حجم مبنا و قیمت پایانی

قیمت پایانی در بورس چیست؟

در این مقاله سعی داریم که ابتدا به قیمت پایانی در بورس (Close Price)، نحوه ی محاسبه قیمت پایانی سهم و همچنین تفاوت قیمت پایانی سهم با قیمت آخرین معامله بپردازیم با ما همراه باشید.

قیمت پایانی سهم در بورس:

قیمت پایانی حجم مبنا و قیمت پایانی سهام قیمتی است که معامله سهم در ابتدای روز بعدی بر پایه و اساس آن قیمت شروع می شود، قیمت پایانی در واقع میانگینی از قیمت های معامله شده سهام در یک روز کاری و در ساعت های معاملاتی طبق حجم معاملات است، که خرید و فروش سهم در روز بعد بر اساس قیمت پایانی آغاز میشود.

قیمت آخرین معامله:

قیمت آخرین معامله قیمتی است که آخرین بار سهام در آن قیمت معامله شده است، حال برای اینکه قیمت آخرین معامله به طور کلی بسیار حالت صعودی و نزولی داشته و به مقدار زیادی بالا و پایین می شود، برای اشاره به قیمت یک سهام از قیمت پایانی استفاده می کنند.

همچنین ممکن است قیمت آخرین معامله ی هر سهم شرکت که در بازار بورس پذیرفته شده است به میزان 5 درصد افزایش یا کاهش داشته باشد (حداکثر نوسان روزانه طبق مقررات حاکم). حال که میزان عملیات انجام شده روی سهام کمتر از حجم مبنا بوده است در این صورت قیمت پایانی سهم به طور مثال با حداکثر یک درصد افزایش یا کاهش، ثبت می شود.

به طور مثال فرض کنید که قیمت یک سهم در ابتدای روز شنبه 300 تومان و میانگین قیمت معاملات این سهم در طول آن روز کاری 310 تومان باشد. پس در این صورت میانگین قیمت سهم در پایان روز شنبه، در مقایسه با ساعت ابتدایی روز 10 تومان رشد داشته است.

نحوه محاسبه قیمت پایانی در بورس:

میانگین وزنی چیست؟

هنگام محاسبه میانگین وزنی برای یک دسته عامل های نابرابر، وزن یا ارزش معینی برای هر یک از عامل ها تعیین می شود، و سپس آن عامل در وزن معین ضرب می شود و سپس جمع بدست آمده بر مجموع وزن ها تقسیم میشود.

در تصویر زیر اگر مثلثی که تعادل را برقرار کرده است را قیمت پایانی در نظر بگیریم و قیمت های معامله شده با حجم یکسان باشند در این صورت میانگین قیمت در نقطه مرکز، سطح تعادل را برقرار کرده است.
اما اگر قیمت ها با حجم یکسان نبوده و متفاوت باشند و معامله بر این اساس صورت گیرد میانگین قیمت برای برقراری سطح تعادل به آن قیمتی که بیشتر معامله روی آن انجام شده است نزدیک می شود.

رابطه ی حجم مبنا با قیمت پایانی سهام در بورس، و تأثیر آن بر روی قیمت پایانی سهم:

قیمت پایانی سهام قیمتی است که معامله سهم در ابتدای روز بعد، براساس آن قیمت آغاز می شود. همینطور همواره قیمت پایانی سهم، با آخرین قیمت سهم برابر نیست. در بازار بورس اوراق بهادار شرکت های بورسی دارای حجم مبنا هستند و حجم مبنا روی قیمت پایانی سهم تأثیرگذار خواهد بود.
در بازار بورس سامانه معاملاتی بعد از محاسبه میانگین قیمت سهم در طول روز کاری میزان حجم معاملات را با حجم مبنا بررسی می کند، اگر حجم معاملات سهم به اندازه حداقل حجم مبنا باشد میانگین محاسبه شده به عنوان قیمت پایانی سهم در تابلوی معاملات ثبت می شود، ولی اگر حجم معاملات انجام شده از حجم مبنا کمتر باشد به همان مقدار از قیمت پایانی کم می شود و این قیمت در تابلوی معاملات ثبت می شود.

تفاوت قیمت پایانی سهم با قیمت آخرین معامله:

قیمت پایانی با قیمت آخرین معامله یکسان نیست زیرا با توجه به تعریف قیمت پایانی که میانگین وزنی معاملات است این میانگین می تواند برابر یا بیشتر یا کمتر از آخرین معامله باشد. قیمت آخرین معامله رقمی است که آخرین بار سهام در آن سطح قیمت معامله شده است و نام دیگر آن قیمت بسته شدن (Close price) می باشد. قیمت آخرین معامله برای سفارش گذاری در بورس اهمیت بسیاری دارد زیرا فردی که بخواهد معامله را به سرعت انجام دهد می تواند قیمت سفارش خود را نزدیک به این قیمت یا برابر این قیمت ثبت کند تا شانس بیشتری در افزایش کامل شدن سفارش خود داشته باشد.

گره معاملاتی چیست و چگونه آن را رفع کنیم؟

یکی از گام‌های اولیه برای شروع فعالیت در هر بازار مالی، کسب مهارت و آشنایی با مفاهیم رایج در آن بازار است. بازار بورس یکی از بهترین بسترهای سرمایه‌گذاری در کشور است و تقریبا تمام افراد جامعه می‌توانند به راحتی در آن حجم مبنا و قیمت پایانی فعالیت داشته باشند.

به گزارش ایسنا، بنابر اعلام کارگزاری آگاه، اصطلاحات و مفاهیم زیادی در این بازار سرمایه‌گذاری وجود دارد که یکی از این مفاهیم، «گره معاملاتی» است. در این مقاله قصد داریم به صورت کامل به گره معاملاتی بپردازیم و در ادامه، به نحوه رفع گره معاملاتی در روند معاملات بازار هم اشاره کنیم. با ما همراه باشید.

گره معاملاتی چیست؟

سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار بورس، دارای یک دامنه نوسان مشخص هستند. سهام این شرکت‌ها بر اساس میزان عرضه و تقاضا ممکن است درگیر حالت صف خرید یا صف فروش شوند. در میان نمادهای بورسی، برخی از سهم‌ها نقدینگی پایین‌تری دارند که به دلیلی عرضه و تقاضای پایین در روند معاملات‌شان، قیمت پایانی سهم نسبت به روز قبل تغییری نمی‌کند. اگر این روند ادامه داشته باشد ممکن است سهام چند روز متوالی در حالت صف خرید یا صف فروش قرار بگیرد، به این حالت خاص در روند معاملات سهام، «گره معاملاتی» گفته می‌شود.

گره معاملاتی در سهم‌های بازار بورس به وجود می‌آید و نمادهای فرابورس به دلیل «1» بودن حجم مبنا، از این مورد استثنا هستند. سهم‌های بازار بورس تحت شرایط خاص درگیر گره‌ معاملاتی می‌شوند که در ادامه به بعضی از این موارد اشاره خواهیم کرد.

نماد بورسی تحت چه شرایطی شامل گره معاملاتی می‌شود؟

نمادهای بازار بورس بر اساس بعضی از شرایط، ممکن است شامل گره معاملاتی شوند. این شرایط عبارت‌اند از:

زمانی که یک سهم تحت شرایط زیر در پایان جلسه معاملاتی در حالت صف خرید و فروش باشد:

1-حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکت‌هایی با ۳ میلیارد سهم یا بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت‌ها

2-عدم تقارن قیمت‌های درخواست خرید و فروش یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (به استثنای معاملات در بازار معاملات عمده)، کمتر از ۵ درصد حجم مبنا است.

زمانی که یک نماد بورسی در 5 جلسه معاملاتی به صورت متوالی، در سقف قیمتی دامنه نوسان روزانه معامله شود.

هنگامی که یک نماد بورسی در 5 جلسه معاملاتی به صورت متوالی، در کف قیمتی دامنه نوسان روزانه معامله شود.

موارد بالا جزو دلایل اصلی ایجاد گره معاملاتی در بعضی از سهم‌های بازار بورس است، هنگامی که سهام یک شرکت شامل گره معاملاتی شود، لازم است طبق قوانین و چارچوب‌های تعریف شده، سهام شرکت مشمول رفع گره معاملاتی شود. در ادامه به نحوه رفع گره معاملاتی در روند معاملات بازار اشاره می‌کنیم.

شرکت‌هایی که مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی می‌شوند

فهرست تمام شرکت‌هایی که شامل دستورالعمل رفع گره معاملاتی هستند در سایت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی TSETMC.com قابل مشاهده و بررسی است. برای دسترسی به این فهرست، باید بعد از ورود به سایت TSE، گزینه «پیام ناظر» حجم مبنا و قیمت پایانی را انتخاب کنید. تمام اطلاعات مربوط به شرکت‌هایی که مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی هستند، حداکثر تا قبل از شروع روز معاملاتی در اختیار معامله‌گران قرار می‌گیرد. دقت داشته باشید که در بعضی شرایط خاص ممکن است که قوانین مربوط به دستورالعمل رفع گره معاملاتی بنا به صلاح دید مدیر عامل بورس، در برخی از سهم‌ها اعمال نشود. دلیل این فرآیند، مطابق با تبصره قانونی سازمان بورس، با جزئیات زیر است:

در صورت قرار گرفتن شرکت‌هایی با سرمایه کمتر از ۱۵۰ (یک‌صد و پنجاه) میلیارد ریال در گره معاملاتی، رفع گره و عدم اعمال حجم مبنا با پیشنهاد مدیریت بازار بورس تهران همراه با ذکر دلایل مربوطه و تأیید مدیرعامل شرکت بورس صورت می‌پذیرد.

دامنه نوسان چه نقشی در ایجاد گره معاملاتی دارد؟

همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره کردیم، اگر سهام یک شرکت بورسی شامل گره معاملاتی شود، لازم است طبق قوانین و تبصره‌های سازمان بورس، نماد مورد نظر مشمول دستور رفع گره معاملاتی شود. در این فرایند سهام مورد نظر در روز معاملاتی بعد با دو برابر دامنه نوسان مجاز بازگشایی شده و بعد از کشف قیمت، معاملات آن به صورت عادی در بازار بورس ادامه پیدا می‌کند. به مثال زیر توجه کنید:

مثال: اگر معاملات یک نماد بورسی به اندازه 10 جلسه معاملات متوالی در سقف قیمتی دامنه نوسان مجاز روز (10 روز مداوم صف خرید) انجام شود، این نماد بورسی مشول قوانین دستورالعمل رفع گره معاملاتی خواهد شد. بعد از این مرحله سهم مورد نظر در روز معاملاتی بعد با دامنه نوسان دو برابری یعنی 10 درصد، بازگشایی می‌شود، بعد از کشف قیمت، معاملات این سهم به صورت عادی ادامه پیدا می‌کند.

کلام آخر

بازار بورس یکی از بهترین بسترهای سرمایه‌گذاری در کشور است. یکی از ارکان مهم برای فعالیت در این بازار، کسب مهارت و یادگیری مفاهیم بورسی است. در این مقاله سعی کردیم به «گره معاملاتی» بپردازیم. بعضی از سهم‌های بازار بورس، ممکن است بر اساس میزان عرضه و تقاضا درگیر صف خرید و فروش شوند. اگر این این روند در چند روز متوالی ادامه داشته باشد، سهم شامل گره معاملاتی می‌شود. در ادامه مقاله به نحوه رفع گره معاملاتی در بازار بورس هم اشاره شد.

منظور از حجم مبنا و تعیین قیمت پایانی سهام چیست؟

حجم مبنا برای کنترل رشد بی رویه قیمت سهام در سال ۱۳۸۲تصویب شد. براین اساس درابتدای این قانون ودرسال۸۲ اساس براین بود که ۱۵ % از حجم مبنا و قیمت پایانی سهام کل یک شرکت طی یکسال مورد معامله قرار گیرد و روزهای کاری سال ۲۵۰ روز فرض شده بود که بر آن اساس حجم مبنای روزانه یک سهم ۰۰۰۶ / ۰ تعداد کل سهام شرکت میشد . اما از ابتدای سال ۱۳۸۳ این قانون تغییر کرد و از ۱۵ ٪ به ۲۰ % افزایش یافت و حجم معاملات روزانه به۰۰۰۸ / ۰ کل سهام شرکت افزایش یافت.

برای درک بهتر مثالی از حجم مبنا می زنیم:

فرض کنید سرمایه شرکتی ۲ میلیارد تومان است.(تعداد سهام این شرکت برابر با ۲۰ میلیون برگه سهم به ارزش اسمی ۱۰۰ تومان است).در این حالت حجم مبنای این شرکت به شکل زیر محاسبه میشود.

۱۶۰۰۰ = ۰۰۰۸ / ۰ * ۲۰۰۰۰۰۰۰

حال فرض میکنیم قیمت روز قبل این سهم ۲۰۰۰ ریال بوده و امروز معاملات زیر برای سهم اتفاق افتاده است :

ساعت ۹ : ۴۰۰۰ برگه به قیمت ۱۹۹۰ ریال

ساعت ۱۰ : ۱۰۰۰ برگه سهم به قیمت ۲۰۲۰ ریال

ساعت ۱۱ : ۲۰۰۰ برگه سهم به قیمت ۲۰۳۰ ریال

ساعت ۱۲ : ۳۰۰۰ برگه سهم به قیمت ۲۰۴۰ ریال

( کل تعداد برگه سهام : ۱۰۰۰۰ )

برای محاسبه قیمت پایانی ابتدا میانگین وزنی می گیریم یعنی می گوییم:

۷۹۶۰۰۰۰ = ۱۹۹۰ * ۴۰۰۰

۲۰۲۰۰۰۰ = ۲۰۲۰ * ۱۰۰۰

۴۰۶۰۰۰۰ = ۲۰۳۰ * ۲۰۰۰

۶۱۲۰۰۰۰ = ۲۰۴۰ * ۳۰۰۰

۲۰۱۶۰۰۰۰ = ۷۹۶۰۰۰۰ +۲۰۲۰۰۰۰ + ۴۰۶۰۰۰۰ + ۶۱۲۰۰۰۰

که برابر کل ارزش معاملات آن سهم می باشد حال برای گرفتن میانگین آنرا تقسیم بر کل تعداد برگه سهام مورد معامله قرارگرفته می کنیم:

۲۰۱۶ = ۱۰۰۰۰ / ۲۰۱۶۰۰۰۰

پس میانگین قیمت مورد معامله امروز ۲۰۱۶ ریال بوده اگر تعداد برگه مورد معامله به حد نصاب می رسید (از حجم مبنا بیشتر می شد) این قیمت به عنوان قیمت پایانی مورد قبول بود اما چون تعداد برگه سهام مورد معامله قرار گرفته ده هزار تا و حجم مبنای سهم شانزده هزار برگه می باشد پس از تناسب استفاده می کنیم.

اگر ۱۶۰۰۰ برگه مورد معامله قرار می گرفت قیمت سهام ۱۶ ریال رشد می کرد در حالی که ۱۰۰۰۰ برگه مورد معامله قرار گرفته قیمت چقدر رشد می کند؟

از تناسب بالا ایکس بدست می آید ۱۰ ریال یعنی قیمت بسته شدن در پایان معاملات امروز برابر با ۲۰۱۰ ریال می شود.

با توجه به تغییر مدل حجم مبنا برای شرکتهای بزرگ در اعلامیه شرکت بورس آمده:

فعالان محترم بازار سرمایه استحضار دارند که در بازار رقابتی (کارا)، قیمت نتیجه تصمیم و اقدام گروه زیادی از خریداران و فروشندگان است و اجماع آنان را نشان می دهد . در بورس اوراق بهادار ایران حجم مبنا به منظور اطمینان از این ‌که تغییر قیمت‌ سهام شرکت های پذیرفته شده دربورس حاصل از معامله حداقل تعداد معینی از سهام شرکت می باشد، تعریف و برای محاسبه آن ضریب هشت درهزار درتعداد سهام تمام شرکت‌ها صرف ‌نظر از اندازه آن ها اعمال گردید. با عنایت به این ‌که در مورد شرکت‌های بزرگ هد ف مذکور با حجم مبنای کمتری نیز حاصل می‌شود ، لذا هیئت مدیره شرکت بورس تصمیم گرفت ضریب محاسبه حجم مبنای شرکت‌هایی که سرمایه آن ها بیشتر از ۳۰۰۰ میلیارد ریال می‌باشد را از هشت در ده‌ هزار به چهار در ده‌ هزار کاهش دهد. بر این اساس از تاریخ۲ / ۴ / ۸۶ ضریب محاسبه حجم مبنای ۱۱ شرکت زیربه ( ۰۰۰۴ / ۰ ) چهار در ده‌هزارتغییر می‌یابد:

فولاد مبارکه اصفهان ـ سایپا ـ سرمایه گذاری غدیر- ملی صنایع مس ایران ـ ایران خودرو- بانک پارسیان ـ سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی ـ سیمان فارس خوزستان ـ گروه بهمن سرمایه گذاری بانک ملی ایران ـ مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران

اگر حجم مبنا پر نشود چه می شود؟ پر نشدن حجم مبنا در بورس

حتما بارها دیده اید که یک سهام حجم مبنا پر نکند و حجم معاملات آن از حجم مبنا تعیین شده کمتر باشد، اگر علاقه مند هستید بدانید در صورت پر نشدن حجم مبنا در بورس چه می شود، در این مقاله همراه داتیس نتورک باشید.

پر نشدن حجم مبنا در بورس یک اتفاق معمول در بازار سرمایه است زیرا اگر حجم معاملات روزانه یک سهم کمتر از حجم مبنای تعیین شده توسط سازمان بورس باشد در این صورت اصطلاحا گفته می شود “مبنا پر نکرده است”.

حجم مبنای هر سهم به تعداد کل سهام شرکت بستگی دارد و چون تعداد سهام شرکت ها باهم متفاوت است حجم مبنا هم در شرکت های مختلف متفاوت می باشد.

اگر حجم مبنا پر نشود چه می شود؟

سازمان بورس به منظور تعادل شیب تند روند های صعودی و نزولی اقدام به اعمال حجم مبنا کرد و در واقع اصلی ترین هدف اعمال حجم مبنا معقول سازی روند قیمتی سهام شرکت های داخل بورس بود.

حجم مبنا طبق تعداد کل سهام شرکت مشخص می شود.

هرچه شرکت بزرگتر باشد و تعداد سهام شرکت بیشتر باشد، حجم مبنای آن هم بیشتر خواهد بود.

بر همین اساس شرکت های بزرگتر کمتر دچار نوسانات قیمتی می شوند.

همانطور که گفته شد هدف حجم مبنا جلوگیری از نوسانات غیرمعمول و کاذب قیمت سهم می باشد.

قبل از بررسی این سوال که ” اگر حجم مبنا پر نشود چه می شود؟” باید درباره قیمت معامله و قیمت پایانی توضیحاتی را ارائه دهیم.

قیمت پایانی در واقع میانگینی از قیمت های معامله شده سهم در ساعات معاملاتی و در یک روز معاملاتی طبق حجم معاملات می باشد و به زبان ساده قیمت پایانی سهم براساس میانگین وزنی قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی، تعیین می‌شود.

قیمت معامله: قیمت معامله به آخرین قیمتی که در تابلو مورد معامله قرار می‌گیرد میگویند.

حجم مبنای هر سهم به تعداد کل سهام شرکت بستگی دارد و چون تعداد سهام شرکت ها باهم متفاوت است حجم مبنا هم در شرکت های مختلف متفاوت می باشد.

سازمان بورس به منظور تعادل شیب حجم مبنا و قیمت پایانی تند روند های صعودی و نزولی اقدام به اعمال حجم مبنا کرد و در واقع اصلی ترین هدف اعمال حجم مبنا معقول سازی روند قیمتی سهام شرکت های داخل بورس بود.

اما اگر در معاملات بورسی سهمی حجم مبنایش پر نشود چه می شود؟

ما در ادامه قصد داریم به بررسی موضوع پر نشدن حجم مبنا در معاملات یک سهم بورس بپردازیم. همراه داتیس نتورک باشید.

پر نشدن حجم مبنا در بورس

همانطور که اشاره کردیم حجم مبنا طبق تعداد کل سهام شرکت مشخص می شود و هرچه شرکت بزرگتر باشد و تعداد سهام شرکت بیشتر باشد، حجم مبنای آن هم بیشتر خواهد بود.

بر همین اساس شرکت های بزرگتر کمتر دچار نوسانات قیمتی می شوند.

همانطور که گفته شد هدف حجم مبنا جلوگیری از نوسانات غیرمعمول و کاذب قیمت سهم می باشد.

اگر حجم مبنا Fill نشود چه می شود؟

در صورتی که در معاملات یک سهم حجم مبنای آن سهم پر نشود، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم کم خواهد شد و قیمت پایانی هم بر همین اساس محاسبه و در نهایت در سامانه معاملات ثبت میگردد.

رابطه حجم مبنا و حجم معاملات

اگر میزان حجم معاملات سهم دست کم برابر با حجم مبنا باشد، در این صورت قیمت پایانی سهم را همان میانگین موزون محاسبه شده، در نظر میگیرند و در سامانه معاملات ثبت می‌گردد.

در صورتی که میزان حجم معاملات سهم کمتر از حجم مبنا باشد به اندازه همان مقدار نسبت، از مقدار کاهش یا افزایش قیمت سهم هم کم میشود و قیمت پایانی هم بر همین اساس محاسبه و در نهایت در سامانه معاملات ثبت میگردد.

پس وقتی مقدار معاملات سهم از حجم مبنا کمتر باشد، مقدار و درصد افزایش یا کاهش قیمت سهم نیز کمتر از حداکثر میزان افزایش یا کاهش تعیین شده براساس مقررات خواهد بود.

امیدواریم مقاله بررسی وضعیت در صورت پر نشدن حجم مبنا در بورس برای شما عزیزان مفید بوده باشد.

حجم مبنا و قیمت پایانی

قیمت پایانی سهم چیست ؟

قیمت پایانی سهم چیست؟ اگر این سؤالی است که ذهنتان را مشغول کرده، بهتر است این نوشته را تا انتها بخوانید. برای اینکه کاملا و به درستی متوجه مفهوم قیمت پایانی سهم شوید، و همچنین بتوانید پاسخ سایر سوالات خود را در مورد سهام، بورس و … بگیرید، لازم است ابتدا توضیحات مختصری در مورد بورس، سهام، چگونگی قیمت سهام، چگونگی خرید و فروش سهام و …. داده شود.

این روزها بیشتر از همیشه صحبت از بورس، سهام، خرید و فروش سهام، سرمایه گذاری در بورس و …. شنیده می شود. سوالات زیادی در ذهن افرادی که می خواهند در این زمینه وارد شوند و سرمایه گذاری کنند، وجود دارد. برخی از این سوالات عبارت‌اند از:

• چگونه در بازار بورس سرمایه گذاری کنیم؟
• قیمت خرید و فروش سهام چگونه محاسبه می شود؟
• قیمت پایانی سهم چیست؟
• در کدام سهام سرمایه گذاری کنیم؟
• محاسبه قیمت روز سهم چگونه است؟
• و ….

پاسخ این سوالات به مقدار زیادی، شما را در مسیر درست سرمایه گذاری قرار خواهد داد. تا چند سال پیش کسانی که سرمایه ای داشتند، آن را در بانک ها ذخیره می کردند و به سودهای کمی که بانک ها به صورت سالانه یا ماهانه برای سرمایه های کوتاه مدت و بلند مدت در نظر گرفته اند، قانع بودند. یا اینکه با سرمایه خود، طلا و ملک می خریدند تا برای آینده پس اندازی داشته باشند. برخی نیز سعی می کردند با سرمایه خود، کسب و کار تازه ای را راه اندازی کنند و به نوعی کار آفرینی کنند. اما این روزها سرمایه گذاری در بورس و سهام جای خود را در میان افراد جامعه باز کرده است. از نظر اقتصادی نیز، شواهد نشان می دهند که در طولانی مدت، سرمایه گذاری در سهام، نتیجه مثبت بیشتری دارد و سود بیشتر را ایجاد می کند. هرچند هنوز نیز خیلی از افراد ابهامات و سوالات زیادی در این زمینه دارند. البته لازم است بدانید که بازار فارکس نیز، جایی است که سرمایه گذاری را با دریافت سودهای زیادی همراه می کند. در واقع بازار فارکس، بزرگترین بازار مالی دنیا می باشد. بازار فارکس مخفف کلمه Foreign exchange یا تبادل ارز خارجی هست که به صورت Forex نوشته می شود. از جمله دارایی های کارگزاری های فارکس می توانیم به سهام های امریکا، شاخص های بورس، ارزهای دیجیتال، نفت، طلا و …. اشاره کنیم. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه باید مقاله ها و ویدیوهای آموزش فارکس و آموزش بورس را دنبال کنید.

سهام چیست؟

در یک توضیح مختصر و به زبان ساده می توان گفت که، سهام یک شرکت به معنای، اوراق بهاداری است که دارنده آن، بر مبنای سهام خود، شریک بخشی از دارایی ها و سود آن شرکت خواهد شد. هر واحد سهام، یک سهم نامیده می شود. برخی از شرکت ها و کارخانه ها، برای به دست آوردن سرمایه ای که برای انجام فعالیت های اقتصادی خود به آن نیاز دارند، بخشی از سهام شرکت یا کارخانه خود را می فروشند. افرادی که سهام های عرضه شده را می خرند، سهام دار هستند و با توجه به میزان سهمی که خریده اند، می توانند سود خود را از شرکت بخواهند.

قیمت پایانی سهم چیست و چگونه محاسبه می شود؟

قیمت پایانی سهم، به معنای میانگین قیمت هایی است که آن سهم در طول همان روز، با آن قیمت ها خرید و فروش شده است. یکی از موضوعات مهمی که بر روی قیمت پایانی سهم تأثیر می گذارد، حجم مبنا می باشد. حجم مبنا، یکی از ابزارهایی است که از آن برای حفظ آرامش در معاملات سهم استفاده می شود. اندازه گیری حجم مبنا، توسط سامانه معاملات انجام می شود و جلوی نوسان های کاذب سهم های موجود در بازار بورس را می گیرد. در واقع، حجم مبنا، قیمت پایانی سهم بورس در تهران را از نمادهای مورد معامله در فرابورس متمایز می کند. در واقع حجم مبنا در فرا بورس، برای تمامی نمادها، عدد یک در نظر گرفته شده است. به این ترتیب قیمت پایانی سهم، در هر یک از نمادهای فرابورسی، همان میانگین قیمت های داد و ستد شده در طول آن روز می باشد.

تأثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی سهم چیست؟

در صورتی می توان گفت که قیمت پایانی سهم، برابر با میانگین قیمت هایی است که آن سهم، در طول آن روز خرید و فروش شده که، حجم معاملات انجام شده آن سهم درآن روز، حداقل به اندازه حجم مبنا باشد. در این صورت ( برابری حجم مبنا با حجم معاملات انجام شده آن سهم)، سامانه معاملاتی بورس، قیمت پایانی سهم را، همان میانگین قیمت داد و ستدهای انجام شده ثبت می کند. اما در صورتی که حجم مبنا از حجم معاملات سهم، بیشتر باشد، قیمت پایانی سهم ثبت شده توسط سامانه معاملات، از میانگین قیمت معاملات کمتر خواهد بود و البته بالعکس.برای روشن تر شدن مطلب و چگونگی محاسبه قیمت پایانی سهم، مثالی عددی مطرح می کنیم . تصور کنید که در ابتدای امروز، قیمت یک سهم از شرکتی خاص، ۲۰۰ تومان بوده است. در طول روز داد و ستدهایی انجام می شود. میانگین قیمت این خرید و فروش ها اگر ۲۰۶ تومان باشد. یعنی که میانگین قیمت سهم در پایان امروز، رشد حجم مبنا و قیمت پایانی حجم مبنا و قیمت پایانی سه درصدی داشته است و شش تومان بیشتر شده است. حالا در صورتی سامانه معاملاتی بورس، ۲۰۶ تومان را به عنوان قیمت پایانی سهم به ثبت می رساند که تعداد معاملاتی که در سهام آن شرکت در طی امروز انجام شده است برابر با حجم مبنا باشد. حالا حالتی را در نظر بگیرید که، در طی امروز، تعداد سهام داد و ستد شده این شرکت به اندازه یک دوم حجم مبنا باشد. میزان افزایش سهم نیز نصف می شود. یعنی در این صورت افزایش سهم را نصف شش تومان ( یعنی سه تومان ) در نظر می گیریم و قیمت پایانی سهم ثبت شده ۲۰۳ تومان می شود.

قیمت پایه سهم در ابتدای روز و رابطه آن با قیمت پایانی سهم چیست؟

قیمت پایه یک سهم، قیمتی است که با آن قیمت، معاملات و خرید و فروش آن سهم در طول یک روز شروع می شود. در واقع قیمت پایه همان قیمت پایانی سهم است که در پایان روز قبل توسط سازمان معاملات بورس ثبت شده است. همان طور که توضیح داده شد، به علت استفاده از ابزاری به نام حجم مبنا، این امکان وجود دارد که قیمت پایانی سهم ثبت شده با قیمت آخرین معامله انجام شده در آن سهم، متفاوت باشد.

علت استفاده از قیمت پایانی سهم چیست؟

همان طور که توضیح داده شد، قیمت آخرین معامله انجام شده در سهام یک شرکت در طی یک روز ممکن است با قیمت پایانی آن سهم که توسط سازمان معاملات بورس ثبت شده است متفاوت باشد. گاهی این موضوع تفاوت قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله برای سهام دارانی که اطلاعات کمتری از نحوه محاسبه قیمت های یک سهم دارند، تعجب آور وغیر قابل درک می باشد. اما این تفاوت قیمت اصلا عجیب و دور از ذهن نیست.علت این تفاوت نیز استفاده از حجم مبنا می باشد. شاید برای شما این سوال پیش آماده باشد که اصلا علت استفاده از قیمت پایانی سهم چیست؟ و چرا قیمت آخرین معامله انجام شده را به عنوان قیمت پایه آن سهم در ابتدای روز بعد اعلام نمی کنند. پاسخ این است که قیمت آخرین معامله انجام شده در یک سهم، اغلب نوسان بسیار زیادی دارد. اما باید توجه کرد که قیمت آخرین معامله انجام شده اهمیت زیادی برای سفارش گذاری در بورس دارد. به این ترتیب که شخص می‌تواند قیمت سفارش خود را مساوی یا نزدیک به قیمت آخرین معامله انجام حجم مبنا و قیمت پایانی شده آن سهم وارد کند. در این صورت احتمال کامل شدن سفارش و انجام سریع معامله افزایش می یابد.

عوامل تأثیر گذار بر قیمت سهام چیست؟

برای اینکه بتوانید خرید و فروش درستی در بازار معاملات سهام و بورس اوراق بهادار داشته باشید باید قبل از ورود به این بازار سرمایه گذاری، اطلاعاتی در مورد عوامل موثر بر قیمت سهام و هم چنین عوامل موثر و مهم در بازار بورس اوراق بهادار داشته باشید. برخی از عواملی که بر قیمت سهام اثر می گذارند عبارت‌اند از:

• وضعیت اقتصادی و سیاسی
• تحولات فناوری
• میزان عرضه و تقاضا برای محصولات
• میزان سودآوری شرکت و ثبات آن
• بودجه سالیانه کشور
• میزان سهام در دست مردم (سهام شناور)
• نسبت قیمت به درآمد سهم (P/E)
• نحوه قیمت‌گذاری محصولات
• سیاست های کلان پولی، مالی و ارزی
• قابلیت نقدشوندگی سهام
• رقابتی یا انحصاری بودن صنعت
• نرخ تورم
• طرح‌های توسعه شرکت
• حجم سرمایه‌گذاری در صنعت
• قوانین و مقررات
• وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت
• وضعیت صنایع مرتبط
• ترکیب سهام‌داران شرکت

میانگین وزنی و ارتباط آن با قیمت پایانی سهم چیست؟

میانگین وزنی قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی نیز بر تعیین قیمت پایانی سهم، تأثیر گذار خواهد بود. میانگین وزنی، نوعی از میانگین های متحرک است. در این شیوه، هر مقدار قبل از میانگین‌گیری به یک وزن تخصیص داده می‌شود، . این وزن است که اهمیت نسبی هر مقدار را تعیین می‌کند. اکثر سرمایه‌گذاران چندین موقعیت سهام را در طی سال‌ها بررسی می‌کنند. از آن جایی که قیمت سهام به‌طور روزانه تغییر می‌کند. با توجه به همین دلایل پیگیری مبانی تغییرات قیمتی سهام در طول چندین سال مشکل خواهد بود. در یک توضیح خیلی اختصاری، اگر یک سرمایه‌گذار بخواهد مقدار میانگین وزنی را برای قیمت یک سهام حساب کند، محاساتی که انجام می دهد به این ترتیب خواهد بود که، تعداد دفعات خرید سهام را ضرب در قیمت آن می کند، و سپس پاسخ های به دست آمده را باهم جمع می کند، و بعد باید مقدار نهایی را بر کل تعداد معاملات انجام شده، تقسیم کند. از ابزار میانگین وزنی در موارد مختلفی مانند، حساب داری و ارزیابی موجودی، قیمت خرید سهام، بازده سبد سهام و …استفاده می شود. برای مثال در مورد حسابداری موجودی، برای نوسانات قیمت کالاها، مقدار میانگین وزنی موجودی حساب می‌شود، به‌ عنوان مثال برای روش‌های LIFO و FIFO با توجه به زمان محاسبات، وزن‌های بیشتری تخصیص داده خواهد شد. در زمان ارزیابی شرکت‌ها نیز، سرمایه‌گذاران به‌ منظور تشخیص صحت قیمت‌گذاری سهام، از میانگین وزنی هزینه سرمایه به ‌منظور تخفیف جریان نقدی شرکت استفاده می ‌کنند. برای روشن تر شدن پاسخ این سوال که، تأثیر میانگین وزنی بر تعیین قیمت پایانی سهم چیست؟ مثالی را با هم حجم مبنا و قیمت پایانی مرور می کنیم. مثلا در صورتی که نود درصد معاملات امروز روی مثبت دو درصد انجام شده باشد. ولی فقط ده درصد قیمت معاملات انجام شده در پایان روز معاملاتی به مثبت پنج درصد رسیده اند، در این صورت مشخص کننده قیمت پایانی، میانگین وزنی آنها خواهد بود. و همان طور که مشخص و بدیهی است در این مثال ذکر شده، قیمت پایانی سهم که محاسبه می کنیم پایین تر از قیمت آخرین معامله انجام شده آن سهم در آن روز خواهد شد.حالا اگر بخواهیم، در همین مثال، تآثیر حجم مبنا را بر محاسبه قیمت پایانی سهم در نظر بگیریم این گونه مطرح می شود که

اگر سهامی حداقل به اندازه حجم مبنایش معامله شده باشد فرمول بالا صدق می کند وگرنه، به نسبتی که امروز معامله شده، قیمت را تعدیل می کنند. مثلا با فرمول بالا می بینیم که قیمت پایانی ۲.۳% به نسبت اول روز رشد کرده اما چون حجم معاملات فقط نصف حجم مبنا بوده بنابراین قیمت پایانی بجای اینکه ۲.۳% رشد کند فقط ۱.۱۵% رشد خواهد کرد.

همان طور که در تصویر زیر می بینید، مثلث تعادل را اگر قیمت پایانی فرض کنیم، و قیمت های معامله شده با حجم یکسان باشد، در این صورت، میانگین قیمت در نقطه مرکز، سطح تعادل را برقرار کرده است. اما در صورتی که قیمت ها با حجم های متفاوتی معامله شوند، برای برقراری سطح تعادل، میانگین قیمت به آن قیمتی که بیشتر معامله روی آن انجام شده است نزدیک می شود.

در این نوشته تا حدی توضیح داده شد که قیمت پایانی سهم چیست؟ و توضیحات مختصری نیز در مورد سهام و بورس مطرح شد اما با تمام این توضیحات، برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بازارهای مالی و فرصت های ایده آل سرمایه گذاری باید مطالعات خود را بالا ببرید و در حد امکان اطلاعات زیادی در این زمینه ها به دست آورید. کسب این اطلاعات مسیر درست سرمایه گذاری را به شما نشان خواهد داد. با قرار گرفتن در این مسیر درست می توانید بهترین راه سرمایه گذاری و سریع ترین راه رسیدن به سود را شناسایی کرده و در آن راه قدم بگذارید. بهتر است برای کسب این اطلاعات و برای بالا بردن دانش خود در زمینه چگونگی سرمایه گذاری، به دنبال کتاب ها، ویدیوها و مقالات موجود در زمینه آموزش فارکس، آموزش سهام، آموزش بورس و …. باشید.