آموزش اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)
یکی دیگر از پرطرفدارترین اندیکاتورها در کنار اندیکاتور مکدی، شاخص قدرت نسبی یا RSI میباشد که تحلیلگران زیادی از استفاده میکنند.
اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا (Relative Strength Index) توسط ولز ویلدر طراحی و توسعه یافته است که از خانواده نوسانگرها میباشد و مانند اندیکاتور مکدی از میانگین متحرک در محاسبات آن استفاده شده است و در آن، دوره محاسبه به صورت متغیر است که در حالت پیشفرض و استاندارد ۱۴ روزه میباشد. این اندیکاتور یک شاخص جهت بررسی Momentum بازار (گرایش) و قدرت حرکت آن میباشد که برخی منابع آن را به عنوان یک اندیکاتور پیشرو در نظر میگیرند ولی با توجه به ویژگی نوسانی این اندیکاتور، بهتر است آن را جزو خانواده اندیکاتورهای تاخیری در نظر بگیریم.
گرایش بازار (Momentum) چیست؟
مومنتوم یا گرایش یکی از مفاهیم فیزیک است که قدرت و شتاب یک جسم در حال حرکت را مورد بررسی قرار میدهد. در واقع مومنتوم بیان میکند که یک جسم در اندیکاتور پیشرو حال حرکت توانایی دارد تا در همان جهت به مسیر خود ادامه دهد تا زمانی که یک جسم خارجی مانع از حرکت آن شود و یا مسیر آن را تغییر دهد.
مومنتوم = جرم X سرعت
در تصویر فوق شاهد یک مثال بسیار خوب از مفهوم مومنتوم هستیم؛ توپهای ساچمهای به یک دیگر نیروی حرکتی وارد میکنند و این مومنتوم تا زمانی که یک نیروی خارجی مانع از ادامه حرکت آنها نشود و یا انرژی آنها تخلیه نشود، به حرکت خود ادامه میدهند.
حال همین مثال را در مورد RSI و بازار سرمایه بیان میکنیم؛ قیمتها همواره به سمتی مشخص حرکت میکنند و از روند خود پیروی میکنند اندیکاتور پیشرو تا زمانی که یک نیروی خارجی جهت حرکت را تغییر دهد. این موضوع به اصل روندها در تحلیل تکنیکال نیز مرتبط میباشد و بیان میکند که روندهای گذشته ممکن است تا دوره مشخصی از آینده نیز ادامه داشته باشند.
شاخص قدرت نسبی با بررسی دوره زمانی مشخص که به صورت استاندارد ۱۴ روزه میباشد، قدرت خرید و فروش در یک گزینه معاملاتی را مورد بررسی قرار میدهد و آن را در یک نمودار با سه بازه مختلف نشان میدهد. همان طور که بیان شد RSI یک نوسانگر است و این نوسانگر بین دو سطح ۰ تا ۱۰۰ نوسان میکند.
همچنین در این بین، سطوح بسیار مهمی تعریف شده است که سطح ۰ تا ۳۰ به عنوان ناحیه اشباع فروش و سطح ۷۰ تا ۱۰۰ به عنوان ناحیه اشباع خرید نامگذاری میشود.
ناحیه اشباع فروش و ناحیه اشباع خرید
در توضیحات فوق اشاره کردیم که قدرت و شتاب در یک جهت خاص با ورود یک نیروی خارجی و یا با تخلیه انرژی تغییر جهت خواهد داد. در اندیکاتور RSI دو ناحیه به نامهای اشباع خرید و اشباع فروش وجود دارد که نشانگر کند شدن و اتمام خرید و فروشهای افراطی میباشد. به بیان دیگر زمانی که به ناحیه زیر ۳۰ در اندیکاتور RSI میرسیم کمکم شاهد کاهش فروشهای افراطی در بازار هستیم و احتمالا قدرت خرید در بازار افزایش پیدا خواهد کرد و زمانی که در ناحیه ۷۰ به بالا هستیم احتمالا خریدهای افراطی رو به پایان است و توقع داریم که فشار خریداران کاهش یابد و شاهد عرضه پر قدرت در بازار باشیم.
در تصویر فوق شاهد قدرت RSI هستیم که دو بار در ناحیه اشباع خرید و یکبار در ناحیه اشباع فروش توانسته است حرکت بزرگ بعدی را حدس بزند. نکته قابل توجه این است که RSI در خانواده نوسانگرها میباشد و از حیث سیگنال زمانی جزو اندیکاتورهای تاخیری به حساب میآید؛ لذا بهتر است به حرکت نمودار قیمت وزن بیشتری نسبت به RSI داده شود و صرفا از این شاخص در قالب یک نمودار کمکی استفاده گردد.
چگونه از RSI سیگنال صحیحی دریافت کنیم؟
با اندیکاتور RSI آشنا شدیم و سطوح آن را بررسی کردیم. در مورد دو سطح بسیار مهم توضیحاتی ارائه دادیم که دقیقا مبنای سیگنال RSI محسوب میشوند و نقش مهمی در این اندیکاتور ایفا میکنند.
سیگنال خرید: گاهی اوقات در اندیکاتور پیشرو بازار شاهد عدم جذایت قیمت برای خریداران و همچنین شتابزدگی فروشندگان هستیم که در این حالت شرایطی بوجود میآید که فروش افراطی در بازار و با حجم بالا اتفاق میافتد. در این شرایط نمودار RSI به مرور زمان سطح ۳۰ را شکسته و شاخصی کمتر از ۳۰ را نمایش میدهد.
بعد از نوساناتی که شاخص RSI در زیر سطح ۳۰ خواهد داشت به مرور زمان فروشهای افراطی تضعیف خواهند شد و شرایطی بوجود میآید که مجددا تمایل خریداران برای ورود به بازار افزایش مییابد؛ در این شرایط شاخص RSI شروع به رشد خواهد کرد و زمانی که سطح ۳۰ از پایین به بالا شکسته شود سیگنال خرید را صادر میکند.
سیگنال فروش: افزایش تقاضا و ورود نقدینگی سنگین به بازار باعث افزایش تدریجی قیمت خواهد شد و این روند مادامی که قیمتها برای خریداران دارای جذابیت باشند ادامه خواهد داشت. افزایش قیمت و کاهش خریدهای افراطی شرایطی را به وجود میآورد که به آن اشباع خرید میگویند و در این حالت غول بزرگ سرمایه به تدریج اقدام به فروش خواهد کرد و با توجه به اینکه جمعیت خریداران در بازار کاهش یافته است، قیمتهایی پایینتری برای خرید جذابیت پیدا میکنند که این مسئله باعث کاهش قیمت گزینه سرمایهگذاری خواهد شد. در این حالت شاخص RSI شروع به نزول از ناحیه اشباع خرید (سطح بالای ۷۰) خواهد کرد و شکست سطح ۷۰ خبر خوبی برای دارندگان این سهم نخواهد بود و این یعنی تمایل بالای سرمایهگذاران برای فروشهای بیشتر.
واگرایی در RSI
این اندیکاتور یکی از بهترین اندیکاتورها برای تشخیص واگرایی میباشد و در صورتی که در کنار مکدی بر روی ضعف در روند اتفاق نظر داشته باشند به اندیکاتور پیشرو احتمال بسیار زیادی باید شاهد برگشت قیمت باشیم. واگرایی زمانی در RSI رخ میدهد که شاهد ناهماهنگی بین نمودار قیمت و نمودار RSI باشیم که در این حالت شاهد ضعفی در روند هستیم که ممکن است جهت حرکت قیمت را کاملا تغییر دهد.
خط روند بر روی نمودار RSI
یکی از تکنیکهایی که برخی از تحلیلگران مورد استفاده قرار میدهند تکنیک ترسیم خط روند بر روی اندیکاتور RSI میباشد که در این حالت از نواحی برگشتی و یا شکست خط روند سیگنال میگیرند.
آشنایی با اندیکاتور مومنتوم و مزایای استفاده از آن
در تحلیل تکنیکال مبحث نمودار خوانی بسیار مهم است. شناسایی چگونگی رفتار قیمتی همواره به معاملهگران کمک میکند. بنابراین با شناسایی جهت رفتار قیمت میتوانیم در جهت آن وارد معامله شویم. مومنتوم (momentum) میزان شتاب قیمت نمودار را نشان میدهد.
به بیان دیگر اجسام در حال حرکت همواره تمایل به حرکت در همان جهت را دارند مگر اینکه نیرویی خلاف جهت به آنها وارد شود. بنابراین میتوانیم بگوییم قیمتها در بازار سهام مایل به ادامه حرکت در جهت روند خود هستند تا زمانیکه نیرویی در خلاف جهت حرکت، از طرف خریداران یا فروشندگان وارد شود.
در این مقاله قصد داریم درباره نحوه معامله با مومنتوم و مزایا و مشکلات آن صحبت کنیم. تا پایان با مدرسه تحلیل همراه باشید.
مومنتوم
بیاید قبل از هرچیز شما را با مفهوم مومنتوم آشنا کنیم. منظور از مومنتوم چگونگی سرعت حرکت قیمت است، بنابراین با استفاده از شناسایی مومنتوم میتوانیم روندها پر شتاب را شناسایی کنیم.
اندیکاتور مومنتوم
اندیکاتور مومنتوم (MOM) یک اندیکاتور پیشرو برای اندازه گیری نرخ شتاب حرکت است. به گونهای که قیمت فعلی را با قیمت قبلی چند دوره قبل مقایسه میکند. با توجه به سیگنالهای زیادی که این اندیکاتور صادر میکند باید توجه داشت که سیگنالهای این اندیکاتور تنها در نقاط حمایت و مقاومت بدست آمده در تحلیل قابل استفاده است.
در شکل زیر شما اندیکاتور مومنتوم را در نمودار قیمتی شرکت ایران خودرو با نماد خودرو میبینید.
وقتی مقدار اندیکاتور بالاتر از ۱۰۰ باشد، قیمت فعلی بالاتر از قیمت «N» دورههای قبل است. برعکس، وقتی ارزش آن کمتر از ۱۰۰ باشد، قیمت فعلی کمتر از قیمت «N» دورههای قبل است. مثلا اگر دوره ۱۰ برای اندیکاتور انتخاب شده باشد بدین معنی است که هرگاه مقدار آن بالای ۱۰۰ قرار گیرد قیمت در آن لحظه بالاتر از ۱۰ کندل قبلی میباشد.
چگونگی شناسایی مومنتوم
- یکی از روشهای بررسی مومنتوم استفاده از اندیکاتور مومنتوم مشابه آنچه در بالا گفتیم است. اما با استفاده از سایر اندیکاتورها نیز میتوانیم مومنتوم را شناسایی کنیم.
- اندیکاتور مومنتوم به ما در تجزیه و تحلیل سرعت کاهش یا افزایش قیمت سهام کمک میکنند.
- در اندیکاتور مومنتوم آخرین قیمت بسته شدن را با قیمت بسته شدن قبلی در هر بازه زمانی مقایسه میکند.
چگونه با اندیکاتورهای مومنتوم معامله کنیم؟
اندیکاتورهای مومنتوم برای صدور سیگنالهای معاملاتی در روندهای پر شتاب استفاده میشوند. البته بهتر است ابتدا با استفاده از استراتژی شخصی خودتان سیگنال ورود را دریافت و سپس با استفاده از اندیکاتور، مومنتوم را بررسی کنید.
چند راه وجود دارد که معاملهگران میتوانند با این اندیکاتورها معامله کنند:
۱.کراس اوورها
- سیگنالهای معاملاتی زمانی که از خط میانی یا خطوط دیگر عبور میکنند توسط اندیکاتورهای حرکت تولید میشوند.
- به عنوان مثال، زمانی که از واگرایی میانگین متحرک همگرایی (MACD) استفاده می کنیم، هنگامی که خط MACD ،خط سیگنال را از بالا یا پایین قطع میکند، سیگنال خرید صادر میشود.
۲. مفهوم واگرایی
-
زمانی اتفاق میافتد که جهت حرکت قیمت و حرکت اندیکاتور مخالف یکدیگر باشد.
- دو نوع واگرایی داریم: واگرایی منفی و واگرایی مثبت.
- واگرایی مثبت زمانی اتفاق میافتد که قیمت به سمت پایینتر حرکت میکند اما اندیکاتور حرکت در حال حرکت بالاتر است. این نشان می دهد که در حالی که قیمت در حال کاهش است روند ممکن است به یک روند صعودی معکوس شود.
- زمانی که قیمت به اوج های بالاتر حرکت میکند اما اندیکاتور مومنتوم در حال حرکت پایینتر است، به آن واگرایی منفی میگوییم. این نشان میدهد که در حالی که قیمت در حال افزایش است، روند ممکن است نزولی شود.
شکل زیر نشاندهنده واگرایی در سهام شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
۵ اندیکاتور مهم مومنتوم که قدرت روند را تجزیه و تحلیل میکنند
- معاملهگران از اندیکاتورهای مومنتوم برای تشخیص سرعت حرکت قیمت استفاده میکنند.
- با مشابه نمودار قیمتی داراییها مشاهده میکنیم که گاهی اوقات قیمت سهام به سرعت سقوط می کند، اما در برخی مواقع ممکن است به کندی سقوط کند.
- با استفاده از اندیکاتورهای مومنتوم میتوان سرعت ریزش یا افزایش سهام خاص را تحلیل کرد.
در زیر ۵ اندیکاتور مهم مومنتوم که به معامله گران در سنجش سرعت قیمتها کمک میکند را به شما معرفی میکنیم:
- واگرایی میانگین متحرک همگرایی (MACD)
- نرخ تغییر (ROC)
- استوک استیک (Stochastic Oscillator)
- اندیکاتور قدرت نسبی (RSI)
- اندیکاتور شاخص جهت دار میانگین (ADX)
۱. واگرایی میانگین متحرک همگرایی (MACD):
- اندیکاتور MACD یک اندیکاتور مومنتوم است که رابطه بین دو میانگین متحرک یعنی 26 EMA و 12 EMA را نشان می دهد.
- این اندیکاتور از دو خط MACD line و signal line تشکیل میشود. خط MACD تفاوت بین 26 EMA و 12 EMA و خط سیگنال 9 EMA است.
- در صورتیکه MACD line از پایین signal line را قطع کند، سیگنال خرید صادر میشود. از طرفی سیگنال فروش زمانی صادر میشود که MACD line از بالا signal line را قطع کند.
شکل زیر تقاطع خطوط و صدور سیگنال در اندیکاتور مکدی (MACD) را در نمودار فولاد مبارکه اصفهان با نماد فولاد نشان میدهد.
همچنین در شکل بالا شاهد واگرایی مثبت (RD+) هستیم که با فلش سبز رنگ مشخص شده است.
شناسایی مومنتوم با استفاده از اندیکاتور MACD
یکی از اندیکاتورهای مناسب برای شناسایی مومنتوم بازار اندیکاتور مکدی است. اگر خطوط در اندیکاتور مکدی در بالای سطح صفر قرار گیرد حاکی از مومنتوم مثبت بازار است. از طرفی زمانیکه خطوط در زیر سطح صفر قرار داشته باشد، مومنتوم بازار منفی است.
در شکل زیر مومنتوم منفی و مثبت را در شرکت فولاد مبارکه اصفهان با نماد فولاد میبینید.
۲. نرخ تغییر (ROC):
- نرخ تغییر، سرعت تغییر قیمت در یک زمان خاص را نشان میدهد. این شاخص به صورت نسبتی بین تغییر یک متغیر نسبت به تغییر در متغیر دیگر بیان میشود.
- سهامی که مومنتوم بالا دارند دارای ROC مثبت هستند. در حالی که سهام با مومنتوم پایین دارای ROC منفی هستند و احتمالاً ارزش آنها کاهش مییابد که نشاندهنده سیگنال فروش است.
شکل زیر نحوه نمایش اندیکاتور نرخ تغییر (ROC) در نماد شستا است.
- شایان ذکر است، با استفاده از واگرایی بین اندیکاتور پیشرو قیمت و اندیکاتور، سیگنالهای خرید و فروش صادر میشوند. در شکل بالا واگرایی مثبت را با فلش سبز رنگ نشان دادیم.
۳. استوک استیک (Stochastic Oscillator):
- این اندیکاتور مومنتوم توسط معامله گران برای مقایسه قیمت بسته شدن فعلی سهام در یک دوره زمانی خاص استفاده میشود.
- این اندیکاتور مومنتوم و سرعت بازار را دنبال میکند و حجم و قیمت را در نظر نمیگیرد.
- به عبارتی استوک استیک (Stochastic Oscillator) به شناسایی مناطق اشباع خرید و فروش بیش از حد کمک می کند و در محدوده 0 و 100 نوسان می کند.
- وقتی این اندیکاتور بالای 80 باشد، منطقه اشباع خرید در نظر گرفته می شود و زمانی که زیر 20 باشد، منطقه اشباع فروش را نشان می دهد.
شکل زیر مناطق اشباع خرید و فروش را در نماد شستا نشان میدهد.
۴. اندیکاتور قدرت نسبی (RSI):
-
یکی دیگر از شاخصهای مورد علاقه تحلیلگران تکنیکال است. این اندیکاتور به عنوان معیاری برای تغییرات قیمتها و همچنین سرعت تغییر قیمتها برای یک دوره خاص عمل میکند.
- اندیکاتور بین صفر تا 100 در نوسان است. معاملهگران میتوانند با استفاده از واگراییها سیگنالهای معاملاتی دریافت کنند. همچنین خروج اندیکاتور از ناحیه اشباع خرید و شکست سطح ۷۰ به معنای سیگنال فروش و شکست سطح ۳۰ به بالا و عبور اندیکاتور از ناحیه اشباع فروش، سیگنال خرید است.
در شکل زیر نواحی اشباع خرید و فروش را در اندیکاتور (RSI) روی نمودار قیمتی شرکت سایپا با نماد خساپا میبینید.
- به عبارتی دیگر هنگامی که RSI از بالای 50 عبور میکند، سیگنال مثبت و شتاب روند صعودی را نشان میدهد، اما اگر RSI به 70 یا بالاتر برسد، نشان دهنده شرایط خرید بیش از حد (اشباع خرید) است.
- از سوی دیگر، وقتی RSI از زیر 50 عبور کند، حرکت منفی و نزولی را نشان میدهد. اگر RSI زیر 30 باشد، نشان دهنده شرایط فروش بیش از حد (ناحیه اشباع فروش) است.
- دقت کنید زمانیکه اندیکاتور سطح ۳۰ را به سمت بالا میشکند بیانگر مومنتوم مثبت بازار است.
۵. اندیکاتور شاخص جهت دار میانگین (ADX):
- در نهایت، اندیکاتور شاخص جهتدار میانگین (ADX) که توسط ولز وایلدر ارائه شد، سیستم حرکت جهتدار را ایجاد کرد که از ADX، اندیکاتور جهتدار منفی(-DI) و اندیکاتور جهتدار مثبت (+DI) تشکیل شده است.
- این اندیکاتورها به عنوان یک گروه برای کمک به اندازه گیری حرکت و همچنین جهت حرکت قیمت استفاده میشوند.
- معامله گران باید توجه داشته باشند که مقادیر ADX بیست یا بالاتر نشان میدهد که بازار در حال روند (روند صعودی یا روند نزولی) است و برای هر میزان کمتر از 20، بازار به عنوان “بی جهت” یا متراکم در نظر گرفته میشود.
در شکل زیر اندیکاتور شاخص جهتدار میانگین (ADX) در نمودار قیمت سهام شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد فملی را نشان میدهد.
مزایای معامله با اندیکاتورهای مومنتوم:
اندیکاتور مومنتوم برای تشخیص تغییرات در خرید یا فروش سهام، عمدتاً از طریق واگرایی، مفید است. البته توصیه میکنیم به جای اینکه فقط از این اندیکاتور برای دریافت سیگنال کمک بگیرید، از آن برای تایید سیگنالهای معاملاتی تحلیل تکنیکال استفاده کنید.
معایب:
بهتر است از اندیکاتورهای مومنتوم همراه با سایر اندیکاتورها مانند حجم یا نوسانات استفاده کنید. همچنین رفتار قیمت باید اندیکاتور را تایید کند، زیرا گاهی اوقات ممکن است اندیکاتورها سیگنال نادرست صادر کنند.
همانطور که خواندید در این مقاله شما را با اندیکاتور مومنتوم و همچنین ۵ اندیکاتور دیگر برای شناسایی مومنتوم آشنا کردیم. البته نیازی به استفاده از تمامی این اندیکاتورها نیست و تنها با استفاده از اندیکاتور RSI و MACD به راحتی میتوانید مومنتوم بازار را شناسایی کنید.
حرف آخر
اندیکاتورهای مومنتوم ابزارهای مهمی برای معاملهگر هستند، اما به ندرت به صورت مجزا از آنها استفاده میشود. این اندیکاتورها در بیشتر مواقع با سایر ابزارهای تکنیکالی برای یافتن جهت و سرعت روندها استفاده میشود.
هنگامی که جهت روند قیمت مشخص شد، شاخصهای مومنتوم ارزشمند هستند زیرا قدرت روندها و زمان معکوس شدن را نشان میدهند.
سوالات متداول
اندیکاتور مومنتوم (MOM) یک اندیکاتور پیشرو برای اندازه گیری نرخ شتاب حرکت است. به گونهای که قیمت فعلی را با قیمت قبلی چند دوره قبل مقایسه میکند. با توجه به سیگنالهای زیادی که این اندیکاتور صادر میکند باید توجه داشت که سیگنالهای این اندیکاتور تنها در نقاط حمایت و مقاومت بدست آمده در تحلیل قابل استفاده است.
اندیکاتور مومنتوم برای تشخیص تغییرات در خرید یا فروش سهام، عمدتاً از طریق واگرایی، مفید است. البته توصیه میکنیم به جای اینکه فقط از این اندیکاتور برای دریافت سیگنال کمک بگیرید، از آن برای تایید سیگنالهای معاملاتی تحلیل تکنیکال استفاده کنید.
بهتر است از اندیکاتورهای مومنتوم همراه با سایر اندیکاتورها مانند حجم یا نوسانات استفاده کنید. همچنین رفتار قیمت باید اندیکاتور را تایید کند، زیرا گاهی اوقات ممکن است اندیکاتورها سیگنال نادرست صادر کنند.
منابع
Top 5
“Momentum Indicator (MOM) — Technical Indicators — Indicators and Signals — TradingView”, TradingView, 2022.
انواع اندیکاتور
اندیکاتورها از ابزارهای یک تحلیلگر هستند که در پیدا کردن حمایت و مقاومت یا تغییر روند یا قدرت روند و یا سیگنال خرید یا فروش میتوانند مفید باشند فقط کافی است به اندیکاتورها مسلط باشید و انواع آن را به خوبی بشناسید .
برای آموزش سایر اندیکاتورها میتوانید روی لینک زیر کلیک کنید
اندیکاتور های پیشرو
این نوع اندیکاتور جلو جلو به ما هشدار میدهد. برای مثال اگر در یک روند صعودی باشیم از پیش به ما هشدار میدهد که امکان ریزش وجود دارد یا خیر.به این اندیکاتور ها (پیشرو) یا ( leading ) هم گفته میشود این گونه اندیکاتور هایی که پیشرو هستند معمولا در یک نوار، نوسان میدهند. برای مثال اندیکاتور rsi که نمونه ای از تصویر این اندیکاتور را در تصویر زیر مشاهده میکنید . این اندیکاتور ها که جلو جلو پیش بینی میکنند، سیگنال های فیک زیادی هم میدهند و زیاد نمیشود روی آنها حساب کرد. همیشه اولویت ما باید خطوط روند و کندل ها و الگوهایی که روی نمودار میبینیم باشند و بعد، از این اندیکاتورها استفاده میکنیم .
اندیکاتور های تاخیری
اندیکاتور هایی هستند که با تاخیر به ما سیگنال یا هشدار میدهند و عقب تر از کندل ها حرکت میکنند. درست است که این نوع اندیکاتور ها با تاخیر به ما سیگنال میدهند ولی ما میتوانیم اطمینان بیشتری روی این اندیکاتور ها داشته باشیم، مثل اندیکاتورهای میانگین متحرک یا ایچیموکو ( ichimuku ) که در تحلیل تکنیکال بسیار کاربردی و مهم هستند .
از منظر دیگر دو نوع اندیکاتور وجود دارد. نوع اول اندیکاتور هایی هستند که روی نمودار قرار میگیرند که در مثال بالا دونمونه ذکر کردیم میانگین متحرک یا ایچیموکو. نوع دیگر اندیکاتور هایی هستند که زیر نمودار قرار میگیرند؛ مانند rsi و macd .
برای یادگیری صفر تا صد اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال به زبان ساده با ما همراه باشید.
دامنه اندیکاتور چیست؟
به محدوده ای که اندیکاتور ها در آن نوسان میدهند دامنه میگویند.برای درک بهتر، در تصویر زیر دامنه با خطوط قرمز مشخص شده است . اندیکاتورها از نظر دامنه به دو دسته تقسیم میشوند :
دامنه محدود
دامنه محدود :اندیکاتور پیشرو مانند rsi که حول دو نوار گردش میکرد یعنی از محدوده 100 بالاتر نمیرفت و از محدوده صفر پایین تر نمی آمد .
دامنه نامحدود
دامنه نامحدود : یک سری اندیکاتورها هم هستند که دامنه محدودی ندارند و نمیتوانیم بگوییم که از 100 بالاتر نرو و از 0 پایین تر نیا مانند اندیکاتورمیانگین اندیکاتور پیشرو متحرک .
دوره زمانی در اندیکاتور چیست؟
دوره، محدوده زمانی است که به اندیکاتور ها اجازه بررسی میدهیم. دوره هر اندیکاتور را هر مقدار که قرار دهیم به همان میزان کندل ها را بررسی میکند و به ما خروجی میدهد. برای مثال در اندیکاتور rsi تعریف میکنیم که فقط 26 کندل قبل را بررسی کن یا میتوانیم در قسمت تنظیمات اندیکاتور که در تصویر زیر به شما نمایش داده ایم، دوره های مختلف را چگونه تعریف کنید .
کاربرد اندیکاتور چیست؟
از انواع اندیکاتورهای مختلف امکان استفاده در دو جهت، سیگنال خرید و فروش و تعیین و تایید جهت روند ، وجود دارد که در ادامه به آن اشاره میکنیم .
سیگنال خرید و فروش با اندیکاتور
با انواع اندیکاتورها میتوان سیگنال خرید و فروش دریافت کرد فقط کافی است اندیکاتوری که از آن استفاده میکنید را خوب بشناسید
تعیین و تایید جهت روند با اندیکاتور
یعنی برای مثال ما روی نمودار، یک روند صعودی را می بینیم ولی نمی دانیم که این حالت، رنج هست یا حالت صعودی. در این حالت اندیکاتورها به کمک ما می آیند و برای تعیین و تایید روند ما را کمک میکنند .
گروه بی نظیر
مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه تحلیلگر بازار مالی فارکس تحلیلگر ارشد سایت یار سرمایه برگزاری بیش از صد دوره آموزشی تحلیل بورس و فارکس عضو تیم icf_market تنها ارائه دهنده سبک ولوم تریدینگ به زبان فارسی در دنیا
اندیکاتور چیست؛ معاملهای پر سود با استفاده از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال
اندیکاتورها یا به اصطلاح فارسی آن نشانگرها، ابزارهایی در تحلیل تکنیکال هستند که از تلفیق دادههای خام موجود در بازاهای مالی مثل قیمت، زمان و حجم با توابع ریاضی برای ارائه اطلاعات مفید از وضعیت بازار استفاده میکنند. ایجاد و استفاده از اندیکاتورهای مختلف در تحلیل بازارهای مالی با گسترش استفاده از سیستمهای کامپیوتری، رواج یافته است.
همچنین در طی این سالها اندیکاتورهای مختلفی توسط افراد و شرکتهای مختلف به بازار معرفی شدهاند. ما در این مقاله قصد داریم شما را با ویژگیهای عمومی اندیکاتورها و کاربردهای مختلف آنها آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
تعریف اندیکاتور
اندیکاتور ابزاری است که از تلفیق اطللاعات بازار و توابع ریاضی ایجاد شده است. هدف از ایجاد آنها ارائه اطلاعاتی مفید به کاربران برای تصمیمگیری در مورد آینده بازارهای مالی است. اندیکاتورها به عنوان ابزار کمکی به تحلیلگران کمک میکنند تا وضعیت بازار را بهتر درک کنند. توجه به این نکته مهم است که هیچ اندیکاتوری به تنهایی نمیتواند ابزار معامله در بازارهای مالی باشد.
تقسیمبندی اندیکاتور ها از نظر ماهیت آنها
اندیکاتورها از منظر ماهیت ایجاد آنها و سیگنالی که ارائه میکنند به دو دسته اندیکاتورهای پیشرو (Leading) و تاخیری (Lagging) تقسیم میشوند.
اندیکاتورهای پیشرو به اندیکاتورهایی گفته میشوند که سیگنال ارائه شده توسط آنها زودتر از سیگنالی است که روند قیمت ارائه میکند. به این معنی که اگر شکست سطح حمایتی یا مقاومتی و یا تغییر روندی قرار است در قیمت رخ دهد، نشانههای آن در اندیکاتورها زودتر دیده میشود. اکثر اندیکاتورهایی که در دسته اسیلاتورها یا نوسانگرنماها قرار دارند از اندیکاتورهای پیشرو هستند.
اندیکاتورهای تاخیری اندیکاتورهایی هستند که از اطلاعات گذشته بازار استفاده میکنند و با کمی تاخیر سیگنال تغییر در بازار را به تحلیلگران ارائه میدهند. اکثر اندیکاتورهای روندی (Trend) جزو دسته اندیکاتورهای تاخیری هستند.
تقسیمبندی اندیکاتور ها از منظر کاربردی
اندیکاتورها از منظر تقسیمبندی و کاربردی که در اکثر نرمافزارهای تحلیلی دارند به چهار دسته روندی، نوسانگرنما، حجم و بیل ویلیامز تقسیم میشوند. در ادامه به بررسی جزئیات هر دسته میپردازیم.
اندیکاتورهای روندی
اندیکاتورهای روندی همانطور که از نامشان پیداست روند بازار را برای تحلیلگران مشخص میکنند و از جمله اندیکاتورهای تاخیری میباشند. با استفاده از این اندیکاتورها میتوان روند بازار و تغییرات روند قیمتی را تشخیص داد.
با این مقدمه میتوان گفت، استفاده از این اندیکاتورها تنها در بازاهای دارای روند منطقی است و در بازارهای خنثی این اندیکاتورها سیگنالهای مناسبی صادر نمیکنند. اندیکاتورهای روندی در نرمافزارهای تحلیلی معمولا روی نمودار قیمت میافتند. محاسبات آنها با میانگینگیری از قیمت در بازههای زمانی مختلف انجام میشود.
میانگین متحرک، باندهای بولینگر و ایچیموکو از جمله اندیکاتورهای روندی معروف هستند که در مقالات آتی به بررسی جزئیات هر کدام خواهیم پرداخت.
در نمودار بالا دو میانگین متحرک با دوره 9 (نمودار آبی) و 26 (نمودار قرمز) را مشاهده میکنید که به چارت اضافه شدهاند. همانطور که مشخص است، اندیکاتور روی نمودار قیمت افتاده است. هر دو اندیکاتورها با فاصلهای مشخص، روند قیمتی را دنبال میکنند.
اندیکاتورهای نوسانگرنما
نوسانگرنماها یا اسیلاتورها دستهای از اندیکاتورها هستند که حول مقادیر خاصی نوسان میکنند. نوسانگرنماها توانایی تحلیل قدرت روندها را دارند و معمولا به احساسات کاربران واکنش نشان میدهند. این اندیکاتورها جدا از نمودار قیمت و در زیر آن قرار میگیرند.
اسیلاتورها جزو اندیکاتورهای پیشرو هستند و سیگنالهای ارائه شده توسط آنها روند و قدرت بازار در آینده نزدیک را به کاربران ارائه میکند. مناطق افراطی خرید و فروش و اشباع آنها، در نوسانگرنماها قابل مشاهده است که به عنوان ابزاری برای معامله مورد استفاده قرار میگیرد. در تحلیل تکنیکال از نوسانگرنماها برای تشخیص واگرایی و همگرایی در نمودار قیمت استفاده میکنند.
منظور از واگرایی این است که روند نمودار قیمت مشابه با روند نوسانگرنما نباشد. به عنوان مثال در نمودار قیمت دو قله تشکیل شود که ارتفاع قله دوم بالاتر از قله اول باشد اما معادل این دو قله در نوسانگرنما روند نزولی داشته و ارتفاع قله دوم پایینتر از قله اول قرار بگیرد.
از جمله معروفترین اسیلاتورها میتوان به RSI، MACD، Stochastic و CCI اشاره کرد. بررسی جزئیات این اسیلاتورها را به مقالات بعدی موکول میکنیم تا به طور مفصل هر کدام را بررسی کنیم.
نمودار بالا روند قیمتی بیتکوین را نشان میدهد. اسیلاتور RSI به این چارت اضافه شده است. همانطور که مشاهده میکنید این اسیلاتور در پایین نمودار قیمتی قرار گرفته است و بین اعداد 0 و 100 نوسان میکند. اعداد 70 و 30 در این اسیلاتور با رنگ متفاوتی جدا شدهاند که محدودههای حساس را مشخص میکند.
اندیکاتور های حجمی
در کنار اندیکاتورهای روندی و اسیلاتورها که از قیمت و تغییرات آن ایجاد میشوند، اندیکاتورهای حجمی وجود دارند که از اندیکاتور پیشرو حجم معاملات و ارزش آن برای دادن سیگنال به تحلیلگران استفاده میکنند. حجم معاملات با توجه به اینکه میتواند نشانگر ورود یا خروج پول به بازار باشد، از اهمیت بالایی برای معاملهگران برخوردار است.
توجه به حجم معاملات در تایم فریمهای مختلف میتواند روند بازار را بر مبنای ورود و خروج پول به معاملهگران نشان دهد. از جمله اندیکاتورهای حجمی مهم Volume، MFI و OBV را میتوان نام برد. معمولا در نقاط سقف یا کف بازار و در نزدیکی خطوط حمایت و مقاومت تغییرات حجم به شدت بالا می رود. معاملهگران از این اندیکاتورها برای تشخیص اتمام یا شروع یک روند نیز استفاده میکنند.
در چارت بالا تغییرات قیمتی بیتکوین به همراه اندیکاتور حجمی Volume را مشاهده میکنید. اندیکاتورهای حجمی نیز مانند اسیلاتورها در پایین نمودار قیمتی قرار میگیرند. رنگ کندلهای حجمی مشابه کندلهای قیمتی است.
اندیکاتور های بیل ویلیامز
اندیکاتورهای بیل ویلیامز اندیکاتورهایی هستند که توسط بیل ویلیامز تحلیلگر معروف آمریکایی معرفی شدهاند. ایشان برای تحلیل جامع و کامل بازار پنج مرحله اساسی را عنوان کردند که حتما باید مورد بررسی قرار بگیرند. این پنج مرحله شامل فراکتال، نیروی محرک، افزایش یا کاهش شتاب، منطقه و خط موازنه هستند. برای اینکه درک و تحلیل درستی از این مفاهیم وجود داشته باشد، بیل ویلیامز اندیکاتورهای خود را معرفی کرد. از جمله این اندیکاتورها میتوان به اندیکاتورهای فراکتال، تمساح یا الیگیتور و AC اشاره کرد. در مقالهای دیگر حتما به بررسی روش آقای بیل ویلیامز و اندیکاتورهای معرفی شده توسط وی خواهیم پرداخت.
چارت بالا نمودار قیمتی بیتکوین نشان میدهد که اندیکاتور فرکتال به آن اضافه شده است. همانطور که میبینید این اندیکاتور نیز بر روی نمودار قیمتی قرار میگیرد.
کاربرد اندیکاتورها
اندیکاتورها به عنوان ابزاری برای هشدار، تخمین و گرفتن تاییدیه مورد استفاده قرار میگیرند. منظور از هشدار این است که در مواقع خاص، مثل شرایطی که تغییر روند اتفاق میافتد، یا بازیگران بازار فعالیت خاصی در بازار انجام میدهند، اندیکاتورها با تاخیر یا همزمان، سیگنالهایی صادر کرده و به تحلیلگران هشدار میدهند که اتفاقاتی در بازار در حال رخ دادن است.
کاربرد دوم اندیکاتورها تخمین و پیشبینی قیمت مناسب برای ورود یا خروج از یک معامله است. معمولا برای این کار از چندین اندیکاتور در کنار هم یا ترکیب اندیکاتور با سایر روشهای تحلیلی استفاده میشود.
کاربرد سوم و اصلیترین کاربرد اندیکاتورها گرفتن تاییدیه برای تصمیمهایی است که با استفاده از تحلیل بنیادی یا تکنیکال گرفته شده است. اندیکاتورها معمولا در تایید جهت و قدرت روندها و همچنین انجام یا عدم انجام شکست در سطوح حمایت و مقاومت بسیار کارا هستند.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم شما را با تعریف اندیکاتور، انواع آن و کاربردهایی که میتوانند داشته باشند آشنا کنیم. در مقالات بعدی به صورت جزئی اندیکاتورهای مختلف را مورد بحث و بررسی قرار خواهیم داد تا شما بتوانید با استفاده از آنها، تحلیل درستی از شرایط بازار داشته باشید. با ما همراه باشید و سوالات خود را با آکادمی کیوسک در میان بگذارید.
چه انتظاراتی باید از اندیکاتورها داشت؟
اندیکاتورها به طرز وسیعی توسط تریدرها و تحلیل گران تکنیکی استفاده می شوند، اما چه انتظاراتی را برآورده می سازند؟ قبل از هر چیز بگذارید موضوعی را برایتان روشن کنم. اندیکاتورها از الگوریتمی بهره می برند که از محاسباتی بر مبنای اطلاعات گذشته برای تعیین ارزش نهایی اندیکاتور استفاده می کنند. بر این اساس تعارف آن ها تاخیری است. بعضی از طراحان مدعی هستند که اندیکاتورهای آن ها پیشرو بوده و سیگنال هایی برای دوره های آینده ایجاد می کنند. از اینگونه نیز می توان از خطوط پیوت و فیبوناچی نام برد. اما در رنج معمول اندیکاتورها از قبیل مومنتوم ها و مشتقات آن ها، میانگین متحرک ها و باندهایی که که برای تعیین خطوط حمایت و مقاومت طراحی شده اند، همگی تاخیری هستند. منتخبی از معروف ترین اندیکاتورها را در نظر بگیرید:
RSI / Stochastics
آیا می توان با اطمینان وقتی اندیکاتور Oversold و Overbought است دستور خرید یا فروش داد؟ می توانید روی جواب نه شرط بندی کنید.
آیا واگرایی ها همیشه با ریورسال همراه می شوند؟ خیر
آیا اندیکاتورهای مومنتوم مقصد نهایی قیمت را نشان می دهند؟ امکان ندارد.
Moving averages
آیا همیشه مسیر قیمت را پیش بینی می کنند؟ فقط 50% از مواقع، که یک سکه نیز به همین خوبی از پس چنین کاری بر می آید.
آیا سطوح حمایت و مقاومت را برای ما تعیین می کنند؟ می توانند. آیا می دانید در چه مواقعی؟
آیا کراس تایم کوتاه تر، کوتاه تر از تایم بزرگتر یک سیگنال ایجاد می کند؟ اگر منظورتان سیگنال پول ساز است خیر.
آیا مسیر بعدی قیمت را پیش بینی می کنند؟ خیر
Bollinger Bands
آیا سطوح حمایت و مقاومت را تعیین می کنند؟ نه به طور دقیق. در واقع حتی آقای بولینجر خود نیز گفته است کاربرد باندها برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت نیست. بلکه برای شناسایی قدرت نسبی روند به کار می روند.
می توانید بگویید که در چه مواقعی حتی به طور تقریبی جواب می دهند؟ بندرت
آیا مسیر بعدی قیمت را پیش بینی می کنند؟ خیر
پس چرا این همه اندیکاتور به وجود آمده است در صورتی که اطلاعات زیادی در اختیار ما قرار نمی دهند؟ وقتی به یک اندیکاتور نگاه می کنم و یا گاهی آن ها را توسعه می دهم بیشتر به جنبه محاسباتی آن توجه می کنم و به این نکته توجه می کنم که چه اطلاعاتی را می توانم از آنها بگیرم.
برای مثال RSI شدت نسبی مناطق اشباع خرید و فروش را نمایش می دهد. همچنین به وسیله واگرایی کاهش میزان روند را به خوبی به نمایش می گذارد. من از مشاهده آن استفاده لازم را می برم ولی از آن ها برای پیش بینی استفاده نمی کنم. زیرا که پیش بینی نمی کنند. از آنها به عنوان اطلاعات تکمیلی در تحلیل هایم کمک می گیرم. وقتی قیمت به یک مقاومت برخورد می کند و این همزمان با یک واگرایی نزولی اتفاق می افتد من تنها توجه خود را بیشتر می کنم. آیا به صورت اتوماتیک می فروشم؟ شاید، البته این بستگی به مقدار اطمینانم به پیش بینی و تحلیلی است که انجام می دهم. در غیر اینصورت من در انتظار ریورسال بر اساس سوویینگ ها خواهم ماند. با شکست آخرین کف، یک حمایت برای پیش بینی من ایجاد می شود. اگرچه آنها هیچ کمکی در تعیین مقصد نهایی قیمت به من نمیکنند.
من اندیکاتورها را برای بزرگنمایی قسمتی از اطلاعات توسعه می دهم. این می تواند سطح فراریت قیمت را شامل شود. (که مربوط یه میزان اندازه بارها در یک بازه زمانی است) و یا برای مثال ابر پیوت که در آن یک باند عمومی از قیمت که باند تعادل نامیده می شود، باشد. اگر چه از هم پیش بینی نمی کنند. پس همانطور که دیدیم اندیکاتورها جادو نمی کنند. اگر انتظار دارید که با نگاه کردن در فیبوناچی ریتریسمنت و RSI یک جادو برای رسیدن به فرمان خرید و فروش برسید سخت در اشتباهید. این ایده را فراموش کنید. این تنها پول شما را از دستتان خارج می کند.
چیزی که لازم است درک شما از قیمت است. شما باید بدانید چه چیز باعث ایجاد مقاومت و حمایت می شوند؟ فیبوناچی چگونه کار می کند؟ چطور حرکات مشخصی را تقویت می کند؟ ستون های حرکتی چه نسبتی با هم دارند؟ سپس شما نیاز دارید که بدانید قیمت چگونه حرکت می کند (قیمت در سلسله قابل تشخیص حرکت می کند) بدون آن معاملات شما همیشه با عنصر گیجی همراه باشد. هیچوقت درباره نقاط ورود و خروج خود مطمین نخواهید بود. وقتی شما در این امر (درک حرکات قیمت) به استادی رسیدید، اندیکاتورها به عنوان ابزارهای حمایتی در اختیار شما هستند، در صورتی که شما از نحوه محاسباتی آن ها مطلع باشید.
دیدگاه شما