حد ضرر در بورس

تاثیر سهامداران عمده در میزان حد ضرر سهام در بورس | کالج تی بورس

حد ضرر چیست و چگونه تعیین و اعمال می‌شود؟

هدف همه ما از انجام معامله و ورود به بازارهای مالی و بورس، کسب سود و منفعت هر چه بیشتر است؛ هدفی که تنها با تکیه بر دانش، تجربه و تصمیم‌گیری‌های درست و به موقع به ثمر خواهد رسید. اما پیش از کسب سود، بسیار اهمیت دارد که در این بازار نامتنهی، اصل دارایی خودمان را حفظ کرده و اجازه ندهیم، سرمایه اولیه‌مان به باد رود؛ بر همین اساس، مهم است توجه ویژه‌ای به ضرر و زیان ناشی از معاملات داشته باشیم. ضرر واژه‌ای معمول و آشنا به گوش اهالی بازار است؛ اما چطور می‌توان از ضرر کردن جلوگیری کرد؟ تا چه مدت باید سهمی را نفروشیم و چگونه، حساس‌ترین زمانِ فروش را تشخیص بدهیم؟ تمامی این سوالات به مفهومی مشترک با عنوانِ «حد ضرر» ختم خواهند شد که در ادامه، به تعریف و تشریح مفصل آن خواهیم پرداخت.

حد ضرر یا stop loss چیست؟

حدد ضرر، حد توقف یا حد ضرر در بورس نقطه خروج سه عنوانِ هم معنایی هستند که دانستن مفهومشان برای هر سرمایه‌گذاری از شروط ماندگاری در بازار سرمایه به حساب می‌آید. هر معامله‌گری باید قبل از خرید سهام، قیمتی را تحت عنوان حد ضرر برای خود مشخص کند. همان‌طور که از نامش پیداست، حد ضرر با هدفِ مقابله با زیان تعیین می‌شود و در صورتی که قیمت سهام از عدد تعیین شده پایین‌تر بیایند، یا حتی در نزدیکی و مجاورت آن قرار گرفته باشند؛ وقت قبول ضررِ وارد آمده و فروش سهام خواهد بود.

پویا بودن بازار، شرایط اقتصادی و سیاسی متغییر، باعث می‌شود تا اشتباه در معاملات امری طبیعی تلقی شود؛ اما پایبندی به حد ضرر مشخص شده و جلوگیری سریع از زیانِ هر چه بیشتر از الزامات پایداری در بازارهای مالی است. زمانی که قیمت برخلاف انتظار و محاسبات شما پیش رفت، با توجه به حد ضرر و به دور از تصمیمات آنی و احساسی، به موقع سهم را فروخته و از سرمایه خود حفاظت کنید.

باید توجه داشته باشید که کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین حد ضرر در بورس در زمانی که قیمت سهام بالا رفت، stoploss را نیز متناسب با قیمت، افزایش بدهید.

مهم‌ترین روش‌های تعیین حد ضرر

سرمایه گذارانی که در انواع بازارهای مالی به سرمایه گذاری می‌پردازند برای تعیین حد ضرر و رسیدن به سودی متناسب با سرمایه خود در این بازار‌ها، روش‌های متقاوتی را انتخاب و از آن‌ها استفاده می‌کنند، که در ادامه به معرفی و بررسی پرکاربرترین آن‌ها خواهیم پرداخت.

حد ضرر ثابت‌

حد ضرر ثابت همان‌گونه که از نامش پیداست؛ مقدار ثابتی دارد و به دو صورت مختلفِ عددی و درصدی اعمال می‌شود. در این روش سرمایه‌گذار عددی را به عنوان حد ضرر معین کرده و هنگامی که قیمت سهم به آن عدد رسید، سهام خود را خواهد فروخت.

مثال تعیین حد ضرر با مقدار ثابت عددی:

فرض کنید سرمایه گذاری حد ضرر دارایی خود را عدد 100 تومان در نظر گرفته. در این حالت، هر موقع قیمت سهام خریداری شده به اندازه 100 تومان، نسبت به قیمت زمان خرید پایین آمد، وقت فروش سهم خواهد بود.

مثال تعیین حد ضرر با مقدار ثابت درصدی:

فرض کنید معامله‌گر سهمی را با قیمت 100 تومان خریده و حد ضرر خود را 10% تعیین کرده است. در این حالت، وقت فروش سهام زمانی است که سهم به اندازه 10% قیمت خرید اولیه افت قیمت پیدا کرده باشد.

متداول‌ترین درصد تعیین حد ضرر

برای تعیین حد ضرر قاعده و قانون ثابتی وجود ندارد و چیزی نیست که بشود برای همگان به طوری یکسان و مشخص تعیینِ تکلیفش کرد. هر سرمایه گذاری باید با توجه به روحیات خود، حد ضرر خاص خودش را انتخاب کند. ممکن است یک نفر از روحیه ریسک پذیری بالایی برخوردار باشد و بتواند به راحتی با ضررهای سنگین کنار بیاید، اما یک نفر دیگر در همین شرایط، دچار حملات عصبی شده و زندگیش در وضعیت نگران کننده‌ای قرار بگیرید. بر همین اساس، حد ضرر مقارن و مناسب با روحیه و سقف تحمل افراد مشخص خواهد شد. اما اگر بخواهیم با توجه به اعتقاد اکثریت، یک رای کلی صادر کرده و میانگینی معقول را ارائه دهیم، بهترین درصد برای حد ضرر، عدد 8% است.

این یعنی اگر زمانی قیمت حد ضرر در بورس سهم با افت 8 درصدی مواجه شد، سرمایه گذار باید فورا اقدام به فروش کند. اما متداول‌ترین محدوده تعیین حد ضرر 5 الی 15 درصد و میانگین، در حوالی 10% کل سرمایه است. یادتان باشد اگر رفتار سهم شما نسبت به کل بازار متوقف مانده و در حال درجا زدن بود، این اتفاق هشداری است که مجدد سهام خود را مورد تحلیل و بررسی قرار بدهید.

حد ضرر متحرک یا تکنیکال و ترسیمی

برای تعیین حد ضرر با استفاده از روش تکنیکال و ترسیمی، از همان ابزارهای ترسیم نموداری استفاده می‌کنند که در تحلیل‌های تکنیکال کاربرد دارد. حالا شرایطی را در نظر بگیرید که پس از تعیین حد ضرر و خرید، سهام شما بیش از حد انتظار رشد کردند؛ در چنین شرایطی باید حد ضرر را تغییر داده و سقف بلندتری برای آن مشخص کنید. اگر سرمایه‌گذار پس از سودهای چشم‌گیر، حد ضرر خود را حرکت نداده و به همان عدد قبلی اکتفا کند، امکان از دست رفتن سودهای بالقوه زیاد خواهد بود. پس منطقی است که با هر پله بالا آمدن سهام، حد ضرر را هم به همان میزان بالا بیاورید. به تغییر حد ضدد در چنین شرایطی حد ضرر متحرک یا Trailing Stop Loss می‌گویند.

نحوه تعیین و اعمال حد ضرر

احتمالا تا به این جای کار متوجه شده‌اید که حد ضرر یک فاکتور نسبی است؛ بنابراین نمی‌توانیم برای تعیین و محاسبه آن از فرمول ثابت و مخصوصی استفاده کنیم؛ با این وجود مشخص کردن حد ضرر از الزامات دنیای سرمایه گذاری است. برای انتخاب یک حد ضرر متناسب باید دو عامل مهم قیمت سهام و حجم معامله را در نظر داشته باشیم. پس از مشخص کردن حد ضرر، تلاش کنید در شرایط نامساعد روحیه خود را حفظ کرده، از احساسی برخورد کردن بپرهیزید، ضرر را قبول کنید و حد ضرر را تغییر ندهید. در کلیت سعی کنید وارد معاملاتی نشوید که نسبت سودشان به ضرر کم باشد و بدانید ریسک کمتر، مساوی وجود فرصت بیشتر برای خطا خواهد بود.

مفهوم ریسک به ریوارد حد ضرر

میزان ریسکی پذیری یک نفر در مقابل سودی که برای رسیدن به آن برنامه ریزی کرده است را ریسک به ریوارد می‌گویند. در واقع، ریوارد همان سود است و ریسک به ریوارد، نسبت ریسک پذیری افراد به سودِ پیش بینی شده. سرمایه گذاران برای آن که در معاملات خود به ریوارد یا سود خوبی دست یابند، باید متحمل مقداری از ریسک شده باشند. یکی از مهم‌ترین فاکتورهای موفقیت در معاملات، نسبت سود به ضرر آن معامله است.این نکته را فراموش نکنید که درصد احتمال رسیدن به حد ضرر کمتر خواهد شد اگر، حد ضرر در فاصله مناسبی با قیمت قرار گرفته باشد؛ پس هر چقدر این دو عدد به یکدیگر نزدیک باشند، احتمال رسیدن به حد ضرر بیشتر خواهد شد.

فرض کنید برای شرکت در یک مسابقه بخت آزمایی، باید مبلغ 10 هزار تومان هزینه کنید و اگر بخت یارتان باشد و برنده از میدان بیرون بیایید، صاحب 10 میلیون تومان خواهید شد. این معادله به معنای آن است که شما با حد ضرر 10 هزار تومان و سود 10 میلیون تومانی وارد مسابقه شده باشید. در واقع سود این معامله بخت آزمایی بسیار بالا خواهد بود اگر با موفقیت همراه باشد و اگر مسابقه را ببازید هم ضرر چندانی نخواهید کرد اما، شما باید موارد دیگری را هم در نظر داشته باشید و آن تعداد شرکت کنندگان است. اگر تعداد شرکت کنندگان حاضر در این مسابقه 1 میلیون نفر باشد؛ فکر می‌کنید حضور در این مسابقه تا چه اندازه توجیح پذیر خواهد بود؟

برای محاسبه و اندازه‌گیری حد ضرر در بورس سود و ریسک واقعی در معاملات بازارهای مالی، می‌توانید از فرمول‌های زیر استفاده کنید:

حد ضرر در بورس

حد ضرر آموزش تعیین حد ضرر در بورس توضیح مختصر

اکثر سرمایه گذاران در بورس و سهام، بعد از مدتی به سودآوری بسیار بالایی دست پیدا می کنند. این در حالیست که بعضی از سهامداران بعد از مدتی ضرر کرده و بخش اعظمی از سرمایه خود را از دست می دهد. عوامل مختلفی وجود دارد که منجر به ضرر در سهام می شود که یکی از مهم ترین عوامل در این رابطه، عدم تعیین حد ضرر برای یک سهم می باشد.

حد ضرر چیست؟

یکی از روش هایی که به سودآوری بالا در بورس و سهام منجر می شود، تعیین حد ضرر می باشد. حد ضرر به معنی تعیین یک سطح مشخص برای افت قیمت یا ارزش یک سهم است به طوری که اگر ارزش یک سهم به سطح تعیین شده برای ضرر رسید، سرمایه گذار برای جلوگیری از ضرر بیشتر سهم خود را می فروشد.

معامله‌ گرانی که در بازارهای مالی با دیدگاه کوتاه‌ مدت و میان‌ مدت فعالیت می‌ کنند، معمولا برای تعیین زمان خروج خود از معاملات از حد سود و حد ضرر استفاده می‌ کنند. این افراد که بیشتر بر اساس تحلیل تکنیکال به خرید و فروش در بازار های مالی مانند سهام، ارز و … مشغول هستند، اغلب برای میزان سود و زیان خود محدوده‌ هایی را تعیین می‌ کنند. در این حالت، خروج از معامله با هدف کاهش زیان و افزایش سود انجام می‌ شود. برای مثال فرض کنید شخصی سهامی را در قیمت 2000 تومان خریده است. او بر اساس نتایج تحلیلی که روی این سهام انجام داده (که معمولا از جنس تحلیل تکنیکال است) تصمیم می‌ گیرد با رسیدن قیمت به اولین سقف قیمتی مورد انتظار، مثلاً 2500 تومان سهام خود را به فروش برساند. در صورتی که قیمت سهام به 1700 تومان کاهش یابد نیز او سهام خود را خواهد فروخت. در این حالت، حد ضرر او 300 تومان زیر قیمت اولیه سهم خواهد بود.

نکته هایی اصولی در تعیین حد ضرر که باید همواره به یاد داشته باشید:​

1. حد ضرر یا حد توقف زیان به معنی آن است که وقتی کاهش قیمت سهام به حد مشخص و تعیین‌ شده‌ ای رسید، باید آن را بفروشیم تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.‌
2. کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین زمانی‌ که قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد.‌
3. یکی از رایج‌ ترین اشتباهات تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. بدین ترتیب که با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر، معامله گر اقدام به تغییر یا حذف آن می کند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان می‌ ماند. با وجود اینکه ممکن است در مواردی این حرکت موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود، اما در بلند مدت نتیجه ای جز از بین رفتن برنامه و استراتژی سرمایه‌ گذاری نخواهد داشت.‌
4. حد را نباید با فاصله خیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.
5. اگر روند بازار و شاخص صعودی باشد، بعد از رسیدن به حد سود بدون اینکه سهم را بفروشیم، فقط حد را تعریف می‌ کنیم. ولی اگر روند بازار نزولی و شاخص در حال اصلاح باشد، باید بعد از رسیدن به حد سود، یا به‌ طور کامل از سهم خارج شویم یا اینکه بخشی از سهام را با سود فروخته و برای مابقی، حد ضرر شناور (trailing stop) را در نظر بگیریم.
6. در تعیین حد ضرر، دیدگاه زمانی یک سرمایه گذار بسیار اهمیت دارد. مثلا تعیین حد برای معامله های کوتاه مدت با تعیین حد برای معامله های بلند مدت متفاوت است.
7. در معاملات کوتاه‌ مدت، حد ضرر را روی محدوده‌ حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید. (به شرطی که بین ۸ تا ۱۰ درصد باشد)‌
8. در خرید های میان‌ مدت و بلند مدت، حد ضرر را روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید. (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایین‌ تر از قیمت خرید)‌‌
9. ‌وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت گردید، حد را روی مقاومت شکسته شده که حالا به‌ عنوان حمایت عمل می کند، قرار دهید.

اشتباهات رایج برای تعیین حد ضرر:

بسیاری از متخصصین بورس معتقد اند که حد ضرر به صورت یک درصد تعیین می شود. برای مثال حد ضرر را 15 درصد زیر قیمت خرید یک سهم در نظر می گیرند. به عبارت دیگر حد ضرر یک سهم به ارزش 1000 تومان را 150 تومان در نظر می گیرند و زمانی که قیمت سهمشان به 850 تومان رسید برای جلوگیری از ضرر بیشتر، سهم مورد نظر را می فروشند. توجه کنید که در مثال بالا حد ضرر 15 درصد تعریف شده است. اما…

• چگونه می توان درصد حد ضرر یک سهم را تعیین کرد؟ آیا برای این کار روش خاصی وجود دارد یا به صورت حدس و گمان انجام می شود؟
• ممکن است ارزش یک سهم برای مدتی افت کند ولی پس از مدتی دوباره رشد کرده و حتی به مقدار قابل توجهی از سود برسد. آیا نسبت به چنین سهم هایی که در بلند مدت به سودآوری بالایی می رسند اما در روز های اولیه خرید، افت قیمت را تجربه می کنند، باز هم باید زمانی که ارزش سهم به درصد تعیین شده برای حد ضرر رسید، سهم را فروخت؟
• آیا برای تعیین درصد حد ضرر در معاملات بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت تفاوتی وجود دارد؟
• در صورتی که چند سرمایه گذار یک سهم با ارزش یکسان را خریداری کرده باشند، آیا ممکن است برای تعیین حد ضرر آن سهم، درصد های متفاوتی را در نظر گرفته باشند؟ علت وجود تفاوت در تعیین درصد حد ضرر برای هر سرمایه گذار چیست؟
• آیا این روش علمی و استاندارد است؟

متاسفانه برای سوالات بالا جواب مشخصی وجود ندارد، زیرا این روش کاملا نادرست و غیر استاندارد می باشد.

پس چگونه می توان برای یک سهم به صورت کاملا علمی و استاندارد، حد ضرر تعریف کرد؟

4 اشتباه رایج که معامله گران هنگام گذاشتن حد ضرر خود مرتکب می شوند!

در مقاله امروز از مجموعه مقالات آموزش فارکس، چهار اشتباه رایجی که معمولا معامله گران هنگام گذاشتن استاپ خود مرتکب می شوند را به شما معرفی خواهیم کرد.

همانطور که می دانید تاکید ما همیشه بر استفاده درست از قوانین مدیریت ریسک است، اما زمانی که از این قوانین بدرستی استفاده نشود، نه تنها می تواند به سود منجر نشود بلکه منجر به ضرر بیشتر شود. و شما که چنین چیزی را نمی خواهید، می خواهید؟

حد ضرر بسیار نزدیک

اولین اشتباه رایج بسیاری از معامله گران این است که استاپ های خود را تنگ تنگ قرار می دهند.

آنها آنقدر استاپ خود را تنگ و نزدیک می گذارند که جای هیچ فضایی برای نفس کشیدن پوزیشن باقی نمی ماند!

وقتی حد ضرر خود را در زمان معاملات زیادی تنگ و چسبیده به نقطه ورود خود می گذارید، “فضای تنفس” کافی برای نوسان قیمت وجود نخواهد داشت تا معامله شما بتواند از نوسانات جان سالم بدر برده تا در نهایت بازار به جهت پوزیشن شما حرکت کند.

در زمان گذاشتن حد ضرر خود هرگز نوسانات جفت ارز را فراموش نکنید. جفت ارز می تواند قبل از اینکه بخواهد به یک جهت خاص سرازیر شود در اطراف نقطه ورود شما مدتی تاب بخورد و دست دست کند. این یک واقعیت کتمان ناپذیر است.

به عنوان مثال، فرض کنید که شما روی جفت ارز GBP/JPY به نرخ 145.00 خرید گرفتید و حد ضرر خود را روی 144.90 گذاشتید.

حتی اگر پیش‌بینی شما درست باشد که قیمت با برخورد با آن ناحیه واکنش نشان داده و برگردد، این احتمال وجود دارد که قیمت همچنان تا 10 تا 15 پیپ پایین‌تر از قیمت ورودی شما کاهش یابد، مثلا تا 147.00.

بعد فکر می کنید چی شده؟

شما نتوانستید 200 پیپ سود اعلا را به تور بزنید زیرا در یک لحظه استاپ شما خورده است. پس فراموش نکنید:

به معامله خود فضای نفس کشیدن داده و نوسانات و تلاطم بازار را در نظر بگیرید!

استفاده از اندازه هایی همچون “فلان قدر پیپ” به عنوان مبنایی برای گذاشتن حد ضرر.

استفاده از سایز پوزیشنی همچون «فلان قدر پیپ» یا « فلان قدر دلار» ایده بدی است. شما در واقع باید از تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر خود استفاده کنید.

این را در درس ند تازه کار نیز آموختیم، یادتان هست؟

استفاده از سایزبندی پوزیشن برای محاسبه فاصله گذاشتن استاپ هیچ ربطی به نوسانات قیمت و رفتار بازار ندارد.

از آنجایی که ما در حال معامله کردن در بازار هستیم، محاسبه حد ضرر با توجه به نوسانات بازار، بسیار منطقی تر است.

از این گذشته، شما نقطه ورود و حد سود خود را با استفاده از تحلیل تکنیکال انتخاب کرده اید، پس برای حد ضرر خود نیز باید از همین روش استفاده کنید.

ناگفته نماند نباید سایز پوزیشن را به طور کامل فراموش کنید.

توصیه ما این است که پیش از محاسبه اندازه پوزیشن خود، تصمیم بگیرید که حد ضرر خود را کجا قرار دهید.

استاپ های خیلی دور

برخی از معامله‌گران نیز از آن طرف بام می افتند و حد ضررهای خود را خیلی دور تنظیم می‌کنند، و می نشینند و با خدای خود راز و نیاز می کنند که خدا کند قیمت به سمت پوزیشن آنها پیش رود.

خوب، پس گذاشتن حد ضرر اصلا چه فایده ای دارد؟

پس چه فایده ای دارد که پوزیشنی که مدام بیشتر در ضرر می رود را باز نگه داریم، وقتی می‌توانیم از سرمایه قفل شده در آن برای ورود به معامله‌ای سودآورتر استفاده کنیم؟!

گذاشتن استاپ های زیادی گشاد و یا دور، سبب می شود معامله شما به مقدار پیپ بیشتری نیاز داشته باشد تا به نفع شما حرکت کند!

نظر ما اینست که تلاش کنید استاپ های خود را در قیاس با حد سود، نزدیک‌تر به نقطه ورود خود قرار دهید.

البته، شاید بخواهید ریسک کمتر و پاداش بزرگ‌تری داشته باشید، نه؟

با یک نسبت پاداش به ریسک خوب، مثلاً 2:1، اگر حداقل در 50 درصد معاملات، تحلیل شما درست باشد، احتمالاً در پایان به سود خواهید نشست.

قرار دادن استاپ دقیقا روی سطوح حمایت یا مقاومت.

گذاشتن استاپ زیادی نزدیک؟ بد

گذاشتن استاپ زیادی دور؟ بد

پس یک حد ضرر خوب دقیقاً کجا قرار می گیرد؟

خوب، می توانیم قطعا به شما بگوییم که دقیقاً روی سطوح حمایت یا مقاومت قرار نمی گیرد.

مگر نگفتیم که برای تعیین استاپ باید از تحلیل تکنیکال استفاده کرد؟

مطمئناً همینطور است، هنگام تصمیم گیری در مورد محل گذاشتن حد ضرر، توجه به سطوح حمایت و مقاومت کمک شایانی می کند.

اگر قصد خرید گرفتن دارید، کافیست به دنبال نزدیک ترین سطح حمایت در زیر نقطه ورود خود بگردید و استاپ خود را در آن ناحیه تنظیم کنید.

اگر می خواهید فروش بگیرید، می توانید ببینید که سطح مقاومت بعدی بالاتر از نقطه ورود شما کجاست و حد ضرر خود را آنجا قرار دهید.

اما چرا گذاشتن حد ضرر درست روی سطح حمایت یا مقاومت ایده خوبی نیست؟

دلیل آن این است که قیمت پس از لمس سطح حمایت یا مقاومت، همچنان می‌تواند فرصتی برای برگشتن و حرکت در جهت پوزیشن شما داشته باشد.

اگر استاپ خود را چند پیپ آنسوی ناحیه حمایت یا مقاومت قرار دهید، کم و بیش مطمئن خواهید بود که حمایت یا مقاومت کاملا شکسته شده و در نتیجه می توانید تایید کنید که ایده معاملاتی شما اشتباه بوده است.

چگونه حد ضرر را با استفاده از حمایت و مقاومت تنظیم کنیم؟

در درس امروز از مجموعه دروس آموزش فارکس، نحوه تعیین و تنظیم حد ضرر بر اساس حمایت و مقاومت از روی نمودار را به شما خواهیم آموخت.

در درس پیش نحوه تنظیم حد ضرر با استفاده از درصدی از حساب را مورد بحث قرار دادیم.

یک راه معقول‌تر برای تعیین حد ضرر، گذاشتن آن بر اساس آنچه نمودارها به ما می‌گویند، است.

از آنجایی که ما در بازارها معامله می کنیم، شاید بد نباشد حد ضرر خود را بر اساس آنچه بازارها به ما نشان می دهند بگذاریم… منطقی است، نه؟

یکی از مواردی که ما می‌توانیم در پرایس اکشن مشاهده کنیم این است که گاهی اوقات به نظر می‌رسد قیمت‌ها نمی توانند سطوح خاصی را شکسته و از آنها فراتر روند.

اغلب اوقات، زمانی که این نواحی حمایت یا مقاومت مورد تست مجدد قرار می‌گیرند، احتمالا یک بار دیگر آنها مانع پیشروی قیمت می شوند.

گذاشتن حد ضرر در آنسوی این سطوح حمایت و مقاومت امری منطقی است، زیرا اگر قیمت آنسوی این نواحی معامله شود، منطق می گوید شکست آن ناحیه سبب می‌شود معامله‌گران بیشتری وارد بازار گردیده و روی شکست آن ناحیه پوزیشن بگیرند و در نتیجه قیمت بیشتر علیه شما حرکت کند.

یا، اگر این سطوح شکسته شده و شکست نیز تایید شود، ممکن است نیروهایی که شما از آنها هیچ اطلاعی ندارید (دست های پشت پرده) ناگهان بازار را به یک سمت هل دهند.

بیایید نگاهی گذرا داشته باشیم به روش تعیین حد ضرر بر اساس حمایت و مقاومت:

در نمودار بالا، می بینیم که این جفت ارز دارد بالای خط روند نزولی معامله می شود.

معتقدید که معامله این تکنیکال (شکست مقاومت) معامله ای عالی است و تصمیم می گیرید که خرید بگیرید.

اما پیش از آنکه وارد معامله شوید، پرسش های زیر را از خود بپرسید:

1. کجا می توانید حد ضرر خود را بگذارید؟
2. چه شرایطی ایده اصلی معاملاتی شما را بی اعتبار می سازد؟

در این مثال، بسیار منطقی است که حد ضرر خود را در زیر خطوط روند و سطوح حمایت قرار دهید.

اگر بازار به داخل این نواحی حرکت کند، به این معنی است که خطوط روند هیچ حمایتی از سمت خریداران بخود ندیده و اکنون فروشندگان کنترل اوضاع را به دست دارند.

ایده معاملاتی شما بی اعتبار شده و وقت آن است که اشتباه خود را پذیرفته، از معامله خارج شده و ضرر را پذیرا باشید.

مثال: فروش بر روی EUR/USD

در نمودار زیر، EUR/USD روند نزولی داشته است. قیمت دو سه باری به خط روند نزولی برخورد کرده که سبب شده سطح مقاومت خوبی ایجاد شود.

شما می توانستید یک سفارش فروش درست روی خط روند نزولی (1.3690) قرار دهید.

حالا، حد ضرر خود را کجا قرار می دهید؟

حد ضرر شما روی 1.3800 قرار می گیرد.

دقت کنید که چگونه این سطح (سطح حد ضرر) بالاتر از ناحیه مقاومت است: یعنی خط روند نزولی.

اجازه دهید حد سود ها را روی 1.3530 و 1.3450 بگذاریم.

معامله فعال می شود. خط روند بعنوان یک مقاومت عمل کرده و قیمت کاهش می یابد.

حد سود اول شما می خورد.

حد سود دوم فقط یک پیپ کم می آورد و نمی خورد، اما در آن زمان، شما حد ضرر خود را جابجا کرده و آن را روی نقطه سربه‌سر گذاشته اید (سطحی که وارد فروش شده‌اید) بنابراین ضرر نکرده اید.

این مثال نمونه ای بود از نحوه استفاده از مقاومت برای گذاشتن حد ضرر. به جای استفاده از یک عدد ثابت می توان برای تعیین حد ضرر از حمایت و مقاومت استفاده کرد.

حد ضرر چیست و چگونه می‌توان از آن در معاملات استفاده کرد؟

حد ضرر چیست؟! کلمه‌ای که بر تن خیلی از معامله گران لرزه انداخته و ترس را بر دل های آن‌ها می‌اندازد. اما مطمئنا همه معامله‌گران این را خوب می‌دانند که قطعا با رعایت حدضرر به قولی عاقبت به خیر خواهند شد و سود خواهند برد. پس چه دلیلی دارد که معامله‌گران حد ضرر را رعایت نمی کنند؟ شاید دلیل آن این است که با رعایت آن باید شکست و اشتباه خود را بپذیرند و این مورد قطعا برای هیچ معامله‌گری خوشایند نمی‌باشد. پس در ادامه همراه ما باشید تا بدانید دلیل عدم رعایت حدضرر چیست و عواقب عدم رعایت و فواید پایبندی به آن را مورد بررسی قرار دهیم.

حد ضرر چیست؟

ابتدا بررسی کنیم معنی کلمه حد ضرر چیست؟ معامله گران برای تعیین زمان خروج از معامله‌ای که باز کرده‌اند از حد ضرر (که حد سود در این مقاله موضوع بحث ما نیست) استفاده می کنند. این افراد که بیشتر بر اساس تحلیل تکنیکال، معاملات خود را در بازار های مالی به انجام می رسانند عدد یا در صدی را برای تعیین ضرر خود مشخص می کنند که به این اعداد یا درصد‌ ها حدضرر گفته می شود.

مثال برای اینکه بدانیم حد ضرر چیست؟

فرض کنید شخصی سهمی را در بورس به قیمت 1000 تومان خریداری کرده است و حدضرر خود را روی قیمت 960 تومان (4 درصد پایین تر از قیمت خرید) قرار داده است. قیمت که به این عدد برسد سهام خود را به فروش می‌رساند و از آن معامله با ضرر خارج می‌شود. در ادامه بررسی خواهیم کرد که طبق چه اصولی درصد حد ضرر مشخص می‌شود.

آموزش رعایت حد ضرر در بورس(عوامل موثر در تعیین حد ضرر چیست؟)

موارد مختلفی در تعیین حد ضرر تاثیر‌گذار هستند که برخی از آن‌ها در تمامی بازارها یکسان هستند. (که در حال حاضر فقط بورس ایران مورد بررسی در این مقاله می باشد و در مقاله های آینده بازارهای دیگر را هم مورد بررسی قرار خواهیم داد)

عواملی که در تعیین حد ضرر نقش دارند:

1. میانگین حجم ماه
2. حجم مبنا
3. سهامداران عمده
4. درصد شناوری سهم
5. نمودار تکنیکال سهم (بسیار مهم)
6. ریسک پذیری معامله گر

هر کدام از موارد بالا نکات و قواعد مختص به خود را دارد. در ادامه به این موارد خواهیم پرداخت.

میانگین حجم ماه

میانگین حجم ماه و حجم مبنا به یکدیگر مربوط می‌شوند. پس این 2 مورد را به همراه یکدیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهیم.
در ابتدا با هم بررسی می‌کنیم تعریف میانگین حجم ماه را. میانگین حجم ماه یک سهم به این معنی است که در طول یک ماه گذشته که شامل 21 روز کاری معاملاتی می‌شود، به طور میانگین چه مقدار حجم معاملاتی داشته است.

و اما تعریف حجم مبنا: مقدار حجمی است که باید در طی یک روز معاملاتی در سهم معامله شود تا قیمت سهم رشد کند (که این مقدار طبق فرمول خاصی به دست می‌آید). به طور مثال اگر میانگین حجم ماه سهمی 1 میلیون برگ سهم باشد. اگر آن سهم 500 هزار برگ سهم معامله شود قیمت سهم فقط به اندازه 50 درصد از میانگین قیمت معامله شده در روز کاهش یا افزایش خواهد داشت.

نقش این دو مورد در تعیین حدضرر: دقت داشته باشید که گفته می‌شود اگر میانگین حجم ماه یک سهم کمتر از حجم مبنای آن سهم باشد، می‌توان گفت که این سهم یکی از پارامترهای نقد شوندگی را دارا نیست. پس در تعیین حدضرر این سهم باید درصدهای پایین‌تری را لحاظ کنیم.(البته باید موارد دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرند)

سهامداران عمده

سهامداران عمده چه کسانی هستند؟! سهامداران عمده کسانی هستند که بیشتر از یک درصد از سهام شرکتی را در اختیار داشته باشند و ممکن است یک شخص حقیقی یا حقوقی باشد.

و اما نقش سهامداران عمده در تعیین حد ضرر: سهامداران عمده می‌توانند نقش مهمی در تعیین حد ضرر داشته باشند. به این شکل که، اگر در سهمی سهامداران عمده فعالیتی نداشته باشند، یعنی خرید یا فروشی را انجام ندهند می‌توان گفت این سهم در مواقع ریزش مورد حمایت سهامداران عمده نخواهد بود و نقد شوندگی پایینی را خواهد داشت. (سهامداران عمده را می‌توان از صفحه سهم در سایت tsetmc در قسمت سهامداران مشاهده کرد)

به طور مثال سهامداری که فعالیت خوبی (خرید و فروش) در سهم داشته و باعث نقد شوندگی در سهم می‌شود نموداری به این شکل دارد.هرچه تعداد این نوع سهامداران بیشتر باشد مقدار نقد شوندگی این سهم در این پارامتر بیشتر خواهد بود. (این نمودار را می‌توانید با کلیک بر روی هر کدام از سهامداران عمده مشاهده کنید)

تاثیر سهامداران عمده در میزان حد ضرر سهام در بورس | کالج تی بورس

و اما نمودار سهامداران عمده ای که فعالیتی ندارد:

نمودار سهامداران عمده بدون فعالیت | کالج تی بورس

همانطور که در عکس مشاهده می‌کنید این سهامدار عمده در سهم خرید و فروشی را انجام نمی‌دهد. پس در هنگام ریزش ها نمی‌تواند نقشی در نقد شوندگی سهم داشته باشد.

درصد شناوری سهم

درصد شناوری سهم چیست؟ به این معنا است که آن درصد از سهم، که به درصد شناوری مشهور می‌باشد، آماده فروش سهام خود هستند و به نظر می‌آید که سهام خود را در آینده نزدیک به فروش برسانند و قصد این را نداشته باشند که سهام خود را به صورت بلند مدت نگه داری کنند.

درصد شناوری پایین بهتر است یا بالا؟

میزان درصد شناوری هر چقدر بیشتر باشد، بدان معنی است که در سهم هیجان بیشتری وجود دارد. و می‌تواند خیلی سریعتر به صف خرید یا صف فروش برسد. در این صورت ممکن است سهامدار برای خرید یا فروش از سهم جا بماند و در صف خرید یا فروش گیر کند. در این صورت بهتر است حد ضرر در درصد های پایین‌تری گذاشته شود. و هر چقدر درصد شناوری سهم مقدار پایین تری داشته باشد، به این معنی است که روند سهم به کندی است و در صعود ها و نزول ها به کندی حرکت می‌کند. (این درصد را در صفحه سهم، در سایت tsetmc می‌توانید مشاهده کنید)

مقدار درصد شناوری مناسب چه عددی است؟

در استراتژی‌های مختلف اعداد مختلفی بیان شده است. به طور مثال در بعضی استراتژی‌ های نوسان گیری روزانه، بین 20 تا 35 درصد، یا بعضی از استراتژی‌های میان مدت بین 7 تا 40 درصد بیان شده است. می‌توان گفت عدد بین 15 تا 35 درصد، می‌تواند عدد معقولی باشد.

تاثیر نمودار تکنیکال سهم بر میزان حد ضرر چیست؟

این بخش مهم ترین پارامتر در تایین میزان درصد حد ضرر است. در این بخش نمودار تکنیکال سهم را مورد بررسی قرار می‌دهیم و تقریبا بخش عمده‌ای از تحلیل خود برای تایین درصد حدضرر را به این پارامتر اختصاص می‌دهیم. به این صورت که نمودار تکنیکال سهم را باز کرده (رهآورد 365_مفیدتریدر) و چارت سهم را در گذشته مورد بررسی قرار می‌دهیم اگر سهم در هنگام ریزش‌ها کندل‌های صف فروش بسیاری داشت پس این سهم نقد شوندگی پایینی دارد و باید برای حدضرر درصدهای پایینی در نظر گرفته شود.

اما اگر چارت سهم در هنگام ریزش کندل هایی داشته باشد که دارای شَدو (shadow) یا سایه باشند، سهم می‌تواند دارای نقد شوندگی خوبی باشد و می‌توان برای حد ضرر درصدهای بالاتری را در نظر گرفت.

به طور مثال چارت سهمی که نقد شوندگی بالایی دارد:

تاثیر نمودار تکنیکالی در حد ضرر چیست؟

و سهمی که چارت آن نشان می‌دهد دارای نقد شوندگی پایینی است و سهامدار را گرفتار صف فروش های متعدد می‌کند:

نمودار تکنیکالی سهام دارای نقدشوندگی پایین | کالج تی بورس

ریسک پذیری معامله گر

تعاریف زیادی برای ریسک در بازار های مالی وجود دارد. می‌توان به صورت خلاصه و شیوا به این شکل ریسک در بازارهای مالی را تعریف نمود: “در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی ریسک گفته می‌شود.”

افراد از پنجره ریسک پذیر بودن به 3 دسته تقسیم می‌شوند:

1. افراد ریسک‌ گریز : این افراد رویکرد محافظه‌کارانه دارند. این شخص ترجیح می‌دهد، بازده مطمئنی داشته باشد و احتمال موفقیت وی بالا باشد.
2. ریسک‌پذیر : این افراد رویکرد جسورانه دارند. این اشخاص، ریسک بالا را به منظور دریافت سود بالاتر می‌پذیرد.
3. خنثی نسبت به ریسک : سومین گروه افرادی هستند که به اصطلاح آن‌ها‌ را، ریسک خنثی می‌نامند. این افراد ارزش پولی را مقدار ارزش اسمی‌ آن می‌دانند.

حال شما باید مشخص کنید که جزو کدام یک از موارد بالا هستید. با توجه به 6 مورد اول و میزان ریسک پذیری خود، درصد حدضرر خود را مشخص کنید.

البته باید پرانتزی همینجا باز کرد و اعلام نمود میزان ریسک پذیری شما با توجه به موارد زیادی مثل میزان سرمایه و میزان تجربه و حالات روحی شما و … در طول زمان قابل تغییر است. پس پیشنهاد می‌شود بعد از اینکه گروه ریسک خود را مشخص کردید پس از مدتی مجدد خود را محک زده و گروه ریسک خود را مجدد مشخص کنید.

مرگ خاموش معامله‌گر عاقبت کسانی که به حد ضرر خود پای‌بند نیستند!

شاید این جمله کمی ترسناک به نظر برسد اما واقعیت این است ضرر مثل باتلاقی می‌ماند که هر چقدر در آن بمانید شما را بیشتر فرو برده و می‌بلعد و بیرون آمدن از آن برای شما سخت تر خواهد بود. چرا؟

به 2 دلیل:

اگر شخصی به طور مثال از سهمی 10 درصد ضرر کرده باشد تنها با 11/11 درصد سود می‌تواند ضرر خود را جبران کند اما شخصی که با همان سهم 50 درصد ضرر کرده باشد باید 100 درصد سود کند تا ضرر خود را جبران کند. (در جدول زیر برخی از میزان ضررها و درصد سودی که برای جبران ضرر آن ها لازم است را برای شما آورده ایم.)

برای جبران هر میزان ضرر، چند درصد باید سود کنیم؟ | کالج تی بورس

دلیل دوم این است که اگر پس از مدتی ضرر شما از 10 درصد به 50 و سپس به 70 تبدیل شود. اگر این ضرر 70 درصد شما به 40 درصد برسد و ضرر اولیه 70 درصدی را در نظر نگیریم، سهم در واقع صد در صد رشد کرده است تا از 70 درصد ضرر شما به 40 درصد برسد.

برای مثال سهمی را در نظر بگیرید که آن را در قیمت 1000 تومان خریده‌اید. قیمت سهم پس از ریزش 70%، 300 تومان می‌شود. حال اگر آن سهم بخواهد به قیمت سابق خود، یعنی 1000 تومان برسد، باید 230% رشد کند. این رشد یا در واقع بازگشت قیمت به حالت قبل، ممکن است هرگز و یا در مدت زمان بسیار طولانی انجام پذیرد.

یکی از دلایل اهمیت حد ضرر را می‌توان همین انتظار طولانی برای بازگشت سرمایه به حالت عادی در هنگام ضرر دانست. حال ممکن است این اتفاق هرگز هم پیش نیاید.

البته که فروش در این نقطه به آسانی یک کلیک روی گزینه فروش انجام می‌شود. اما همین کلیک کردن در چنین شرایطی برای شما کاری بسیار سخت و دشوار می‌شود.

نتیجه گیری مهم

باید دقت داشته باشید که اصل سرمایه‌گذاری، حفظ سرمایه است و هدف سرمایه گذاری کسب سود است پس قبل از هر گونه سرمایه‌گذاری ابتدا باید به فکر حفظ سرمایه خود بوده. سپس به فکر کسب سود باشید. در بازار بورس تعیین حدضرر مناسب می‌تواند به حفظ سرمایه شما کمک شایانی برساند. و از بر باد رفتن سرمایه اصلی شما جلوگیری کند و شما را از باتلاق و منجلاب ضرر نجات دهد. (اما باید دقت داشت که ترس از دست دادن سرمایه مانع کسب سود در بازار نشود)

چه راهکاری وجود دارد تا نتیجه سرمایه گذاری معامله‌گر برخورد با حدضرر نباشد؟

تعیین حدضرر و پای‌بندی به آن، یکی از رکن‌های اصلی بازار‌های مالی می‌باشد. هر چند که معامله‌ گر با کمترین ضرر از معامله خارج شود، اما به هرحال از سرمایه اصلی معامله‌گر کاسته خواهد شد. این یعنی شکست در معامله، که برای هیچ معامله‌گری خوشایند نیست.

اما چه کنیم که سرمایه گذاری که انجام می‌دهیم و هدف آن کسب سود است نتیجه اش برخورد با حد ضرر نباشد؟! یا احتمال برخورد آن با حدضرر بسیار پایین باشد؟! ابتدا باید این نکته را سرلوحه فعالیتمان در بازارهای مالی بدانیم که نوسانات ذات بازار است و هیچ‌ زمانی وجود ندارد که فقط رشد دیده شود. بلکه در کنار هر رشد، ریزشی نیز وجود دارد. می‌توان احتمال رشد را بیشتر کرد. به شرطی که آموزش‌ های خود را کامل‌تر کنیم تا تحلیل های ما از کمترین احتمال شکست برخوردار باشد.

کالج تی‌ بورس بهترین آموزشگاه بورس در مشهد است که می‌تواند شما را در این امر مهم یاری کند و با برگزاری دوره‌هایی که درآن 0 تا 100 به آموزش بورس می‌پردازد. می‌تواند به شما کمک کند تا به کسب سود که هدف سرمایه گذاری است برسید.