jibril MA. Body Image Dissatisfaction among Adolescent Schoolgirls in Jordan. Body Image. 2010;7(1):46-50 [DOI:10.1016/j.bodyim.2009.10.002]

9. Borrer KT. Physical Activity in the Prevention and Amenorration of Osteoporosis in Women. Sports Med. 2005;35(9):779-830. [DOI:10.2165/00007256-200535090-00004]

10. Bosi M, Uchimura KY, Luiz RR. Eating Behavior and Body Image among Psychology Students. J Brasileiro De Psiquiatria. 2009;58(3):150-55. [DOI:10.1590/S0047-20852009000300002]

11. Adelman M. The Beautiful and the Object, Gender, Identity and Constructions of the Body in Contemporary Brazilian Culthure. London J Sociol.2008;56(4):555-86. [DOI:10.1177/0011392108090942]

12. Salehi J, Rahmani A. The Role of Social Physique Anxiety in Determining the Motivation for Participating in Physical Activity. J Growth Learning-Motor Sport.2010; 2(3):81-101. [Persian]

13. Waburton DER, Nicol CW, Bredin SSD. Health Benefits Ofphysical Activity: The Evidence. Canadian Med Assoc J. 2006;174(6):801-09. [DOI:10.1503/cmaj.051351]

14. Spink KS. Relation of Anxiety about Social Physique to Location of Participation in Physical Activity. Percept Mot Skills.1992;74(3):1075-78. [DOI:10.2466/pms.1992.74.3c.1075]

15. Zar A, Shenasa Z, Ahmai M, Alavi S. Relationship between Coaches' Anxiety and Athlete Anxiety in Individual and Group Sports.2016. Second National Conference on Sport Sciences and Physical Education of Iran. Sportconf 02_119. [Persian]

17. Bani F, Alizadeh Aghdam, M, Sabori R. A Survey on the Social Security of Women Working in Government Organizations and Governmental Offices of Tabriz City and its Related Factors. Strateg Res Security Soc Order, 2016;5(12):29-46. [Persian]

18. Kruger J, Lee CD, Ainsworth BE, Macera CA. Body همبستگی شاخص بلند مدت Size Satisfaction and Physical Activity Levels among Men and Women. Obesity.2008;16(8):1976-79. [DOI:10.1038/oby.2008.311]

19. Soury A, Shabani Moghadam K, Soury R. The Effect of Physical Activity on Quality of Life in Elder Women in Kermanshah Province. Appl Res Sport Manag. 2016;4(4):76-84. [Persian]

20. Hart EA, Leary MR, Rejeski WJ. The Measurement of Social Physique Anxiety. J Sport & Exerc Psychol. 1998;11(1):94-104. [DOI:10.1123/jsep.11.1.94]

21. Tabatabaei F. Relationship of Physical Anxiety with the Stages of Changing the Behavior of Students. J Res Sport Sci. 2008;6(24):29-38. [Persian]

23. Brewer BW, Diehl NS, Comelius AE, Joshua MD, Van Raalte J.L. Exerciseing Caution: Social Physique Anxiety and Protective Self-Presentationalbeharvior. J Sci Med Sport. 2004;7(1):47-55. [DOI:10.1016/S1440-2440(04)80043-4]

24. Hoseini SM, Alizadeh M, Farokhy A. Comparison of the Physical Image of People with Hyperkiphysis and Healthy. J Sport Rehab Res. 2013;1(1):1-8. [Persian].

25. Amidi M, Ghofranipoor F, Hosseini R. Body Image Dissatisfaction and Body Mass Index in Adolescent Girls. J Res Behav Sci. 2011;4(1):59-65. [Persian]

شاخص به ۲میلیون واحد نزدیک می شود / بی اعتنایی بورس به دلار ۳۰هزار تومانی

یک کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به بی اعتنایی بازار نسبت به رشد نرخ دلار، پیش‌بینی کرد؛ در صورت تداوم روند فعلی، شاخص کل به محدوده دو میلیون واحد نزدیک شود و نمادهای کامودیتی محور، ریسک چندانی نداشته باشند.

• بازگشت رونق به بورس
• پول در بازار به کدام سمت می‌رود؟
• سرنوشت شاخص کل تا پایان سال

اقتصادآنلاین - سهیل بانی ؛ بازار سهام، در روزی که دلار وارد کانال ۳۰هزار تومانی شد، همچنان نزولی بود و کاهش شدید ارزش معاملات را تجربه کرد. رشد نرخ دلار، همیشه به عنوان یکی از محرک‌های بازار سهام تلقی می‌شد اما به نظر می‌رسد که این‌بار، دلار ۳۰هزار تومانی هم حریف سقوط شاخص کل نشده است. در همین زمینه مسعود میرزاباقری، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین، به تحلیل شرایط روز بازار پرداخت.

بازگشت رونق به بورس

این کارشناس بازار سرمایه درباره عدم واکنش مثبت بازار به رشد نرخ ارز گفت: در گذشته نیز سابقه این موضوع وجود داشته که پس از افزایش نرخ دلار، بازار چند روز درجا بزند. ممکن است رویه خروج پول از بازار اوراق و یا تامین مالی سرمایه‌گذار برای خرید سهام، کمی طول بکشد. از طرف دیگر، بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند که دلار، صندوق‌های طلایی یا طلا خریداری کنند که همبستگی بسیار بیشتری با نرخ ارز دارند.

وی در ادامه گفت: اواخر زمان بازار امروز، موج نقدینگی جدیدی وارد بازار شد. قسمتی از این نقدینگی وارد نمادهای پالایشی شد و بخشی از آن به صندوق‌های طلایی و سهامی تزریق شد.

میرزاباقری افزود: با در نظر گرفتن مجموعه شرایط موجود، به نظر می‌رسد تا حداقل در کوتاه مدت، رونق به بازار برگردد.

پول در بازار به کدام سمت می‌رود؟

این تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه اظهار کرد: بخشی از بازار که ریسک‌گریز هستند، به سمت شرکت‌های کامودیتی محور و دلاری حرکت می‌کنند که ارزآوری دارند. زیرا این شرکت‌ها، به دلیل اینکه محصولات خود را به دلار می‌فروشند کم ریسک‌تر هستند. با این وجود، این شرکت‌ها از ابتدای سال، رشد خوبی داشتند و معامله‌گرانی که این سهم‌ها می‌خریدند، نرخ دلار ۳۰هزار تومانی را درنظر گرفته‌ بودند. بنابراین بازدهی این سهم‌ها کمتر خواهد بود.

وی افزود: از طرف دیگر، شرکت‌هایی وجود دارند که نه تنها متناسب با نرخ دلار رشد نکردند، بلکه افت شدیدی را متحمل شدند. شرایط رونق در بازار می‌تواند باعث شود که این سهم‌ها هم مورد توجه قرار بگیرند. علاوه بر آن وقتی گردش نقدینگی در کشور افزایش پیدا می‌کند، سهام‌ بانک‌ها در بورس هم مورد توجه قرار می‌گیرد. زیرا دارایی‌های آن‌ها دوباره ارزش‌گذاری می‌شوند.

سرنوشت شاخص کل تا پایان سال

این تحلیلگر در ادامه به پیش‌بینی روند حرکت شاخص کل پرداخت و گفت: بعید است که شاخص کل از سطح فعلی پایین‌تر بیاید. با درنظر گرفتن ادامه رشد نرخ ارز، به نظر می‌رسد شاخص تا پایان سال در محدوده یک میلیون و ۸۰۰هزار تا دو میلیون واحد قرار بگیرد.

میرزاباقری در پایان اظهار کرد: در حال حاضر، هنوز رشد نرخ ارز، غیرطبیعی نبوده است. زیرا هر ماه حدود سه درصد به نقدینگی افزوده می‌شود در حالی که رشد اقتصادی تقریبا صفر است. این اتفاق باعث تورم و افزایش نرخ ارز می‌شود. نرخ فعلی دلار، قیمت تعادلی آن است و اتفاق ویژه‌ای نیافتاده است که انتظارات تورمی را تغییر دهد.

تحلیلی از همگرایی مثبت ارز و بورس و سهام جامانده از قیمت های جهانی

پژوهشگر اقتصادی با اشاره به همگرایی ارز و شاخص بورس، اعلام کرد: هنوز قیمت بسیاری از سهم‌‌‌ها متناسب با قیمت‌های جهانی رشد نکرده است.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمد برزوئی لموکی با انتشار یادداشتی با عنوان " رالی قیمت‌ها در دو بازار " در دنیای اقتصاد اعلام کرد: بصورت کلی، میان تحرکات شاخص کل بورس و نرخ ارز، همبستگی مثبتی وجود دارد. به این معنا که طبق داده‌‌‌های تاریخی بلندمدت بازارهای سهام و ارز، زمانی‌‌‌که اقتصاد با رشد نرخ دلار مواجه بوده، شاخص کل نیز افزایش یافته و بالعکس.

هرچند روند کلی شاخص با تحرکات دلار همگرا و همسو است با این‌‌‌حال، سهم گروه‌‌‌های مختلف بورسی از این تحرکات یکسان و یکنواخت نیست. بخش عمده‌‌‌ای از ارزش بازار سرمایه ایران شامل چهار صنعت شیمیایی، فلزات اساسی، فرآورده‌‌‌های نفتی و کانی‌‌‌های فلزی است.

مبنای قیمت‌گذاری این صنایع بر اساس عرضه و تقاضای جهانی است. همچنین بخش عمده‌‌‌ای از تولیدات این صنایع، صادرات‌‌‌ محور هستند. بنابراین با توجه به ماهیت صادراتی این صنایع، افزایش نرخ ارز، مزیت صادراتی را بالا برده و با ثبات قیمت‌های جهانی، سودآوری این شرکت‌ها بیشتر می‌شود و به دنبال آن ارزش بازار بالاتری کسب می‌کنند. با وجود این برخی از شرکت‌ها نیز به دلیل هزینه‌‌‌های ارزی بالا و ارزبر بودن صنعتی که در آن مشغول فعالیت هستند با افت ارزش پس از جهش ارزی مواجه می‌‌‌شوند.

در اقتصادهای پیشرفته، رشد بازار سهام ، همگرا و همسو با توسعه بخش‌‌‌های مولد اقتصاد است. در سال‌های اخیر با کاهش تولید ناخالص داخلی، رشد شاخص بورس نه تنها متوقف یا کند نشده بلکه در سال 99 رکورد زد ! بنابراین تعمیق بازار سرمایه، نیازمند دستیابی به نظام ارزی مطلوب در کنار تحدید فعالیت‌های نامولد و کاهش عدم‌اطمینان سرمایه‌گذاری و جلب اعتماد عمومی است.

رویدادهای سیاسی و همبستگی دلار- بورس

اساساً بازار سرمایه در کشورهای پیشرفته، نبض کارکرد اقتصاد است. به‌طوری که با تغییر وضعیت شاخص‌‌‌های آن می‌توان چرخه‌‌‌های اقتصاد کلان را نیز مشخص کرد. در اقتصاد ایران این موضوع قدری پیچیده‌‌‌تر است. بازار سهام در ایران از عمق و گستره مناسب برخوردار نیست و با نقص‌‌‌های ساختاری مواجه است. این امر موجب شده فضای نامناسب کلان اقتصادی (نوسانات قیمت‌های کلیدی از جمله نرخ ارز، تورم مستمر و دورقمی، فعالیت‌های سوداگرانه پولی‌و. ) مانع ارتقا و بهبود وضعیت بورس شوند.همبستگی شاخص بلند مدت

بطور مشخص در مورد نرخ ارز از آنجا که قسمت عمده‌‌‌ای از ذخایر ارزی در ایران را دریافتی‌‌‌های حاصل از فروش نفت تشکیل می‌دهد، ایجاد تکانه به دریافتی‌‌‌ های ارزی، سبب تسری آن به بازار ارز می‌‌شود. رویدادهای سیاسی از جمله تحریم‌های اقتصادی، یکی از عوامل اصلی محدودیت در ذخایر ارزی و به تبع آن تنش در بازار ارز است.

رویدادهای سیاسی هم تاثیر بسزایی در روند تحرکات سرمایه‌ دارند. بنابراین هر نوع اخبار اقتصادی مثبت بین‌المللی می‌تواند رونق بورسی به همراه داشته باشد. در مقابل، انتشار اخبار منفی یا کاذب پیرامون رویدادهای سیاسی، موجب تجربه نرخ‌های هیجانی ارز و به تبع آن سرایت پیامدها به تمامی بازارها از جمله بازار سرمایه می‌شود.

نرخ ارز و ارزش ذاتی سهام‌‌‌

آنچه برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه به‌‌‌عنوان اصل اساسی قلمداد می‌‌‌شود، توجه به ارزش ذاتی سهم است. ارزش ذاتی سهم به مفهوم پیش‌بینی افزایش قیمت سهم در آینده به دلایل بنیادی است. در حال حاضر، عمده سهام‌‌‌‌‌‌ موجود در بازار سرمایه کمتر از ارزش ذاتی معامله می‌‌‌شوند و به اصطلاح بازار، ارزنده هستند. سهم‌‌‌های ارزنده به‌رغم قیمت پایین، خریدار چندانی ندارند و شاخص کل نیز همچنان رشد قابل‌توجهی را تجربه نکرده است. این موضوع در حالی است که در این بازه زمانی، قیمت‌های جهانی رشد داشته و تعدادی از شرکت‌ها نیز در گزارش‌های 6 ماهه سود مناسبی شناسایی کردند.

اکثر شرکت‌های بازار نسبت به قیمت جهانی کامودیتی‌‌‌ها یا نرخ ارز، ضریب اهرمی دارند و اگر مثلا قیمت فلزات در بازارهای جهانی رشد کند، سود خالص شرکت‌های تولیدی ممکن است چند برابر رشد کند. در حال حاضر نیز قیمت نفت، فلزات اساسی و بسیاری از کالاهای اساسی در بازارهای جهانی رشد مطلوبی داشته و هنوز قیمت بسیاری از سهم‌‌‌ها متناسب با رشد قیمت‌های جهانی رشد نکرده است.

گروه‌‌‌های وابسته به قیمت‌های جهانی، ظرفیت رشد مناسبی خواهند داشت. در حال حاضر بسیاری از سهم‌‌‌های بازار سرمایه بر مبنای دلار تقریبا محدوده 18 تا 20 هزارتومانی قیمت‌گذاری شده و بازار سرمایه به نقطه‌‌‌ای رسیده که سرمایه‌گذاری در این بازار ریسک چندانی به سرمایه‌گذاران تحمیل نمی‌‌‌کند. به همین دلیل هم اکثر کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه که سال همبستگی شاخص بلند مدت گذشته نگران رشد بازار بودند، اکنون سرمایه‌گذاران را به سرمایه‌گذاری در این بازار تشویق می‌کنند.

همبستگی شاخص بلند مدت

خشکسالی یکی از پدیده‌های جوی است که بخش ‎ های مختلف محیطی را تحت تأثیر قرار می­دهد. منابع آب‌های زیرزمینی از‏جمله بخش‏های متأثر شده از شرایط خشکسالی است که کمتر از سایر بخش‏ها مورد توجه قرار گرفته است. دشت آسپاس در استان فارس در سال ‎ های اخیر با افت چشمگیر سطح آب زیرزمینی مواجه شده است. در نتیجه، نقش عوامل مدیریتی در این دشت دارای اهمیت می­باشد. در این تحقیق تلاش شده است با استفاده از تابع همبستگی متقاطع ( Cross Correlation Function ) شرایط بلند و کوتاه مدت خشکسالی بر روی منابع همبستگی شاخص بلند مدت آب زیرزمینی مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور، شاخص بارندگی استاندارد ( SPI ) ماهانه (یک، سه، شش، نه، 12، 18، 24 و 48 ماهه) در طی دوره آماری (89-1364) محاسبه شد، همچنین شاخص منابع آب زیرزمینی ( GRI ) دشت در طی دوره آماری (89-1381) از 61 چاه پیزومتری در سطح دشت بدست آمد. تابع همبستگی متقاطع نشان داد که خشکسالی کوتاه مدت همراه با تأخیر و خشکسالی بلند مدت به­طور همزمان بر منابع آب­زیرزمینی تأثیرگذار است. بیشترین ارتباط بین آب زیرزمینی و SPI 24 وجود دارد که نتایج رگرسیون خطی نشان داد که تقریباً 80 درصد از واریانس متوسط سطح ایستابی دشت آسپاس تحت تأثیر تغییرات بارندگی بوده ( SPI 24 ) و نزدیک به 20 درصد آن تحت تأثیر سایر موارد می ‎ باشد.

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Choubin B, Malekian A, Sajedi Hosseini F. Lag-Time and Effect of Meteorological Drought on the Groundwater Level. jwmseir 2016; 10 (34) :35-42
URL: http://jwmsei.ir/article-1-583-fa.html

چوبین بهرام، ملکیان آرش، ساجدی حسینی فرزانه. تأخیر زمانی و تأثیر خشکسالی هواشناسی بر روی سطح آب زیرزمینی . مجله علوم ومهندسی آبخیزداری ایران 1395; 10 (34) :42-35

ضریب همبستگی چیست؟

بارها توسط افراد مختلف در حوزه‌های شغلی گوناگون یا در رسانه‌ها به منظور تحلیل آماری و بیان نتایج تحقیقات، واژه ضریب همبستگی یا اصطلاح لاتین آن Correlation را شنیده‌ایم. یکی از مهم ترین کاربردهای این مفهوم در بازارهای مالی است، که در این مطلب به بررسی آن و مباحث پیرامونی در حوزه بازار بورس می‌پردازیم. ضریب همبستگی یک ابزار آماری برای تعیین نوع و درجه رابطه متغیرهای کمی با یکدیگر است. این مفهوم یکی از معیارهای تشخیص میزان همبستگی دو متغیر می‌باشد. در واقع این ضریب نوع رابطه یعنی مستقیم یا معکوس بودن و شدت رابطه یعنی بازه ۱+ تا ۱- را نشان می‌دهد. همچنین اگر میان دو متغیر مذکور رابطه‌ای وجود نداشته باشد، مقدار ضریب همبستگی برابر صفر است.

اصول کاربردی ضریب همبستگی

• ضریب همبستگی مثبت یعنی افزایش یک متغیر با افزایش متغیر دیگر و همچنین کاهش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر همراه است.
• ضریب همبستگی منفی یعنی افزایش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر و همچنین کاهش آن متغیر با افزایش متغیر دیگر همراه است.
همبستگی شاخص بلند مدت
• ضریب همبستگی صفر یعنی افزایش و کاهش دو متغیر مستقل از یکدیگر بوده و هیچ ارتباطی ندارند.
• هرچه مقدار ضریب همبستگی به ۱+ یا ۱- نزدیک‌تر باشد، همبستگی مثبت یا منفی متغیرها قوی‌تر است.

ضریب همبستگی در بازار مالی

یکی از مفاهیم اساسی مورد استفاده معامله‌گران حرفه‌ای در انواع بازارهای مالی شامل سهام، کالا و ارز (فارکس) است؛ اما در این مطلب از ذکر مبانی آماری و جزئیات محاسباتی پرهیز نموده و تمرکز اصلی ما روی نحوه استفاده از این مفهوم در بازار سهام ایران می‌باشد. بررسی‌های آماری ثابت کرده است، که نوسانات دارایی‌ها در بازارهای مالی نسبت به یکدیگر بدون ارتباط نیستند. حتی در مقیاس بزرگ‌تر، بازارهای جهانی نیز به یکدیگر وابستگی داشته و کاملاً از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند. مثلاً بارها مشاهده نموده‌اید، که سقوط قیمت سهام در بازارهای مالی بزرگ جهان به صورت دومینو وار به سایر بازارهای سهام نیز سرایت کرده است. همسبتگی در میان دارایی‌ها بی‌دلیل نبوده و معمولاً به دلیل وجود وجوه اشتراک یا تضاد بنیادی میان این نمادها ایجاد می‌شود. در واقع یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از مفهوم ضریب همبستگی حین سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، استفاده از فرصت‌های بهینه و کاهش خطای تحلیل تا بیشترین حد ممکن است. از طرف دیگر برخی معامله‌گران عمده نیز از این مفهوم به منظور اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی پوشش ریسک بهره می‌برند.

ضریب همبستگی در بازار سهام ایران

اگر تجربه فعالیت در بازار بورس و اوراق بهادار تهران را داشته باشید، حتماً تاکنون وجود ضریب همبستگی مثبت نسبتاً بالا در کل بازار را متوجه شده‌اید. به عبارت دیگر سهام موجود در بازار بورس و فرابورس ایران همبستگی مثبت بالایی نسبت به یکدیگر دارند. برای اثبات این موضوع هم می‌توان، به نمودار سهام مختلف و شاخص کل در دوره‌های زمانی متفاوت مراجعه نمود. در واقع رفتار دمینووار بازارهای مالی در بورس تهران به طور کاملاً عینی و ملموس قابل مشاهده است. دلیل این رفتار بازار سهام نیز ناشی از شرایط بازار سرمایه ایران از لحاظ محدودیت تعداد شرکت‌های پذیرفته شده، کم عمق بودن بازار، تحریم‌ها و عدم اتصال به بازار جهانی یا رفتار هیجانی توده معامله‌گران می‌باشد.

همبستگی با سهام لیدر یا شاخص‌ساز

در بازار سهام ایران گروه‌های صنعتی مختلفی داریم. از طرف دیگر تعدادی سهام مربوط به غول‌های صنعتی و اصطلاحاً شاخص‌ساز وجود دارند، که از نظر اکثر فعالان بورس تعیین‌کننده روند بازار بوده و سهام متوسط یا کوچک در بسیاری از موارد تابع روند این نمادها هستند. با بررسی نمودارهای قیمتی بازار بورس موارد متعددی را مشاهده می‌کنیم، که با ایجاد نوسانات صعودی یا نزولی در سهام نمادهای لیدر بازار شرکت‌های کوچک‌تر هم‌گروه نیز به سرعت تغییر روند داده و با آن‌ها همسو شده‌اند. البته مواردی نیز وجود دارند، که به دلیل وقوع اتفاقات خاص درون شرکت یا مؤلفه‌های بنیادی روند برخی تک‌سهم‌ها نسبت به سهم لیدر یا کل بازار متفاوت بوده است.

همبستگی با سهامداران عمده (شرکت های مادر)

از دیگر همبستگی‌های مهم بازار سهام ایران می‌توان، به ترکیب سهامداران شرکت‌ها اشاره نمود. به طور مثال یک شرکت بورسی نظیر هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری (سایر شرکت‌ها در راستای تملک یا جایگزین نمودن سهام ارزشمند بورسی) اقدام به خرید سهام سایر شرکت‌های بورسی از صنایع مختلف نموده و پرتفوی سهام تشکیل داده است. این شرکت‌ها به عنوان سهامدار در ترکیب سهامداران حضور دارند. در چنین شرایطی اگر در وضعیت بنیادی یا قیمتی سهام خریداری شده تحول مثبتی رخ دهد، طبعاً در ارزش ذاتی نماد شرکت سهامدار عمده نیز تعدیل مثبت ایجاد خواهد شده و یا در صورتی که درصد سهامداری بسیار بالا باشد، نوسانات قیمتی نمادها مشابه بوده و تفاوتی ندارند.

همبستگی بر اساس ترکیب پرتفوی

هبستگی سهام بورسی گاهاً بر اساس وضعیت سبد سرمایه‌گذاری آن‌ها ایجاد می‌شود. اگر گزارشات و صورت‌های مالی برخی شرکت‌ها را بررسی کنید، شباهت زیادی در پرتفوی آن‌ها قابل مشاهده است. حال اگر به نمودار قیمت این نمادها نیز مراجعه کنیم، شباهت معناداری در جزئیات نوسانات قیمتی آن‌ها وجود دارد. به طور کلی با استفاده از ضریب همبستگی می‌توانید، فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسبی را شکار کنید. مثلاً اگر سایر شروط تحلیل تکنیکال و بنیادی مورد نظر شما برقرار باشند، خرید سهام یک شرکت سرمایه‌گذاری دارای پرتفوی بورسی مثبت (نمادهای موجود در پرتفوی شرایط بنیادی و قیمتی مثبتی دارند) در قیمت‌های منفی ارزنده است.

تشکیل پرتفوی با توجه به ضریب همبستگی

موارد مذکور شامل بخشی از روابط و همبستگی‌هایی است، که در بازار سهام مشاهده شده و حین سرمایه‌گذاری باید حتماً به این موارد توجه داشت. در واقع برای معامله‌گری موفق صرفاً نیاز به درک مفاهیم تحلیلی متعدد و پیچیده نداشته و بعضاً با توجه به چنین نکات ساده‌ای می‌توان، از ورود به موقعیت‌های معاملاتی اشتباه با ریسک بالا جلوگیری نمود. به طور مثال اگر چند سهم با همبستگی مثبت بالا خریداری کرده و یکی از سهام اصلی دچار روند نزولی شود، احتمالاً روند قیمتی بقیه سهام موجود در پرتفوی نیز معکوس شده و یک ضرر سنگین چند برابری را متحمل می‌شوید!

حال در مورد ضریب همبستگی به دو مثال از بازار سهام تهران توجه کنید.

۱- در تاریخ نگارش مطلب (۲۷/۰۶/۱۳۹۹) و بر اساس اطلاعات سایت TSETMC، شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی مالک ۱/۱ درصد معادل ۱۱۲ میلیون سهم از گروه خودروسازی بهمن است. همان‌طور که اشاره نمودیم، در صورت وقوع اتفاقات بنیادی مثبت در نماد خبهمن در میزان سودسازی نماد وخارزم نیز متناسب با میزان تملک سهام خبهمن تعدیل مثبت ایجاد می‌شود. همچنین اگر در پرتفوی بورسی خود نماد وخارزم دارید، دیگر خرید نماد خبهمن چندان منطقی نیست؛ زیرا به صورت غیرمستقیم و از طریق سرمایه‌گذاری خوارزمی این نماد (خبهمن) را خریداری نموده‌اید! در واقع اگر اصرار به خرید یک نماد خودرویی دارید، حتی‌الامکان باید نماد خودرویی دیگری را خریداری کنید، تا قاعده متنوع سازی رعایت شده و از تحمل ریسک چند برابر پرهیز نمایید.

۲- در مثال بعدی به بررسی دو نماد خساپا و وساپا می‌پردازیم. در ابتدا به ترکیب سهامداران خودروسازی سایپا توجه کنید.

ترکیب سهامداران شرکت سرمایه‌گذاری سایپا نیز جالب است!

در نهایت با توجه به ترکیب سهامداران فوق، قطعاً مشاهده این نمودار قیمتی دور از انتظار نیست.

اگر نمودار این دو سهم را در بلندمدت مورد بررسی قرار دهیم، در بسیاری از مواقع حتی در کوچک‌ترین نوسانات بازار نیز مسیر یکسانی داشته‌اند. بنابر تفاسیر فوق خرید و سهامداری همزمان این دو شرکت با توجه به همبستگی تقریباً کامل آن‌ها، از دیدگاه متنوع سازی و مدیریت ریسک اصلاً منطقی نیست.

کلام پایانی

همواره در بخش‌های پایانی مقالات و حین معرفی تکنیک‌های مختلف معامله‌گری به این موضوع تأکید نموده‌ایم، که هیچ کدام از این ابزار عملکرد قطعی و صد درصدی نداشته و همواره باید با صرف زمان، کسب تجربه و بر اساس تعدادی از روش‌های تحلیل و معامله‌گری، استراتژی یا فلسفه معاملاتی خود را به مرور زمان بسازید. مفهوم ضریب همبستگی در بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اگر بیشتر در این زمینه جستجو کنید، مطمئناً به میزان تسلط بالاتری رسیده و شاید همبستگی‌های بیشتری را نیز بیابید.