صرف سهام چیست؟
سند قابل معاملهای است که نشاندهنده مالکیت دارنده آن در شرکتهای سهامی است و حقوقی نظیر حق رای، حق سود، حق در داراییها و حق تقدم در خرید سهام جدید شرکت را دارد. سهام شرکتها، ارزش تعیین شدهای دارند
سند قابل معاملهای است که نشاندهنده مالکیت دارنده آن در شرکتهای سهامی است و حقوقی نظیر حق رای، حق سود، حق در داراییها و حق تقدم در خرید سهام جدید شرکت را دارد. سهام شرکتها، ارزش تعیین شدهای دارند که در اساسنامه شرکت منعکس شده و روی هر ورقه آن چاپ گردیده که به آن ارزش اسمی سهم میگویند. بر اساس قانون تجارت ایران، ارزش اسمی هر سهم از صرف سهام چیست؟ ۱۰۰۰۰ ریال نباید تجاوز کند . معمولا ارزش اسمی سهام شرکتها را ۱۰۰۰ ریال در نظر میگیرند که مجموع ارزش اسمی آن، کل سرمایه شرکت را نشان میدهد. افزایش سرمایه در شرکتهای سهامی به معنی افزایش اسمی میزان سرمایه ثبتشده شرکت است. بهعبارتدیگر افزایش سرمایه به مفهوم افزایش تعداد سهام منتشره توسط شرکتهای سهامی است.
افزایش سرمایه در شرکتهای سهامی به یکی از روشهای زیر صورت میگیرد:
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابیهای شرکت
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و محل مطالبات حال شده
افزایش سرمایه از محل سلب حق تقدم
مفهوم صرف سهام: صرف سهامطبق ماده ۱۶۰ قانون تجارت، شرکت میتواند سهام جدید خود را برابر با مبلغ اسمی، بفروشد و یا اینکه علاوه بر مبلغ اسمی سهم، مبلغی را به عنوان اضافه ارزش از خریدار دریافت کند. شرکت عواید حاصل از اضافه ارزش سهام فروختهشده را میتواند به اندوختههای شرکت منتقل کرده یا بهصورت نقدی میان صاحبان سهام قبلی تقسیم نماید، همچنین میتواند درازای آن سهام جدید (سهام جایزه) به سهامداران قبلی بدهد.صرف سهام، مبلغی است مازاد بر ارزش اسمی سهام که شرکت در زمان فروش سهام عادی دریافت کرده است.
برخی اوقات مشاهده میشود شرکت سود زیادی را شناسایی کرده و ارزش سهام آن در بازار چیزی بیشتر از ارزش اسمی است. در این صورت شرکت میتواند سهام جدید خود را باقیمتی بیشتر از ارزش اسمی منتشر نماید که به دلیل وجود تقاضا برای سهام شرکت، ممکن است سهام به ارزشی بالاتر از ارزش اسمی آن در بازار مورد معامله قرار گیرد. به مابهالتفاوت ارزش اسمی و وجوه دریافتی بابت سهام، صرف سهام گفته میشود. بهعبارتدیگر صرف سهام مبلغ مازاد ارزش بازار (ارزشی که در حال حاضر معامله میشود) نسبت به ارزش اسمی سهام است. صرف سهام تحت همین عنوان در حساب حقوق صاحبان سهام در ترازنامه لحاظ شده و موجب افزایش آن میگردد. شایان ذکر است ماهیت این حساب بستانکار است.
اصطلاح صرف سهام به معنی مبلغی است که اضافه بر ارزش تعیینشده یک سهم پرداخت میشود. صرف سهام هم در پذیرهنویسی اولیه و هم در معاملات بورسی ایجاد میشود.ازآنجاکه صرف سهام از محل افزایش سرمایه و انتشار صرف سهام چیست؟ سهام جدید به قیمتی بیش از قیمت اسمی حاصل میشود، جزو منابع تأمین مالی شرکت محسوب میگردد.
کاربرد صرف سهام برای شرکت: 1 .شرکت میتواند صرف سهام را به اندوخته شرکت منتقل میکند2. شرکت میتواند صرف سهام را بین سهامداران قبلی تقسیم میکند3. شرکت میتواند صرف سهام را بهصورت سهام جدید به سهامداران قبلی بدهد4. شرکتها فروش سهام با صرف را با حفظ حق تقدم و یا با سلب حق تقدم انجام میدهند.
نکات موردتوجه در صرف سهام: ازآنجاکه صرف سهام بخشی از سهام محسوب نمیشود، نمیتوان آن را در حساب سرمایه منظور کرد. این مبلغ باید در حساب مجزایی در بخش حقوق صاحبان سهام نگهداری شود زیرا سبب افزایش این بخش در ترازنامه صرف سهام چیست؟ میشود. قانون تجارت ایران، صدور سهام به کسر را مجاز نمیداند.حساب صرف سهام قابل تهاتر با حساب کسر سهام نیست. هیچ زیان یا هزینه عملیاتی نمیتواند بهحساب بدهکار صرف سهام منظور گردد.
تقسیم نقدی صرف سهام بین سهامداران قبلی: شرکت با اطلاعرسانی به سهامداران قبلی در خصوص اینکه سود نقدی توزیعشده از محل صرف سهام یا بازده سرمایه است و نه از محل عملیاتی و بازرگانی شرکت، مبلغ صرف سهام را به آنها تخصیص میدهد. با انجام این کار چیزی بهجز افزایش سرمایه به قیمت اسمی نصیب شرکت نمیشود.
توزیع سهام جدید بین سهامداران قبلی (سهام جایزه): در این روش به میزان مبلغ صرف سهام، سهام جدید به قیمت اسمی منتشر و صرف سهام چیست؟ به سهامداران قبلی داده میشود. افزایش سرمایه به این شیوه همانند افزایش سرمایه به قیمت اسمی است.
انتقال صرف سهام به اندوخته شرکت: در این مورد، صرف سهام در یک حساب جداگانه در بخش حقوق صاحبان سهام قرار میگیرد و به همه سهامداران اعم از سهامدار قبلی و جدید تعلق خواهد داشت. در حال حاضر با در نظر گرفتن مزیتها و منافع افزایش سرمایه به روش صرف سهام، بازارهای توسعهیافته بیشتر به دنبال افزایش سرمایه به این شیوه هستند.
افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام
یکی از موضوعاتی که در خصوص صرف سهام مطرح میشود، افزایش سرمایه به این شیوه است. هنگام افزایش سرمایه، شرکت از هر یک از سهامداران خود میخواهد درازای دریافت سهم، مبلغی را به شرکت بپردازند. مبلغی که سهامداران درازای دریافت سهام پرداخت میکنند، میتواند از مبلغ اسمی هر سهم شروعشده تا به قیمت بازار برسد. در افزایش سرمایه به این شیوه بهجای انتشار سهام عادی باارزش اسمی، پذیرهنویسی سهام جدید به قیمت بازار صورت میگیرد. در این روش شرکت سرمایه خود را به مبلغ بیشتری از قیمت اسمی و از طریق پذیرهنویسی به فروش میرساند.
صرف سهام چیست؟ و افزایش سرمایه به روش صرف سهام چگونه است؟
امیر شاملویی
- اشتراکگذاری
یکی از راههایی که به شرکتها امکان میدهد طرحهای توسعه خود را دنبال کنند، افزایش سرمایه است. چهار راه افزایش سرمایه عبارتند از: تجدید ارزیابی داراییها، افزایش سرمایه از طریق سود انباشته، افزایش سرمایه از راه آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران و در نهایت افزایش سرمایه از طریق صرف سهام.
در یک سال و نیم اخیر بسیاری از تازهواردانی که در بورس سرمایهگذاری کرده بودند، با زیان روبرو شدند. مهمترین دلیل چنین اتفاقی ناآشنایی با بازار سهام و مفاهیم آن بود، هرچند دلایل دیگری هم در این زمینه وجود دارد. آشنایی با بورس و مفاهیم آن میتواند به افراد کمک کند تا از زیانهای احتمالی جلوگیری کنند و سرمایهگذاری معقولی داشته باشند. یکی از این موارد صرف سهام است. از این اصطلاح در افزایش سرمایه شرکتهای بورسی استفاده میشود. در ادامه به این سوال پاسخ میدهیم که صرف سهام چیست و چه کاربردی دارد.
راههای افزایش سرمایه در ایران
هر سهم یک ارزش اسمی دارد که هنگام انتشار مشخص میشود. در واقع این قیمت حاصل تقسیم سرمایه شرکت بر تعداد سهمهای منتشر شده است. البته ممکن است فروش سهم به قیمتی بالاتر صورت بگیرد. در بورس ایران ارزش اسمی همه سهمها برابر است و پس از عرضه شدن آن و میزان خرید و فروش سهم، قیمت آن تعیین میگردد. گاهی پیش میآید که شرکتهای مختلف به منظور توسعه و انجام طرحهای خود به کسب منابع مالی نیاز داشته باشند. یکی از راههایی که به شرکتها امکان میدهد تا چنین برنامههایی را دنبال کنند، افزایش سرمایه است که از مسیرهای مختلفی صورت میگیرد. چهار راه افزایش سرمایه عبارتند از: تجدید ارزیابی داراییها، افزایش سرمایه از طریق سود انباشته، افزایش سرمایه از راه آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران و در نهایت افزایش سرمایه از طریق صرف سهام.
افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام
همان طور که گفتیم صرف سهام یکی از راههای افزایش سرمایه یک شرکت است. طبق ماده 160 قانون تجارت، یک شرکت میتواند سهمهای جدید خود را پس از افزایش سرمایه به قیمت ارزش اسمی بفروشد یا این که مبلغ بالاتری را به عنوان اضافه ارزش از خریدار بگیرد. به اختلاف میان ارزش اسمی و مقدار دریافت شده به دلیل فروش سهام جدید، صرف سهام گفته میشود. در افزایش سرمایه به روش صرف سهام، پذیرهنویسی سهام جدید بر اساس قیمت بازار صورت میگیرد. بر همین اساس، شرکت سهام تازه خود را به قیمت بالاتر از اسمی به فروش رسانده و منابع لازم برای افزایش سرمایه خود را به سرعت تامین مینماید.
ذینفعان صرف سهام چه کسانی هستند؟
زمانی که شرکتی تصمیم میگیرد سهام جدید را به قیمت بالاتر از ارزش اسمی به فروش برساند، شرایطی را مورد نظر قرار میدهد. به این ترتیب در 4 دسته میتوان به تاثیر صرف سهام بر ذینفعان این کار اشاره کرد. در مورد شرکت، میتوان گفت شرکتهای بورسی و غیربورسی مایل هستند با انتشار حداقل سهام ممکن منابع مالی موردنیاز خود را جذب کنند. روش صرف سهام ریسک پایینی دارد و موجب میشود سود و اعتبار شرکت بالا برود. علاوه بر این، همان طور که گفتیم سرعت دستیابی به سرمایه در این روش بسیار مناسب است. در دسته دوم، بازار سهام قرار میگیرد. صرف سهام باعث میشود تصویر مثبتی از سودآوری یک شرکت ایجاد شود و در نتیجه اثر آن روی بازار هم مثبت است و میتواند سبب ورود پول به بازار شود. در دسته سوم، سهامداران عمده یک شرکت قرار دارند. این دسته از سهامداران که کنترل شرکت را در اختیار دارند، میخواهند سهم خود را حفظ کنند و این روش برای آنها هم مناسب است. در گروه آخر سهامداران خرد قرار دارند. هدف این دسته از سرمایهگذاران کسب بازدهی و سود بالاتر است. آنها مایلند با این روش قیمت سهمشان بالاتر برود تا از افزایش آن منتفع شوند.
مزیتهای افزایش سرمایه با صرف سهام
همان طور که در مباحث قبل اشاره کردیم، افزایش سرمایه به روش صرف سهام موجب افزایش قیمت سهام و سودآوری شرکت میشود. این کار برای آن دسته از شرکتهایی که نیاز دارند ساختارشان اصلاح شود و احتیاج به افزایش سرمایه زیادی دارند، مناسب است. این نوع افزایش سرمایه به دلیل آن که سررسید نامشخصی دارد، برای شرکتها هم مناسب است زیرا آنها را درگیر مساله بازپرداخت زودهنگام و معین نمیکند. این موضوع میتواند به معنی افزایش اعتبار شرکت باشد.
معایب افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام
اگر افزایش سرمایهای که با استفاده از این روش صورت میگیرد با منافع سهامدار عمده و اصلی شرکت متعارض باشد، صرف سهام چیست؟ شرکت نمیتواند با استفاده از آن افزایش سرمایه دهد. از سوی دیگر، ممکن است به دلیل این که روش صرف سهام به تعهد اشخاص حقیقی یا حقوقی برای خرید سهام پذیرهنویسی نشده نیاز دارد، گاهی اوقات شخصی که حاضر به چنین کاری نباشد، پیدا نشود.
مصارف صرف سهام
مصارف صرف سهام را میتوان به 3 دسته تقسیم کرد. دسته اول تقسیم نقدی صرف سهام در میان سهامداران قبلی است. با این شیوه، شرکت سود نقدی را بین سهامداران پیشین توزیع میکند. روش دوم توزیع سهام جایزه بین سهامداران است. بر اساس این شیوه، شرکت سهام جدیدی را به قیمت اسمی منتشر مینماید و به سهامداران قدیمی خود میدهد. روش سوم انتقال صرف سهام به اندوخته شرکت است. در این حالت سوم، صرف سهام مربوط به انتشار سهام جدید وارد حساب جداگانهای میشود و به همه سهامداران نوین و سابق تعلق میگیرد.
چهار راه افزایش سرمایه عبارتند از: تجدید ارزیابی داراییها، افزایش سرمایه از طریق سود انباشته، افزایش سرمایه از راه آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران و در نهایت افزایش سرمایه از طریق صرف سهام.
زمانی که شرکتی تصمیم میگیرد سهام جدید را به قیمت بالاتر از ارزش اسمی به فروش برساند، شرایطی را مورد نظر قرار میدهد. به این ترتیب در 4 دسته میتوان به تاثیر صرف سهام بر ذینفعان این کار اشاره کرد. در مورد شرکت، میتوان گفت شرکتهای بورسی و غیربورسی مایل هستند با انتشار حداقل سهام ممکن منابع مالی موردنیاز خود را جذب کنند. روش صرف سهام ریسک پایینی دارد و موجب میشود سود و اعتبار شرکت بالا برود. علاوه بر این، همان طور که گفتیم سرعت دستیابی به سرمایه در این روش بسیار مناسب است. در دسته دوم، بازار سهام قرار میگیرد. صرف سهام باعث میشود تصویر مثبتی از سودآوری یک شرکت ایجاد شود و در نتیجه اثر آن روی بازار هم مثبت است و میتواند سبب ورود پول به بازار شود. در دسته سوم، سهامداران عمده یک شرکت قرار دارند. این دسته از سهامداران که کنترل شرکت را در اختیار دارند، میخواهند سهم خود را حفظ کنند و این روش برای آنها هم مناسب است. در صرف سهام چیست؟ گروه آخر سهامداران خرد قرار دارند. هدف این دسته از سرمایهگذاران کسب بازدهی و سود بالاتر است. آنها مایلند با این روش قیمت سهمشان بالاتر برود تا از افزایش آن منتفع شوند.
افزایش سرمایه به روش صرف سهام چیست؟
صرف سهام یکی از مسائلی است که برای افرادی که در برس فعالیت میکنند دانستن آن بسیار حائز اهمیت است. این مساله یکی از مفاهیم مورد نیاز در زمینه های بورسی و فرابورسی است. در حالت کلی راههای افزایش سرمایه شامل انتقال ذخیرهها به سرمایه، انتقال سود سهمی و یا سهام جایزه به سرمایه، انتشار سهام عادی سهامداران است که روش صرف سهام در گروه سوم قرار میگیرد و به معرفی میزان مبلغی میپردازد که برای هر سهام علاوه بر قیمت اسمی پرداخت میگردد. به بیان دیگر در این شیوه شرکت، سهام مورد نظر خود را از طریق پذیرهنویسی و با قیمتی بیشتر از قیمت اسمی در بازار میفروشد و سپس مابهالتفاوتی که از قیمت فروش و قیمت اسمی به دست میآید را به حساب اندوخته انتقال میدهد یا به سهامداران سابق شرکت در ازای آن سهام جزیره اختصاص میدهد.اگر میخواهید در مورد صرف سهام بیشتر اطلاعات داشته باشید پس در ادامه با ما همراه باشید تا شما را بیشتر کمک کنیم.
مفهوم و معنای صرف سهام
حال شاید برای شما سوال پیش آید که صرف سهام یعنی چه و چگونه میتواند منجر به افزایش سرمایه شود؟ برای پاسخ به این سوالات، شما باید با مفهوم صرف سهام آشنا شوید. به میزان اختلاف بین قیمت اسمی و قیمت عرضه، صرف سهام میگویند. لازم است بدانید که قیمت اسمی یک سهم در بازار سرمایه ایران مقداری ثابت و برابر با ۱۰۰ تومان دارد. حال شرایطی را تصور کنید که یک شرکت سهام خود را به نرخ ثابت ۷۰۰ تومان و بر اساس پذیرهنویسی در بازار به فروش میرساند. در چنین موقعیتی، صرف سهام برابر است با ۶۰۰ تومان. این عدد حاصل اختلاف نرخ ثابت شرکت و قیمت اسمی است.
بر اساس ماده ۱۶۰ قانون یک شرکت توانایی دارد سهام خود را با مبلغی اسمی بفروشد و یا اضافه مبلغی به نام اضافه ارزش از کسی که سهام را خردیه دریافت نماید. که میتواند این مبلغ اضافه را به سایر اندوختههای شرکت اضافه نموده و ذخیره کند و یا به جای این اضافه مبلغ سهام جایزه به افرادی که سهام دار پیشین هستند بدهد. در کل اگر بخواهیم تعریف دقیقی از صرف سهام بیاوریم عبارت است از مبلغی که علاوه بر ارزش اسمی سهام و شرکت در هنگام فروش سهام آن را دریافت میکند.
صرف سهام از نوع بستانکار است و در حساب و کتاب شرکت باید به عنوان بستانکار معرفی گردد و در واقع مفهوم آن میزان مبلغی را نشان میدهد که برای یک سهم علاوه بر ارزشی که برای آن تعین شده است باید پرداخت کرد و کاربرد زیادی در معاملات بورسی و پذیرهنویسی اولیه دارد. معمولا میزان صرف سهام از ارزش اسمی بیشتر میشود و از منابعی به حساب میآید که برای تامین مالی شرکت به کار میروند.
صرف سهام خزانه چیست؟
سهام خزانه برابر است با سهام ممتاز و یا عادی یک شرکت که آن شرکت دوباره ان را خریداری نماید. به ین معنی که سهامی که توسط شرکت فروخته شده است مجددا توسط خود شرکت خریداری میشود. سهام خزانه در راستای پیشبرد اهداف یک شرکت در اختیار مدیران قرار میگیرد و از استراتژیهای مالی در دنیا است. در این قسمت قصد داریم شما را بیشتر با این مفهوم آشنا سازیم.
یکی از الزامات در دنیای اقتصاد و بورس این است که تمام معاملات تحت نظارت و شفافیت انجام شود. یکی از اساسیترین اهدافی که سهام خزانه دنبال می کند این است که سهام در بازار کمرنگ نشود و قیمتهای دفتری به ارزشهای بازاری نزدیک باشند.
بنا بر ماده ۱۹۸ سهام خزانه در حال حاضر برای شرکتها ممنوع گردیده است. و بر اساس ماده ۲۸ قانون رفع موانع تولید که در سال ۹۴ تصویب گردید شرکتهایی که در بورس فعالیت میکنند میتوانند تا حدودا ۱۰ درصد از سهام خزانه استفاده کنند. اما گویا محدودیتها به گونهای ایجاد شده است که در حال حاضر شرکتها تلاش میکنند از سرف سهام خزانه استفاده نکنند.
کاربرد صرف سهام چیست؟
صرف سهام کاربردهای مختلفی دارد. برای مثال شرکتها میتوانند آن را به عنوان پس انداز به حسب شرکت منتقل نمایند. همچنین میتوان صرف سهام را میان سهامدارن قبلی تقسیم کرد و به علاوه شرکت گاهی ترجیح میدهد آن را به عنوان سهام جدید در نظر گرفته و به سهامداران پیشین بدهد. هنگامی که شرکتها قصد فروش آن را دارند میتوانند حق تقدم را حفظ و یا صلب کنند و این مورد در هنگام قروش صرف سهام مشخص میگردد.
نکات ضروری
یک سری نکات در مورد صرف سهام وجود دارد که دانستن آنها ضروری است. که در ادامه تلاش میکنیم برای شما بیان نماییم.
- صرف سهام قسمتی از سهام به حساب نمیآید و بنابراین مدیر شرکت نمیتواند آن را وارد حساب سرمایه کند. پس میتوان آن را در حساب جداگانهای قرار داد و در قسمت حقوق سهامداران قرار می-گیرد که موجب میشود این قسمت در ترازنامه افزایش یابد.
- صدور سهام به کسر بر طبق قوانین تجارتی کشورمان مجاز نیست.
- نمیتوان صرف سهام را با میزان حساب کسر سهان مساوی دانست و تبادل نمود.
صرف سهام برای چه کسانی سودمند است؟
پیش از هرکسی، شرکت از این موضوع سود خواهد کرد، زیرا با سرمایهای که در اختیارش قرار میگیرد، میتواند پروژههای خود را تکمیل و پروژههای جدید را آغاز کند. از طرفی ریسک این کار است که هم برای شرکت و هم سهامداران کم خواهد بود. در نتیجه میتوان گفت افزایش سرمایه با صرف سهام، باعث پیشرفت، رشد و سودآوری است.
صرف سهام برای افرادی سودمند است که در ادامه قصد داریم به معرفی آنها بپردازیم.
- صاحبان سهم اصلی و فرعی: مدیر شرکت که سهامدار اصلی بوده و تمایل دارد بدون کاهش درصدی سهام آن را کنترل نماید و برای زیاد کردن سرمایه احتیاج به آورده نقدی نباشد.
- بازار کلی سهام: صرف سهام موجب افزایش جذب سرمایه گذاران و در نتیجه موجب افزایش نقدینگی در بازار بورس میشود.
- صاحب سهام جزء: سهامداران جزء میخواهند که هم بازدهی آنها بیشتر شود و هم میزان مالکیت آنها در سهم شرکت کاهش پیدا نکند در نتیجه صرف سهام در این مورد به سهامداران صرف سهام چیست؟ کمک بسیاری کرده و این خواسته آنها را پوشش میدهد.
معنای افزایش سرمایه
افزایش سرمایه برای شرکتها از اهمیت زیادی برخودار است و اگر بخواهیم مختصرا در مورد آن صحبت کنیم افزایش سرمایه در شرکتها به معنای زیاد شدن سرمایهای است که در شرکت ثبت گردیده است در کل افزایش سرمایه یعنی تعداد سهامهایی که توسط شرکت منتشر میشود افزایش پیدا کند.
افزایش سرمایه معمولا به دو دلیل انجام میگیرد که اولین آنها تامین مالی و اصلاح مالی شرکت ها و دومین مورد تامین کردن منابع جدید مالی برای زیاد کردن فعالیتهای شرکت است. هنگامی که شرکتی قصد دارد افزایش سرمایه دهد ابتدا لازم است در سامانه codal.ir مستندات و مدارک خود را آپلود کرده و ارسال کند و امتیاز افزایش به سهامداری اصلی شرکت تعلق میگیرد. در این جا قصد نداریم بیشتر از این وارد بحث افزایش سرمایه نشویم و هدف ما آشنا با افزایش سرمایه بود.
برتری افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام نسبت به سایر روشها
- روش صرف سهام خزانه باعث میشود سرمایه زیادی به شرکت برسد که در نتیجه موجب رشد شرکت و سودآوری آن خواهد شد و EPS شرکت را زیاد میکند. این مسائل منجر به افزایش قیمت سهام شده و احتمال کم شدن آن در بازار را کاهش میدهد.
- یکی از مهمترین مزایای آن این است که موجب میشود بتوان آن را در ساختار مالی یک شرکت به کار برده صرف سهام چیست؟ و میتواند به اصلاح سرمایه شرکت کمک کرده و آن را از منابع مالیاتی سنگین نجات دهد.
- زیاد شدن سرمایه با صرف به عنوان یک منبع مالی ثابت و بدون نیاز به سر رسید شناخته شده و بازپرداخت آن از دغدغههای شرکت نیست. این مساله منجر میشود ریسک ناتوانی در پرداخت بدهکاری کاهش یافته و در نهایت سبب میشود اعتبار شرکت افزایش یابد.
صرف سهام با حق تقدم
اگر یک شرکت سود انباشته یا اندوختهای نداشته باشد و بخواهد که سرمایه خود را افزایش دهد، میتواند از محل آورده نقدی سهامداران و با قیمتی بیشتر از قیمت اسمی، سرمایه خود را افزایش دهد. در چنین موقعیتی برای سهامداران شرایطی فراهم میشود که میتوانند فرصتی در افزایش سرمایه شرکت داشته باشند. به چنین کاری، افزایش سرمایه به روش صرف سهام و با حفظ تقدم گفته میشود. حال اگر سهامداران چنین حق تقدمی را از خود سلب کنند و اجازه بدهند که سهام جدید به سهامداران جدید واگذار شود، افزایش سرمایه با صرف سهام با سلب حق تقدم اتفاق میافتد.
صرف سهام صرف سهام چیست؟ با سلب حق تقدم
افزایش سرمایه با صرف سهام و سلب حق تقدم به معنای افزایش سرمایه شرکت ناشی از صرف سهام یا سلب حق تقدم از سهامداران فعلی و سپس عرضه سهام جدید به شکل عمومی در بورس است، البته بهشرط آنکه تشریفات لایحه قانونی و مقررات مربوطه عملی شوند. از طرفی افزایش سرمایه با صرف سهام سلب حق تقدم مزیتهای بسیاری را به همراه دارد که در ادامه به برخی از این مزایا اشاره خواهیم کرد.
- استفاده از وجه نقد حاصل از افزایش سرمایه در پروژه و اهداف بلندمدت شرکت
- افزایش سهام شناور آزاد شرکت
- کاهش فرایند زمانی افزایش سرمایه
- معافیت مالیاتی
معایب صرف سهام
مشکلات افزایش سرمایه با صرف سهام
افزایش سرمایه به روش صرف سهام مزیتهای بسیاری را برای شرکتها به همراه دارد، اما از طرفی نباید از مشکلات و معایبی که دارد نیز غافل شد. دقت داشته باشید که اگر افزایش سرمایه با صرف سهام یا سلب حق تقدم همراه باشد، سهامداران اصلی و عمده که اکثر تصمیمگیریها توسط آنها انجام میشود، قدرت و تاثیرگذاری خود را از دست خواهند داد. این موضوع باعث میشود که شرکت نتواند سهامداران عمده را راضی کند تا به این شیوه از افزایش سرمایه رای دهند. اگر افزایش سرمایه در جهت خواستههای سهامدار اصلی شرکت باشد، شرکت نمیتواند از این روش برای افزودن به سرمایه خود استفاده کند.
البته از سمت دیگر نیز احتمال این که سهام جدید با قیمتی کمتر از قیمت بازار و بیشتر از ارزش اسمی منتشر شود و خریداری برای آن پیدا نشود نیز وجود دارد. در حقیقت این بدان معنا است که سرمایهگذاران در پذیرهنویسی سهمهای جدید مشارکت نکنند. در چنین شرایطی، شرکت باید برای افزایش سرمایه، خریدار حقیقی یا حقوقی تضمینی پیدا کند تا در صورتی که سهامداران علاقهای به خرید سهام نداشتند، آنها خرید را انجام دهند.
شرایط افزایش سرمایه با استفاده از صرف سهام
یکی از مهمترین مولفه ها که در روش صرف سهام موجب میشود سرمایه افزایش پیدا کند، این است که سهامدار و مدیر اصلی شرکت چقدر نسبت به استفاده از این روش علاقه دارد. هنگامی که در شرکتی سهام مدیریتی کم شود، مدیر شرکت نگران است نتواند شرکت را کنترل کند. چنانچه این شخص برنامه کاملی برای در این مورد نداشته باشد احتمال دارد درصد سهام مدیریتی کم شده و در نتیجه نتواند شرکت را کنترل کند.
در شرایطی میتوان از صرف سهام برای افزایش سرمایه استفاده نمود که صنعت، بازار و همچنین شرایط شرکت از نظر سرمایه گذاران مثبت تلقی گردد. چنانچه بازار پر رونق باشد اگر روند نزولی داشته باشد و نتوان آینده مثبتی برای آن پیش بینی نمود در نتیجه افزایش سرمایه امکان پذیر نخواهد بود پس در حالت کلی در صورتی میتوان از این روش برای افزایش سرمایه استفاده نمود که دید مثبتی نسبت به بازار سهم در آینده وجود داشته باشد.
کسر صرف سهام چیست؟ سهام چیست؟
کسر سهام درست تعریفی بر عکس صرف سهام دارد. کسر سهام هنگامی به کار برده میشود که ارزش سهام از قیمت اسمی آن کمتر باشدکه به تفاضل قیمت اسمی و مبلغ دریافتی کسر سهام میگویند و برعکس صرف سهام در محاسبات مالی شرکتها حسابدار باید آن را به عنوان یک حساب بدهکار در نظر بگیرد. خوب است بدانید در کشور ما صدور سهامی که قیمت آن از قیمت اسمی کمتر باشد ممنوع است. همچنین باید در نظر داشته باشیم که صرف سهام و کسر سهام جزء سود و زیانها شرکت نیستند و قسمتی از سرمایهگذاری است که در تزارنامه به قیمت اسمی اضافه میشود.
سخنی با شما
چندین راه برای افزایش سرمایه وجود دارد که یکی از این راه و روشها استفاده از روش صرف سهام است. استفاده از این روش شرایط خاص خود را دارد و باید استفاده از شرایط شرکت و تصمیم نهایی سهامدار اصلی انجام گیرد که میتواند منجر به افزایش سرمایه شرکت شود و به علاوه سهامدارن و شرکت از آن سود ببرند. در مقابل صرف سهام کسر سهام وجود دارد که در این ماله تلاش کردیم شما را با آن آشنا سازیم. این روش در کنار دو عامل میتواند سودمند باشد اولین آن نقدینگی در بازار و دومین عامل این است که سهام بتواند سیر صعودی داشته باشد در غیر این صورت استفاده از این روش پیشنهاد نمیشود.
برای یادگیری “افزایش سرمایه” مسیر زیر را به شما پیشنهاد میکنیم:
صرف سهام چیست؟
طبق قوانین تجارت سهام یکی از روش های همکاری و فروش محسوب می شود و حتی ماده ای به آن منصوب گردیده است .طبق ماده 160 قانون تجارت هر شرکتی می تواند سهم خود را بفروشد و شخص دیگری را سهام دار اصلی آن شرکت کند.گاهی اوقات در سود زیاد شرکت ها مقدار سهام نیز افزایش پیدا می کند در این صورت شرکت می تواند سهام خود را با بالاتربن قیمت به فروش برساند.
صرف سهام چیست ؟
به تفاوت ارزش و وجود اختلاف بین ارزش اسمی و وجوه دریافتی مازاد بر سهم (سود از سهام ) جدید را صرف سهام می گویند .شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که سود صرف سهام شامل چه کسی می شود ؟باید بگو هر کدام از سهامدارن قدیمی شرکت یا نهاد در سود و زیان با یک دیگر برابر اند .صرف سهام می تواند جزو تامین مالی شرکت نیز قرار بگیرد زیرا قیمت آن بالاتر از قیمت اسمی می باشد .
سود یا کاربرد صرف سهام
1-همانطور که می دانید هر فعالیت مفیدی که باعث افزودن سود شود جزو اندوخته شرکت خواهد بود و صرف سهام نیز جزو آن حساب می شود.
2_شرکت توانایی صرف سهام در میان سهامدارن قبلی را دارد.
3_شرکت توانایی فروش سهام با حفظ حق تقدم و سلب حق تقدم را دارد.
چه کسانی در صرف سهام ذی نفع هستند ؟
اصولا سهامدارن به دو بخش تقسیم می شوندکه به آن ها سهامدارن عمده یا اصلی می گویند .
سهامدار اصلی تمامی ریاست شرکت را بر عهده دارد و در زبان ساده طرف حساب آن شرکت است و بدون کاهش درصد از شرکت حمایت می کند به صورتی که ما نیاز به آورده نقدی نیاز نداشته باشیم اما سهامدار عمده در واقع بخشی از مدیریت را برخوردار نیست و عملا با سهامدار اصلی یکی نیست.
افزایش سرمایه به روش صرف سهام آیا صرفه اقتصادی برای سرمایه گذاران را دارد؟
در جواب این سوال باید بگوییم بله صد در صد زیرا در سرمایه گذاری انواع شرکت ها سود دو طرفه می باشد و معنی و مفهوم آن این است که شرکت سود آوری لازم را برای سهامداران را داشته است .
هر یک از مردم توقع دارند تا بتوانند در هر کاری سود لازمه را ببرند در همین حال شرکت ها با بالا رفتن سود سهام خود ،توقع دارند با کمترین ریسک ممکن و کمترین سهام موجودی و نقدینگی خود را افزایش دهند.پس فروختن سهام به قیمتی بالاتر از ارزش اسمی آن برای شرکت بسیار حائز اهمیت است .
افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام چه مزایا و معایبی دارد ؟
معایب افزایش سرمایه از طریق صرف سهام:
1_در هنگامی که افزایش قیمت در شرکت و سهام اتفاق می افتد دیگر نمی توانیم اقدام به جذب سرمایه گذار کنیم.
2_گاهی اوقات پیش می آید با توجه به مشکلات اقتصادی هر کشور هیچ سرمایه گذاری حاضر نباشد در طرح شما سرمایه گذاری کند و به عبارتی از این طرح استقبال نشود.
3_ممکن است سهامداران با یک دیگر در تضاد باشند و یا مدیران شرکت با تزریق سرمایه مخالفت کنند.
مزایا ی افزایش سرمایه از طریق صرف سهام:
با توجه به تزریق سود و نقدینگی روش سود آوری چشم انداز سود آوری بهبود پیدا می کند.
مهم ترین هدف قبل از سرمایه گذاری مطمئن با سود بالا ، بالا رفتن سهام است همین قضیه باعث افزایش سود آوری و اندوخته شرکت می باشد و از آن در ساختار شرکت استفاده های بسیاری می شود.
افزایش نقدینگی شرکت نیازی به باز پرداخت ندارد به عبارتی دیگر و شرکت می تواند از آن برای پرداخت مالی خود استفاده کند.
افزایش سرمایه از روش صرف سهام چیست؟
پذیرهنویسی با عرضه اولیه تفاوتهایی دارد، پذیره نویسی در بازار سرمایه، به حقوقی گفته می شود که سرمایهگذار باید متعهد شود تا بخشی از سرمایه اولیه شرکت را متحمل شود، پذیره نویسی برای شرکتهایی انجام میشود که هنوز تاسیس نشدهاند و شرکت شروع به کار نکرده است. برخی از شرکتها نیز برای سود بیشتر و پیشرفت کسب و کار خود بخشی از سهام شرکت را وارد بازار بورس می کنند که این شرکتها نیاز به سرمایه بیشتر دارند که از طریق فروش سهام شرکت به خواسته مورد نظر میرسند.صرف سهام چیست؟
داغترین بحث این روزهای تالار شیشهای که برخی آن را با عرضه اولیه اشتباه میگیرند. شرکتهای سهامی عام برای ورود به بازار سرمایه، قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین میکنند، به این منظور پس از واریز سرمایه تعهدشده از سوی موسسان در شماره حساب شرکت مربوطه، نوبت به پذیرهنویسی سهام میرسد، سپس مراحل ثبت شرکت در مراجع ثبت شرکتها و در نهایت با بازگشایی نماد مربوط به شرکت در بازار، سهام مذکور مورد دادوستد قرار میگیرد.
در نگاه اول شاید پذیرهنویسی و عرضه اولیه سهام در نگاه سرمایهگذاران بهویژه سرمایهگذاران جدید بورسی از شباهت زیادی برخوردار باشند. یکی از شباهتهای پذیرهنویسی و عرضه اولیه، روش ثبتسفارش است، اما تفاوتها کجاست؟
تفاوت پذیرهنویسی و عرضه اولیه
۱- در عرضه اولیه سهام در بورس یا فرابورس، محدوده قیمتی برای سهم در نظر گرفته میشود، پذیرهنویسی اما در قیمت اسمی یعنی ۱۰۰تومان انجام میپذیرد.
۲- برای عرضه اولیه سهام یک بازه زمانی معمولا ۲ساعته در یک روز در نظر گرفته میشود و سپس بر اساس سفارشهای ثبتشده در سیستم سهام به متقاضیان تخصیص پیدا میکند. در پذیرهنویسی اما مهلت زمانی حدکثر ۳۰ روزه در نظر گرفته میشود. پذیرهنویسان با شروع زمان پذیرهنویسی میتوانند سفارشهای خود را در سیستم معاملاتی ثبت کنند و این فرآیند تا زمانی که تمام اوراق موردنظر شرکت عرضه شود ادامه پیدا میکند. این فرآیند ممکن است در همان روز اول پذیرهنویسی به اتمام رسیده یا تا پایان مهلت مقرر تداوم یابد و حتی در برخی موارد در صورت عدمتکمیل پذیرهنویسی احتمال تمدید زمان پیشبینی شده نیز وجود دارد.
۳- مهمترین تفاوت پذیرهنویسی و عرضه اولیه سهام اما زمان قابلمعاملهشدن سهم شرکت در بازار سهام است. در عرضه اولیه بلافاصله در روز بعد از عرضه، نماد شرکت بازشده و با دامنهنوسان ۵درصدی آماده معامله میشود. در پذیرهنویسی اما پس از اتمام فرآیند، باید مراحل مربوط به ثبت شرکت دنبال شود. این مرحله ممکن است روزها یا ماهها به درازا بکشد، پس از آن است که شاهد بازگشایی نماد معاملاتی در بازار سهام و انجام دادوستد خواهیم بود. نکتهای که باید موردتوجه سرمایهگذاران قرار گیرد.
۴- همچنین عرضه اولیه در بازارهای بورس و فرابورس انجام میشود اما در پذیرهنویسی، شرکت بعد از ثبت، در بازار پایه درج میشود. بنابراین پذیرهنویسی نسبت به عرضه اولیه دارای ریسک بالایی است.
افزایش سرمایه از روش صرف سهام چیست؟
زمانی که سهامداران حق استفاده از حقتقدم را از خود سلب کنند و سهام جدید را به سهامداران جدید واگذار کنند، افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حقتقدم رخ میدهد. همان رویدادی که قرار است در واگذاری سهام پرسپولیس و استقلال رخ دهد.
در افزایش سرمایه به روش صرف سهام بهجای انتشار سهام عادی با ارزش اسمی، پذیرهنویسی سهام جدید ناشی از این عمل به قیمت بازار انجام میگیرد. منظور از صرف سهام، اضافه ارزش سهام یعنی مابهالتفاوت ارزش بازاری و اسمی سهام است. در مجموع این نوع افزایش سرمایه به یکی از سه طریق زیر عمل میشود:
۱- سهام جایزه برای سهامداران قبلی: در این حالت، مازاد پرداختی بابت فروش سهام جدید نسبت به ارزش اسمی هر سهم، یعنی هزار ریال، در قالب صرف سهام ثبت میشود و متناسب با آن سهام جدید بین سهامداران قبل از افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم توزیع میشود؛ چون فروش سهام جدید در بازار به قیمتی پایینتر از قیمت پایانی روز فروش انجام میشود، محاسبات بهنحوی است که ارزش ثروت سهامداران قبل از افزایش سرمایه از محل صرف سهام، با ارزش ثروت آنها بعد از دریافت صرف سهام چیست؟ سهام جایزه از محل صرف سهام، برابر باشد. البته پس از بازگشایی، ممکن است بابت تغییرات انتظارات این ثروت دستخوش تغییر شود، اما محاسبات قیمت تئوریک به نحوی است که ثروت سهامداران پیشین تغییر نکند. به تعبیری، قوانین به شکلی تنظیم شدهاند که افزایش سرمایه شرکت از محل آورده نقدی، منجر به کاهش یا افزایش ارزش سهامداران پیشین نشود.
۲- سود نقدی: در این حالت، مازاد پرداختی بابت صرف سهام نسبت به ارزش اسمی هر سهم، یعنی هزار ریال، در قالب سود نقدی بین سهامداران قبلی توزیع میشود تا قیمت هر سهم کاهش یافته به قیمت تئوریک به علاوه میزان سود نقدی دریافتی بعد از افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم، برابر با ارزش دارایی سهامداران پیش از دعوت به مجمع شود. این حالت و محاسبات آن دقیقا مشابه با حالت سهام جایزه ثبت میشود و متناسب با آن سهام جدید بین سهامداران قبل از افزایش سرمایه از محل صرف سهام توزیع میشود، چون فروش سهام جدید در بازار به قیمتی پایینتر از قیمت پایانی روز فروش انجام میشود، محاسبات بهنحوی است که ارزش ثروت سهامداران قبل از افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم، با ارزش ثروت آنها بعد از دریافت سود نقدی از محل صرف سهام، برابر باشد. این روش برای شرکت مطلوبیت چندانی ندارد؛ چراکه منجر به خروج نقدینگی از شرکت میشود.
۳- انتقال صرف سهام به اندوخته شرکت: در این حالت، مازاد پرداختی بابت صرف سهام نسبت به ارزش اسمی هر سهم، یعنی هزار ریال، در قالب اندوخته صرف سهام ثبت میشود و شرکت میتواند برای تامینمالی طرحهای جاری یا توسعهای خود از آن استفاده کند. به این دلیل که در این روش، از محل صرف سهام افزایش سرمایه رخ میدهد، قیمت سهام جدید بالاتر از روشهای اول و دوم تعیین و در بازار بهفروش میرسد. این روش به دلیل مزایایی که برای تمام سهامداران دارد و آورده نقدی بیشتری که برای شرکت فراهم میکند، روش ارجح افزایش سرمایه است که اخیرا مورد توجه قرار گرفته و مصوبه مجلس شورای اسلامی برای معافیت افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم قائل به این حالت است. در این روش، شرکت سهام خود را به مبلغی بیش از قیمت اسمی و از طریق پذیرهنویسی به فروش رسانده و تفاوت حاصل از قیمت فروش و قیمت اسمی سهام را، به حساب اندوخته منتقل یا در ازای آن سهام جدید (سهام جایزه) به سهامداران قبلی میدهد.
دیدگاه شما