شرایط لازم برای مارجین

نکته مهم این است که برای هر معامله و مقدار پیپ که سود یا ضرر می کنید ضریب اهرمی یا لوریج هیچ تاثیری در مقدار ارزش هر پیپ ندارد. خیلی از افراد تصور می کنند اگر ۱۰ پیپ سود کنند و ضریب اهرمی بالاتری داشته باشند مقدار بیشتری دلار درامد دارند!

ضریب اهرمی – لوریج (Leverage)

قبل تر در مطلبی با عنوان مفاهیم پایه در بازار فارکس به طور مختصر لوریج یا ضریب اهرمی را معرفی کردیم. حال به طور مفصل و با ذکر مثال هایی سعی می کنیم مطلب را واضح تر برای شما بیان کنیم.

در این مطلب می خوانید:

لوریج (Leverage)

اهرم، ضریب اهرمی یا لوریج ابزار مهمی در بازار فارکس است که توسط بروکر ها یا همان کارگزاری ها در اختیار معامله گران قرار می گیرد تا معامله گران یا همان تریدر ها بتوانند با مقادیر بزرگتری نسبت به موجودی حساب خود وارد یک معامله شوند. زمانی که لوریج حساب معاملاتی شما بر روی ۱:۱۰۰ (یک به صد) باشد شما می توانید با موجودی حساب ۱ دلار وارد یک معامله ۱۰۰ دلاری شوید. در واقع می توان گفت با ضریب ۱:۱۰۰ قدرت معامله حساب شما ۱۰۰ برابر می شود. بروکر های مختلف مقادیر متفاوتی از لوریج را ارائه می دهند.

مثال از عملکرد ضریب اهرمی

در نظر بگیرید شما می خواهید یک معامله ۱۰۰۰ دلاری انجام دهید. در این وضعیت اگر لوریج شما ۱:۱۰۰۰ باشد تنها موجودی ۱ دلار نیاز است. اگر لوریج شما ۱:۱۰۰ باشد تنها ۱۰ دلار موجودی نیاز دارید و اگر ۱:۵۰۰ باشد تنها ۲ دلار موجودی در حساب خود باید داشته باشید. در واقع شما باید توجه به موجودی حساب خود و مقدار ضریب اهرمی حساب معاملاتی، محاسبه کنید تا چه حجمی می توانید وارد معاملات شوید.

ضریب اهرمی، خوب یا بد

با توجه به مطالبی که قبل تر گفته شد، ضریب اهرمی یا لوریج این قدرت را می دهد تا چندین برابر موجودی حساب خود وارد معامله شوید. بیان این مطلب ضروری است که شما به همین میزان هم ریسک معامله یعنی سود و ضرر خود را نیز زیاد می کنید. این موضوع که شما می توانید مثلا تا ۵۰۰ برابر سرمایه خود وارد معامله شوید طبیعتا باعث می شود با یک اشتباه کوچک خیلی سریعتر موجودی حساب خود را صفر کنید و اصطلاحا کال مارجین شوید. اهرم بالا این قدرت را در حساب شما ایجاد می کند تا با حجمی بیشتر از مقادیر معمولی وارد معامله شوید و این حجم زیاد یعنی حجم سود و ضرر بیشتر برای شما.

شما با یک حساب ۲۰۰ دلاری و لوریج ۱:۱۰۰ نمی توانید بیشتر از حدود ۰.۲ لات معامله کنید. در این حالت هر پیپ حرکت قیمت ۲ دلار سود یا ضرر می سازد. شما در همین حساب با لوریج ۱:۱۰۰۰ می توانید ۲ لات معامله کنید یعنی هر پیپ حرکت قیمت ۲۰ دلار! بدیهی است اگر در جهت مورد تحلیل شما حرکت کند سود سرشاری عاید شما می شود ولی در صورت اشتباه به سرعت و در چند حرکت حساب ۲۰۰ دلاری شما صفر می شود!

نکته مهم این است که برای هر معامله و مقدار پیپ که سود یا ضرر می کنید ضریب اهرمی یا لوریج هیچ تاثیری در مقدار ارزش هر پیپ ندارد. خیلی از افراد تصور می کنند اگر ۱۰ پیپ سود کنند و ضریب اهرمی بالاتری داشته باشند مقدار بیشتری دلار درامد دارند!

ضریب اهرمی چقدر باشد؟

این طور به نظر می رسد با توجه به مطلب قبلی و مثال های گفته شده درک کرده اید این ابزار چقدر خوب و چقدر بد است! حال اینکه این ضریب چقدر باشد بستگی به شما دارد ولی در حد توصیه می توانیم بگوییم حداقل در اوایل کار و با تجربه کم تا جای ممکن این مقدار را کم کنید. کمترین مقدار در بروکر های مختلف متفاوت است و ممکن است ۱۰، ۲۵ یا ۵۰ باشد که برای شروع مناسب است. بعد از کسب تجربه و زمانی احساس کردید اکثر معاملات شما سود آور است می توانید این مقدار را زیاد کنید تا با حجم های بیشتری وارد معامله شوید.

تغییر لوریج (Leverage)

برای تغییر مقدار لوریج ، باید وارد سایت بروکر خود شوید و در قسمت مشخصات حساب تجاری یا دمو خود این مقدار را تغییر دهید. تغییر این مقدار معمولا دارای تاییدیه های دو مرحله است یعنی معمولا از طریق ارسال پیامک یا ایمیل و وارد کردن کد ارسالی تغییر می کند. امیدواریم تا حدی توانسته باشیم درباره این موضوع بسیار با اهمیت شما را راهنمایی کرده باشیم. برای آشنایی بیشتر می توانید به دوره الفبای فارکس مراجعه کنید.

مارجین چیست – مارجین لول چیست – کال مارجین چیست

مارجین چیست ؟ مارجین لول چیست ؟ کال مارجین چیست ؟ از جمله جذاب ترین ویژگی های بازار آتی، امکان معامله با اهرم است. این بدان معنی است که معامله گران می توانند مقدار نسبتاً کمی سرمایه را برای باز کردن موقعیت های تجاری با حجم بالا در یک دارایی اختصاص دهند. این اهرم به واسطه آنچه به عنوان مارجین شناخته می شود در دسترس معامله گران قرار می گیرد. در این آموزش، نگاهی دقیق‌تر به این خواهیم داشت که هنگام معاملات آتی مارجین چیست و چگونه بر قابلیت‌های معاملاتی شما تأثیر می‌گذارد.

مارجین چیست ؟

به طور خلاصه، مارجین حداقل مقدار پولی است که در حساب معاملاتی شما لازم است تا بتوانید موقعیت خرید یا فروش را در یک قرارداد آتی باز کنید. این حاشیه معمولاً بخشی از ارزش کل قرارداد است. مقدار واقعی مارجین از بازاری به بازار دیگر متفاوت است و همچنین بسته به اینکه معامله گر فقط در طول روز معامله می کند یا یک شبه موقعیت را حفظ می کند، تغییر می کند.

مارجین امکان معامله با اهرم بالا را می دهد و ابزار مهمی در بازار آتی است. هنگام شروع معامله، لازم نیست 100٪ از وجوه خود را برای پوشش ارزش قرارداد آتی با استفاده از اهرم کنار بگذارید. از طرف دیگر، می‌توانید از مقدار مارجین خود برای ورود به معاملات بزرگ استفاده کنید و تا زمانی که حساب شما تامین می‌شود، به تجارت ادامه دهید.

اما فراموش نکنید که اهرم یک شمشیر دو لبه است. تغییرات کوچک در قیمت پایه یک دارایی می تواند به سودهای بزرگ تبدیل شود و همچنین می تواند منجر به زیان های بزرگ شود. اگر معامله علیه شما پیش برود، این ضررها می تواند بسیار بیشتر از میزان حاشیه اصلی شما باشد.

دو دسته اصلی مارجین در بازارهای آتی وجود دارد:

مارجین اولیه: حداقل مقداری که پلتفرم معاملات آتی برای وارد کردن موقعیت در قراردادهای آتی تعیین می کند. در حالی که میزان حاشیه توسط صرافی تعیین می‌شود، ممکن است کارگزار از شما بخواهد که قبل از شروع معامله، وجوه اضافی را واریز کنید.

مارجین حفاظتی: این مبلغی است که باید در هر زمان معین در حساب معاملاتی خود نگه دارید تا ضررهای احتمالی پوزیشن های خود را پوشش دهید. مقدار مارجین حفاظتی کمتر از مارجین اولیه است.

مارجین های روزانه: این مارجین اولیه مورد نیاز برای معامله در کل روز است. این به این معنی است که حداقل مقدار مورد نیاز برای معامله روزانه یک قرارداد است. با مارجین معاملات روزانه، شما اساساً موقعیت های خود را در قراردادهای آتی در همان جلسه معاملاتی باز و بسته می کنید بدون اینکه هیچ موقعیتی را یک شبه باز نگه دارید تا روز بعد آن را ببندید. این مارجین توسط کارگزار تعیین می شود.

کال مارجین چیست؟

اگر وجوه موجود در حساب معاملاتی شما کمتر از مارجین حفاظتی باشد، در این صورت، باید فوراً وجه بیشتری را واریز کنید تا موجودی حساب خود را به سطح مارجین اولیه بازگردانید. اندازه پوزیشن های خود را با توجه به موجودی وجوه باقی مانده در حساب خود کاهش دهید و همچنین می توانید موقعیت های خود را ببندید.

مارجین قرارداد آتی چگونه محاسبه می شود؟

صرافی مارجین های قراردادهای آتی را از طریق الگوریتمی به نام سیستم مارجین آنالیز پرتفولیو استاندارد (SPAN) کنترل می کند. این سیستم از یک روش بسیار پیچیده برای تعیین نیازهای حاشیه آتی با تجزیه و تحلیل تمام سناریوهایی که ممکن است در بازار رخ دهد، استفاده می کند.

حاشیه SPAN از یک الگوریتم پیچیده برای ارزیابی ریسک کل استفاده می کند. این کار با محاسبه بدترین زیان ممکن که یک سبد سهام می تواند به طور منطقی در یک دوره زمانی معین، معمولاً در یک روز معاملاتی متحمل شود، انجام می شود. سیستم این کار را با محاسبه سود و زیان بالقوه پرتفوی در شرایط مختلف بازار انجام می دهد.

حاشیه SPAN از مفهوم آماری ارزش در معرض خطر (VAR) برای تعیین حاشیه اولیه استفاده می کند. این بر این فرض استوار است که حاشیه باید به اندازه کافی برای پوشش زیان های وارد شده به یک موقعیت در 99٪ موارد بر اساس داده های تاریخی کافی باشد. به طور کلی، SPAN ریسک های موجود در هر قرارداد را ارزیابی می کند – هر چه ریسک بالاتر باشد، حاشیه اولیه مورد نیاز بالاتر است.

قابل توجه ترین مزیت معامله قراردادهای آتی این است که به معامله گر کمک می کند از انباشت زیان جلوگیری کند. حاشیه‌های آتی مبنایی برای پوشش در برابر ریسک‌هایی که معمولاً با بازار آتی با اهرم بالا همراه است، فراهم می‌کند. این به این دلیل است که حاشیه معاملات آتی اجازه نقدینگی کافی را در این بازار با اهرم بالا می دهد.

معایب: نقطه ضعف سیستم حاشیه برای قراردادهای آتی این است که زیان های وارد شده در هر قرارداد باید به صورت روزانه تسویه شود. این ممکن است توانایی شما برای حفظ سطح حاشیه خود را به چالش بکشد.

مارجین و فری مارجین چیست؟

به زبان ساده مارجین بعنوان پول ضمانتی است که باید در معامله وجود داشته باشد. فری مارجین قدرت خرید باقی مانده شما را نشان میدهد

درک سیستم مارجین برای قراردادهای آتی برای هر معامله‌گری در این بازار ضروری است، زیرا یکی از مهم‌ترین چیزهایی است که هر معامله‌گری باید قبل از شروع معامله با پول واقعی به آن تسلط داشته باشد.

کال مارجین (call Margin) چیست؟

کال مارجین یکی از عبارت‌هایی است که سرمایه‌گذاران بازار آتی با آن سر و کار دارند. البته این عبارت در بازار فارکس هم به چشم می‌خورد، اما از آنجایی که در ایران ممنوعیت سرمایه‌گذاری در فارکس وجود دارد؛ بیشتر افرادی که با وضعیت کال مارجین در حساب معاملاتی خود روبرو می‌شوند، فعالان بازار آتی هستند. بنابراین در ادامه این مقاله قصد داریم به نحوه معامله در بازار آتی و معرفی قراردادهای آن، انواع وضعیت حساب بپردازیم و بگوییم کال مارجین در بورس چیست و چگونگی ورود به وضعیت کال مارجین و خروج از آن را بررسی کنیم.

قرارداد آتی و وجه تضمین

انجام معاملات در هر بازاری قواعد خاص خود را دارد و بازار آتی هم از این قاعده مستثنی نیست. در بازار آتی ما برای خرید کالایی اقدام می‌کنیم که موعد تحویل آن مدتی بعد است؛ بنابراین ما امروز کالا را با قیمتی مشخص می‌خریم و در موعد تحویل، وجه را به فروشنده پراخت می‌کنیم. این فرآیند با عقد «قرارداد آتی» ثبت می‌شود و از آنجایی که این معامله شامل یک موقعیت دوطرفه و تعهدی است؛ طرفین باید ضمانتی ارائه بدهند که به تعهدات خود عمل خواهند کرد.

بنابراین هر دو طرف معامله مبلغی را نزد کارگزار خود سپرده‌گذاری می‌کنند که به آن «وجه تضمین اولیه» می‌گویند. حال با تغییر ارزش قرارد آتی عقد شده، حساب هر یک از طرفین تعدیل خواهد شد. یعنی پس از کشف قیمت محصول در بورس کالا به صورت روزانه، اگر قیمت افزایش داشته باشد، مبلغ از حساب سپرده فروشنده کسر و به حساب سپرده خریدار افزوده می‌شود؛ و اگر قیمت کاهش یابد، برعکس روند مذکور انجام می‌شود.

نحوه معامله در بازار آتی

نحوه معامله در بازار آتی به این صورت است که معامله‌گران ابتدا حساب معاملاتی خود را شارژ، سپس اقدام به اخذ موقعیت خرید یا فروش می‌کنند؛ بعد از اخذ موقعیت خرید یا فروش، مبلغ شارژ شده در حساب معامله‌گران بلوکه می‌شود. این حساب طی هر جلسه معاملاتی بروزرسانی خواهد شد و با توجه به تغییراتی که در قیمت کالا رخ می‌دهد؛ می‌تواند در وضعیت‌های مختلفی قرار بگیرد. مثلا ممکن است سودی شامل آن شود یا کمی زیان‌ده باشد یا اینکه کاملا در وضعیت ضرر قرار بگیرد؛ هر کدام از این وضعیت‌ها نام و شرایط خاص خود را دارند که در ادامه توضیح داده خواهد شد.

در مورد کارمزد معاملات بازار آتی نیز قواعد مشخصی وجود دارد. در گذشته کارمزد معاملات با توجه به کالای مورد معامله مبلغی ثابت بود؛ مثلا معامله‌گران برای قرارداد خرید یا فروش آتی سکه کارمزد ۳۰۰۰ تومان و برای آتی زعفران ۳۰۰ تومان را پرداخت می‌کردند و در این بین قیمت خرید و فروش در نظر گرفته نمی‌شد.

اما در سال 1397 سازمان بورس و اوراق بهادار دستورالعمل جدیدی را ارائه داد که طی آن کارمزد معاملات آتی بر اساس ارزش قرارداد متغیر است. طبق این دستورالعمل کارمزد هر معامله برابر با ۰.۰۰۰۶۸ ارزش قرارداد محاسبه می‌شود. به عبارتی ابتدا قرارداد عقد شده ارزش‌گذاری می‌شود، سپس رقم بدست آمده در ۰.۰۰۰۶۸ ضرب و حاصل آن به عنوان کارمزد از حساب معامله‌گران کسر خواهد شد و در نهایت طبق توافقات قبلی، کارگزار، سازمان بورس و اوراق بهادار و شرکت بورس در این مبلغ سهیم می‌شوند.

دقت کنید این رقم در گواهی‌های سپرده متفاوت است؛ مثلا کارمزد در گواهی سپرده محصولات کشاورزی برابر با ۰.۰۰۲۴ ارزش معامله محاسبه می‌شود. همچنین برخی اوقات (مثلا در بدو راه‌اندازی قراردادهای آتی با دارایی‌های پایه جدید)، سازمان بورس و اوراق بهادار و همچنین شرکت بورس، از دریافت سهم خود در کارمزد معاملات صرف‌نظر می‌کنند.

وضعیت حساب معاملاتی

وضعیت حساب معاملاتی افراد با توجه به قرارداد آتی و وجه تضمینشان می‌تواند در سه حالت زیر قرار بگیرد:

• وضعیت نرمال: در این حالت پس از برگزاری جلسه معاملاتی، برای مشتری (با توجه به کشف قیمت) سود شناسایی می‌شود. این سود در حساب معاملاتی بلوکه نمی‌شود و قابل برداشت است.
• وضعیت ات ریسک: در صورتی که پس از کشف قیمت و برگزاری جلسه معاملاتی، برای مشتری زیان شناسایی شود؛ این مبلغ از موجودی حساب عملیاتی او کسر خواهد شد. در قراردهای آتی قانونی وجود دارد که موجودی حساب عملیاتی نمی‌تواند کمتر از 70 درصدِ وجه تضمین باشد، بنابراین طبق این قانون اگر مبلغی که (به عنوان زیان معامله) از حساب مشتری کسر می‌شود تا 30 درصد وجه تضمین را شامل شود، وضعیت حساب او در حالت ات‌ریسک قرار دارد.

دقت کنید که در حالت ات ریسک، موجودی حساب عملیاتی معامله‌گر کمتر از وجه تضمین می‌باشد. اما چون تا 30 درصد کمتر است و در واقع 70 درصد از وجه تضمین در موجودی حساب معاملاتی او وجود دارد، بنابراین مفاد قرارداد آتی رعایت شده است.

• وضعیت کال‌مارجین: اگر پس از برگزاری جلسه معاملاتی، برای معامله‌گر زیان شناسایی شود و این مبلغ بیش از 30 درصد وجه تضمین را پوشش دهد؛ حساب مشتری در حالت کال مارجین قرار می‌گیرد.

وضعیت کال‌مارجین در بورس شبیه ات‌ریسک است؛ با این تفاوت که در ات ریسک موجودی حساب تا 70 درصدِ وجه تضمین را پوشش می‌دهد اما در کال مارجین موجودی حساب کمتر از 70 درصد وجه تضمین را شامل خواهد شد. در این صورت اخطاری برای افزایش موجودی حساب تا 70 درصد وجه تضمین برای معامله‌گر صادر می‌شود.

همچنین در رابطه با سود و زیان حساب‌های عملیاتی دقت داشته باشید که، در جلسات معاملاتی هر 30 دقیقه یک بار بروزرسانی انجام می‌شود. اگر زیان شامل حساب معامله‌گر شود، بلافاصله پس از هر بروزرسانی قابل مشاهده است؛ اما سودها پس از اتمام جلسه محاسبه شده و در حساب وی اعمال می‌شوند.

وضعیت کال مارجین چیست؟

در بین تمام وضعیت‌های قبل، کال مارجین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و اگر چنین وضعیتی رخ دهد، معامله‌گر با چالش بزرگی روبرو می‌شود. پس ما در ابتدا باید بدانیم که وضعیت کال مارجین چیست؟ و سپس به چگونگی خروج از آن می‌پردازیم.

وضعیت کال‌مارجین شبیه ات‌ریسک است؛ با این تفاوت که در ات ریسک موجودی حساب تا 70 درصدِ وجه تضمین را پوشش می‌دهد اما در کال مارجین موجودی حساب کمتر از 70 درصد وجه تضمین را شامل خواهد شد. در این صورت اخطاری برای افزایش موجودی حساب تا 70 درصد وجه تضمین برای معامله‌گر صادر می‌شود.

همچنین در رابطه با سود و زیان حساب‌های عملیاتی دقت داشته باشید که، در جلسات معاملاتی هر 30 دقیقه یک بار بروزرسانی انجام می‌شود. اگر زیان شامل حساب معامله‌گر شود، بلافاصله پس از هر بروزرسانی قابل مشاهده است؛ اما سودها پس از اتمام جلسه محاسبه شرایط لازم برای مارجین شده و در حساب وی اعمال می‌شوند.

خروج از وضعیت کال مارجین

تا به اینجا به این پرداختیم که کال مارجین در بورس چیست و در این قسمت قرار است در رابطه با خروج از وضعیت کال مارجین صحبت کنیم.

برای خروج از وضعیت کال مارجین معامله‌گر می‌تواند حساب معاملاتی خود را شارژ کند؛ یا اینکه موقعیت‌های باز را ببندد یا ترکیبی از هر دو این اقدامات را انجام دهد.

پس از اینکه اخطار وضعیت کال مارجین برای کاربر صادر می‌شود، مهلتی از طرف کارگزاری جهت خروج از این وضعیت نیز تعیین خواهد شد. اگر کاربر اقدامات لازم را در این زمان انجام دهد، می‌تواند مجددا با حساب خود به فعالیت در بازار بپردازد؛ و در غیر اینصورت، کارگزاری به اندازه خروج حساب از وضعیت کال مارجین اقدام به بستن موقعیت‌های باز می‌کند. مثلا اگر پنج موقعیت باز وجود داشته باشد و با بسته شدن دو تای آنها حساب از وضعیت کال مارجین خارج شود، کارگزاری به بستن همین دو موقعیت بسنده خواهد کرد.

اما حالت دیگری وجود دارد که کاربر تا پایان مهلت تعیین شده اقدام به شارژ حساب نمی‌کند و وجود صف در بازار باعث می‌شود که کارگزار نتواند موقعیت‌های باز را برای خروج از وضعیت کال مارجین ببندد. در این حالت کارگزار با قیمت سرخط تابلو اقدام به ثبت سفارش فروش می‌کند. اگر فروش انجام شود، موقعیت بسته خواهد شد و حساب از کال مارجین خارج می‌شود؛ اما اگر بازار با صف مواجه باشد و تا انتهای جلسه معاملاتی فروش صورت نگیرد، بعد از اتمام جلسه، بازار جبرانی تشکیل می‌شود و موقعیت باز معامله‌گر بسته خواهد شد.

محاسبه کال مارجین

موضوعی که در محاسبه کال مارجین اهمیت دارد، بازار مدنظر است. همانطور که در قبل ذکر شد، در قراردهای آتی اگر زیان معامله تا 30 درصد وجه تضمین شناسایی شود، وضعیت ات ریسک و اگر شرایط لازم برای مارجین بیش از 30 درصد باشد، وضعیت کال مارجین است. اما این درصدها درباره بازار آتی صدق می‌کند و دربازارهای جهانی مانند فارکس و… می‌تواند متفاوت باشد.

برای شناسایی وضعیت نرمال، ات ریسک یا کال مارجین، با یک مثال عددی به محاسبه کال مارجین می‌پردازیم.

• فردی 4 موقعیت خرید در سررسید کالای X را دارد. وجه تضمین اولیه برابر 200 هزار تومان است. حال می‌خواهیم محاسبه کنیم که موجودی حساب فرد باید حداقل چه مقدار باشد تا کال مارجین نشود.
• ابتدا حداقل وجه تضمین اولیه ( 70درصد) را بدست می‌آوریم. (200.000*0.7=140.000)
• سپس وجه تضمین مورد نیاز برای 4 موقعیت باز را حساب می‌کنیم (200.000*4=800.000)
• پس حساب عملیاتی وی باید به مبلغ 800 هزار تومان شارژ داشته باشد. حال اگر این مقدار تا چه رقمی کاهش یابد کال مارجین رخ می‌دهد؟
• در این مرحله باید 70 درصد وجه تضمین برای 4 موقعیت باز را حساب کنیم. (140.000*4=560.000)
• پس با رسیدن موجودی به 560 هزار تومان وضعیت کال مارجین رخ می‌دهد.

سخن آخر

شاید فعالیت در بازار آتی و قراردادهای آن در ابتدا کمی پیچیده به نظر بیاید؛ اما این بازار می‌تواند سود قابل توجهی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کند. معمولا نوسان‌گیران علاقه زیادی به بازار آتی دارند و افراد با اطلاعات کمتر، اغلب بازار بورس را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند. البته ترس از قرار گرفتن در وضعیت کال مارجین نیز مورد دیگریست که باعث مقاومت سرمایه‌گذاران برای ورود به این بازار می‌شود.

اما در نظر داشته باشید که سود و زیان در تمامی بازارهای سرمایه وجود دارد و همانطور که کاربر قبل از خرید سهام در بورس اقدام به تحلیل بازار می‌کند و حتی در صورت منفی شدن سهم احتمالا استراتژی معاملاتی موفق‌تر و متفاوتی در بورس را پیش خواهد گرفت. در بازار آتی نیز همین روند وجود دارد؛ سرمایه‌گذاران با یادگیری مهارت‌های لازم می‌توانند به پیش‌بینی آینده بازار بپردازند و حتی در صورت قرار گرفتن در وضعیت کال مارجین می‌توانند تشخیص دهند که باید موقعیت خاصی بسته شود یا اینکه حساب عملیاتی را شارژ کنند.

گفتنی است کارگزاری آگاه در سامانه معاملاتی خود بخشی را برای پیش‌بینی وضعیت حساب تعبیه کرده است؛ معامله‌گران با مراجعه به این بخش می‌توانند مدیریت بهتری روی حساب خود داشته باشند و برای جلوگیری از کال مارجین شدن حساب اقدامات لازم را انجام دهند.

سوالات رایج کال مارجین

اگرچه لیکوئید و کال مارجین هر دو به زیان معامله‌گر در معاملات اهرمی اشاره دارد، اما تفاوت این دو در نوع بازار و تکنیک جبران زیان است. وضعیت کال‌ مارجین که بیشتر در آتی کالا مشاهده می‌شود، یعنی بیشتر شدن زیان از وجه تضمین اولیه (30 درصد)؛ در این حالت معامله‌گر باید حساب خود را شارژ کند و در غیر اینصورت کارگزار موقعیت‌های باز او را به تعداد لازم می‌بندد. لیکوئید در بازار رمزارزها و فارکس، به معنی زیان در معاملات اهرمی است. اما در لیکوئید، وجه تضمین 30 درصدی مطرح نیست و معامله‌گر ممکن است زیان بیشتری را متحمل شود. در صورت رخ دادن لیکوئید، صرافی یا کارگزار مربوطه بلافاصله درخواست فروش کوین، ارز یا … را ثبت می‌کند.

هر آنچه لازم است درباره پوزیشن شورت (Short) بدانید

چنانچه از فعالان در بازارهای مالی باشید حتماً با اصطلاح پوزیشن شورت برخورد کرده اید. در این مقاله از مجموعه مقالات آموزشی کوین گراف قصد داریم تا شما را با تعریف این واژه، نوع عملکرد و ابزاری که جهت استفاده از آن وجود دارد آشنا کنیم.

فرض کنید در حال کار در یک بازار مالی هستید. بعد از مطالعه و تحلیل روی یک شاخص قیمتی می توانید یک روند صعودی را پیش بینی کنید. اقدامی که پس از آن انجام می دهید خرید آن در قیمتی مناسب بوده تا با فروش آن در قیمتی بالاتر به سود برسید. حال چه اتفاقی می افتد اگر شما متوجه یک افت قیمتی شوید؟

بیشتر بخوانید: آشنایی با بزرگترین بازارهای مالی جهان

قاعدتاً اگر آن را در اختیار داشته باشید به فروش می رسانید تا جلوی ضرر احتمالی خود را بگیرید. در این صورت می توانید بعد از اتمام روند نزولی مجدداً وارد بازار شده و حجم بیشتری از آن را تهیه نمایید. ولی آیا راهی وجو دارد که اگر شما آن ارز یا شاخص را در اختیار نداشتید باز هم بتوانید از این تحلیل کسب سود کنید؟ اینجا است که پوزیشن شورت به کمک شما می آید.

پوزیشن شورت چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف ساده از پوزیشن شورت داشته باشیم می توان اینگونه بیان کرد، زمانی که معامله گر روی یک روند نزولی وارد معامله شده و از پایین آمدن قیمت سود می کند وارد پوزیشن شورت شده است. برای درک بهتر این مسئله به مثال زیر توجه کنید:

فرض کنید ۱۰۰ دلار در اختیار داشته و قصد دارید برای مثال در رمزارز ریپل سرمایه گذاری کنید. تصور می کنیم که قیمت هر ریپل در آن لحظه ۵۰ سنت باشد. با بررسی نمودار پیش بینی شما این است که ریپل دچار یک افت ۱۰ درصدی شده و قیمت آن به ۴۵ سنت نزول کند. در آن لحظه شما به یک صرافی مانند صرافی بایننس مراجعه کرده و ۱۰۰ دلار خود را به امانت می گذارید و یک معامله روی پوزیشن شورت می بندید. صرافی بایننس ۱۰۰ دلار شما را گرفته و به همان اندازه یعنی ۲۰۰ واحد (با احتساب قیمت ۵۰ سنت) از خزانه خود ریپل به فروش می رساند.

بعد از انجام این معامله قیمت وارد یک روند نزولی شده و طبق پیش‌بینی شما پس از ۱۰ درصد نزول به قیمت ۴۵ سنت رسیده و در این زمان شما از بایننس می خواهید که معامله شما را ببندد. صرافی بایننس بعد از اتمام معامله شما ۲۰۰ ریپلی را که فروخته بود مجدداً با قیمت همان لحظه یعنی ۴۵ سنت خریداری کرده و قیمت تمام شده ۲۰۰ ریپل برای بایننس در آن لحظه ۹۰ دلار می باشد.

بیشتر بخوانید: آشنایی با مهمترین ابزارهای تحلیل قیمت

پس از انجام تمام این فرآیند ها، نوبت به تسویه حساب صرافی با کاربر است. در این معامله بایننس ۲۰۰ ریپلی که از ابتدا در اختیار داشت را برداشته و پول شما یعنی ۱۰۰ دلارتان به همراه ۱۰ دلار سودی که از این خرید و فروش باقی مانده به شما تحویل می دهد (البته قاعدتاً این معامله مانند هر معامله دیگری در هر صرافی شامل کارمزد نیز می شود). به طور کلی به این فرآیند معامله پوزیشن شورت گفته می شود.

حال فرض می کنیم که پیش بینی شما غلط از آب در آمده و قیمت ریپل با ۱۰ درصد رشد به مرز ۵۵ سنت برسد. در اینجا شما که می خواهید جلوی ضرر بیشتر را بگیرید از بایننس می خواهید تا معامله شما را ببند. باز هم مثل سری قبلی بایننس به محض اتمام معامله ۲۰۰ ریپل اولیه خود را خریداری می کند. البته با این تفاوت که این بار به جای پرداخت ۹۰ دلار مجبور به پرداخت ۱۱۰ دلار می شود و از آنجا که سود و زیان شما در این معامله کاملاً به عهده خودتان بوده، بایننس ۱۰ دلار ضرری که در این معامله متحمل شد را از پول شما کم کرده و ۹۰ دلار باقی مانده را با کسر از کارمزد به شما عودت می دهد.

این روش از معامله گذشته از اینکه می تواند به مدیریت ریسک در معاملات شما کمک کند، در مواقعی خاص می تواند سود قابل ملاحظه ای را عاید شما کند. این سیستم معاملاتی اولین بار به صورت مدرن در بازار فارکس مورد استفاده قرار گرفت و کم کم بعد از بزرگتر شدن بازار ارزهای دیجیتال، به این بازار نیز سرایت کرد.

روش های معاملات با استفاده از پوزیشن شورت :

حال که با نحوه عملکرد معاملات با استفاده از پوزیشن شورت آشنا شدیم می رسیم به این موضوع که چگونه می توانیم این روش را در معاملات خود به کار بگیریم. پیشروی راه اندازی پوزیشن شورت در معاملات ارزهای دیجیتال به صورت جدی صرافی BITFENIX بوده ولی در حال حاضر بسیارب از صرافی های دیگر مانند بایننس نیز آن را پشتیبانی می کنند.

نکته: روش هایی که در این مقاله بیان می شود در صرافی بایننس قابل اجرا هستند.

استفاده از سیستم معاملات آتی (Future):

در سیستم معاملات آتی شما به امکانات زیادی مانند خرید در پوزیشن های لانگ و شورت همچنین معاملات مارجین دسترسی دارید. با استفاده از سیستم مارجین شما می توان بیشتر از حجم سرمایه ای که در اختیار دارید وارد معامله شوید. جدا از معامله با تتر دو امکان معامله ارز محور و آپشن نیز در معاملات آتی برای شما فراهم شده است.

در گذشته شما جهت ایجاد معامله در بایننس فیوچر حتما باید احراز هویت انجام می دادید ولی این محدودیت امروزه برای کاربران این صرافی وجود ندارد. البته در نظر بگیرید که این امکان نیز مانند سایر خدمات آن صرافی برای کاربران ایرانی خارج از دسترس بوده و تنها روش کار با آن استفاده از ابزارهای تغییر آی پی می باشد.

از مزایای استفاده از این سیستم امکانات قدرتمند و دقیق آن بوده که به کاربر این امکان را می دهد بیشترین حد دسترسی به ابزارهای مخصوص به ترید را در کنار خود داشته باشد. از معایب آن می توان به پیچیدگی های نرم افزاری و محاسباتی اشاره کرد که برای یک کاربر تازه کار ممکن است کمی گیج کننده باشد.

استفاده از توکن های DOWN:

روش دیگری که می توانید با استفاده از آن روی پوزیشن شورت ترید کنید توکن های DOWN بایننس است. توکن های DOWN همراه با توکن های UP نوعی توکن لورج شده بوده که صرافی بایننس برای استفاده در ولت های SPOT کاربران تهیه کرده است. از مزایای این توکن ها استفاده آسان آنان بوده که هر کاربری می تواند به راحتی با آنان معامله کند.

این توکن ها برای ارزهای اصلی مانند بیت کوین، اتریوم، ریپل و حدوداً ۲۰ ارز دیگر فراهم شده اند. مشکلی که در هنگام استفاده از این توکن ها ممکن است برای پیش بیاید، محاسبه قیمت آن ها است. قیمت این توکن ها با قیمت اصلی ارز خود تفاوت زیادی داشته و میزان واکنش پذیری آنها نسبت به نوسانات بیشتر است.

در مجموع استفاده از این توکن ها برای یک معامله کوتاه مدت و چند ساعته ممکن است به شما کمک کند ولی برای معامله حرفه ای روی دو پوزیشن لانگ و شورت، استفاده از معاملات آتی امکانات بسیار حرفه ای و دقیق تری را در اختیار شما قرار می دهد. برای استفاده از این توکن ها بایننس ابتدا از شما یک آزمون کوچک میگیرد تا تمامی جنبه های استفاده از این نوع توکن را به شما گوشزد کند. جهت دریافت سوالات و جواب های این آزمون به لینک زیر مراجعه گنید.

کال مارجین چیست؟

در این مقاله به صورت مفصل بررسی می‌کنیم که کال مارجین چیست و چگونه می‌توان حساب را از این وضعیت خارج کرد.

به گزارش برنا، کال مارجین، به وضعیتی گفته می‌شود که میزان ضرر معاملات در بازار آتی از حد مجاز آن (۳۰ درصد وجه تضمین اولیه) بیشتر شده و اخطاریه افزایش وجه تضمین جبرانی صادر شده باشد. با توجه به وجه تضمین اولیه کنونی چنانچه میزان موجودی حساب شما، از ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه، کمتر شود اصطلاحا گفته می‌شود حساب شما در وضعیت کال مارجین قرار دارد. در این مقاله به صورت مفصل بررسی می‌کنیم که کال مارجین چیست و چگونه می‌توان حساب را از این وضعیت خارج کرد.

منظور از کال مارجین چیست؟

با اتخاذ موقعیت و داشتن موجودی حساب به اندازه وجه تضمین مورد نیاز تا ۳۰ درصد ضرر مجاز هستید و چنانچه میزان ضرر بیشتر از ۳۰ درصد شود، اخطاریه مارجین کال برای شما صادر خواهد شد. شخصی که در وضعیت مارجین کال قرار گرفته است، لازم است حداکثر تا یک ساعت پس از شروع بازار (۱۱:۳۰) روز کاری بعد، وجه جبرانی لازم را به حساب عملیاتی خود واریز کند یا به تعداد لازم موقعیت‌های خود را ببندد (آفست کند) . برای درک بهتر مطلب یک مثال را بررسی می‌کنیم:

موجودی حساب آقای «الف» پس از پایان معاملات و با داشتن دو موقعیت باز برابر با ۱میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌شود. با توجه به وجه تضمین ۱ میلیون و ۱۵۰ هزارتومانی، حداقل مبلغی که باید در حساب ایشان باشد برابر با ۱ میلیون ۶۱۰ هزار تومان است و از آنجایی‌که موجودی حساب کمتر از حداقل وجه تضمین شده است، لذا آقای «الف» در وضعیت مارجین کال قرار می‌گیرد.

اگر او قبل از اتمام جلسه معاملاتی، موجودی حسابش را به مبلغ ۱ میلیون و ۶۱۰ هزار تومان می‌رساند، دیگر در وضعیت مارجین کال قرار نمی‌گرفت؛ ولی باتوجه به عدم شارژ حساب تا مبلغ حداقل وجه تضمین، مشتری مذکور مارجین شده و موظف است یکی از دو تصمیم زیر را حداکثر تا ساعت ۱۱:۳۰ روز کاری بعد اتخاذ کند:

• حساب خود را تا میزان ۲ میلیون و۳۰۰ هزار تومان (وجه تضمین اولیه برای دو قرارداد) افزایش بدهد.
• یکی از موقعیت‌های خود را ببندد.

در غیر این صورت، کارگزار موظف است موقعیت وی را به تعداد لازم (به اندازه‌ای که از موجودی وجه تضمین اولیه کمتر نباشد) ببندد. چنان چه طی جلسه معاملاتی آن روز به دلیل وجود صف خرید یا فروش، کارگزار نتواند موقعیت مشتری را ببندد، پس از پایان جلسه معاملاتی بازار جبرانی برای بستن موقعیت‌های افراد مارجین شده تشکیل می‌شود.

وضعیت At Risk چیست؟

زمانی که بخواهیم بررسی کنیم کال مارجین چیست به مفهوم ات ریسک نیز برخورد می‌کنیم. At Risk به وضعیتی از حساب عملیاتی (در اختیار بورس) مشتریان اطلاق می‌شود که موجودی حساب کمتر از میزان وجه تضمین اولیه می‌شود اما موجودی همچنان بیشتر از حداقل وجه تضمین(۷۰ درصد وجه تضمین اولیه) است.

در واقع، هنگامی که موجودی حساب عملیاتی مبلغی بین وجه تضمین اولیه و حداقل وجه تضمین باشد اصطلاحا می‌گویند حساب در وضعیت At Risk قرار دارد. لازم به ذکر است مشتریانی که در وضعیت At Risk قراردارند برای اخذ موقعیت جدید می‌بایست ابتدا موجودی حساب خود را به میزان وجه تضمین اولیه برسانند. به عبارت دیگر میزان مبلغی که کمتر از وجه تضمین اولیه است را به حساب خود واریز کنند؛ سپس با واریز مبلغی به اندازه وجه تضمین لازم اقدام به اخذ موقعیت جدید کنند. اگر فقط مبلغی به اندازه وجه تضمین اولیه واریز شود، مشتری نمی‌تواند موقعیت جدید بگیرد.

بازار جبرانی چیست؟

بازار جبرانی برای بستن موقعیت‌های بازخرید یا فروش مشتریان مال کارجین که موفق به واریز وجه نشده‌اند و به دلیل شرایط بازار (نبود طرف مقابل معامله یا صف خریدوفروش) که امکان بستن معامله آن‌ها در بازار وجود ندارد، تشکیل می‌شود. بازار جبرانی شامل شش دوره ده‌دقیقه‌ای حراج تک قیمتی است. دوره حراج تک قیمتی شامل یک دوره پیش گشایش و یک حراج تک قیمتی است.

داﻣﻨﻪ ﻧﻮﺳﺎن ﻗﻴﻤﺖ در دوره‌ﻫﺎی اول ﺗﺎ ﺷﺸﻢ ﺣﺮاج ﺗﻚ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ۳،۶،۹،۱۲،۱۸،۲۷ درﺻﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﺴﻮﻳﻪ روز ﻛﺎری ﻗﺒﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ‌شود.

در ابتدای هر دوره حراج تک قیمتی، قراردادهای مشتریان بدهکار بر اساس لیست اعلامی اتاق پایاپای و به ترتیب اولویت زمانی باز کردن موقعیت تعهدی، با قیمت حداقل مجاز دامنه نوسان قیمت آن دوره در سامانه معاملاتی قرار می‌گیرد. کارگزاران جهت معامله می‌توانند در مدت شرایط لازم برای مارجین ۵ دقیقه‌ای دوره پیش گشایش رقابت کنند. در پایان ۵ دقیقه، سامانه معاملاتی، عملیات حراج تک قیمتی را انجام خواهد داد.

جرائم عدم ارائه گواهی آمادگی تحویل کالا چیست؟

چنانچه تا نیم ساعت پس از اتمام جلسه معاملاتی ۲ روز کاری مانده به تاریخ سررسید، گواهی آمادگی تحویل برای دارندگان موقعیت باز ارائه نشود قرارداد آتی آن‌ها بر اساس قیمت تسویه روز پایان مهلت ارائه گواهی آمادگی تحویل، تسویه نقدی شده و مشمول جریمه‌های ذیل می‌شوند:

جریمه عدم ارائه گواهی آمادگی تحویل از طرف دارندگان موقعیت تعهدی بازخریدوفروش به میزان یک درصد ارزش کل قرارداد بر اساس قیمت تسویه همان روز معاملاتی قرارداد آتی است. این مبلغ از حساب نکول کننده کسر شده و به حساب طرف مقابل واریز می‌شود.

جرائم عدم واریز وجه توسط خریدار چیست؟

با توجه به تعهدی بودن بازار آتی سکه، در صورت عدم ایفای تعهد از طرف هر یک از معامله گران (خریدار یا فروشنده) بورس کالا جرائمی برای آن‌ها در نظر گرفته است. در ادامه به شرح جرائم مربوط به عدم واریز وجه توسط مشتری خریدار خواهیم پرداخت.

چنانچه دارندگان موقعیت بازخرید، تا ساعت ۱۲:۰۰ روز کاری پس از آخرین روز معاملاتی، وجه ارزش قرارداد (بر اساس قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی) را به حساب عملیاتی خود واریز نکنند، مشمول جریمه‌ای به میزان یک درصد ارزش قرارداد بر اساس قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی می‌شوند. این مبلغ از حساب خریدار کسر شده و به حساب طرف مقابل (فروشنده) واریز می‌گردد. همچنین درصورتی‌که قیمت بازار نقدی دارایی پایه (سکه تمام بهار آزادی) از قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی کمتر باشد، تفاوت این دو نرخ به نفع مشتری فروشنده از خریدار اخذ می‌گردد.

لازم به ذکر است مهلت تعیین‌شده برای واریز وجه، به هیچ وجه قابل تمدید نیست و حتی یک ثانیه پس از اتمام مهلت، خریدار مشمول جریمه خواهد شد. نکته حائز اهمیت در رابطه با جریمه عدم واریز وجه این است که چنانچه خریدار بخشی از کل مبلغ قرارداد را واریز کند، تنها آن دسته از قراردادهایش که موجودی حساب مشتری برای آن کفایت کند، خرید شده و مابقی نکول می‌شود.

جرائم عدم تحویل کالا از طرف فروشنده چیست؟

همان‌گونه که جرائمی برای عدم واریز وجه توسط مشتری خریدار وجود دارد، در صورت عدم تحویل سکه از طرف مشتریان فروشنده نیز جرائمی اجرا خواهد شد.

علاوه بر این، کارمزد تسویه و تحویل هر دو سر معامله به نفع بورس از مشتری نکول کننده دریافت خواهد شد . نکته حائز اهمیت در رابطه با جریمه عدم تحویل سکه این است که چنانچه فروشنده بخشی از تعداد سکه‌های تعهد شده را تحویل ندهد و یا برخی از سکه‌ها در صورت کارشناسی شدن غیراستاندارد شناسایی شوند، تنها آن دسته از قراردادهایش که شامل ۱۰ سکه تمام بهار آزادی هستند، تحویل و تسویه شده و مابقی قراردادها نکول می‌شود.

در این مقاله بررسی کردیم که کال مارجین چیست و به چه علت ایجاد می‌شود. در ادامه به نکات مهمی نظیر بازار جبرانی و انواع زیان‌هایی شرایط لازم برای مارجین که متوجه فروشنده و خریدار می‌شود، اشاره کردیم. کال مارجین در بازار آتی رخ می‌دهد و در بازار سهام یا اوراق بهادار تهران شاهد آن نیستیم. پیشنهاد می‌کنیم قبل از شروع معاملات در بازار آتی نیز از فرآیند مال کارجین در بازار آتی اطلاع کافی داشته باشید. این اطلاعات مهم در بازار، کمک شایانی به مدیریت معاملات شما خواهد داشت.